De wereldgeschiedenis

3e eeuw voor Chr.  Plato beschreef al hoe hij zich een land voorstelde dat op de beste manier was ingericht en dichtte de macht toe aan filosofen (de verstandigste mensen).

Rond 1750 dachten veel heersers dat zij het verstandigste waren totdat Jacques Rousseau schreef dat de macht eigenlijk bij het volk moest liggen.

1917 Na de tsaren pakten in de arbeiders in Rusland de macht en men trachtte een communistische heilstaat op te bouwen maar al gauw regeerde ook daar een klein groepje o.l.v. Lenin en later Stalin.

De recente wereldgeschiedenis.

Jaren 60

1961: de Rus Joeri Gagarin is de eerste mens in de ruimte. De VS lijden gezichtsverlies. J.F. Kennedy wil Amerikanen op de maan. Nog voor het decennium voorbij is, Dromen is dus niet naïef.

1962 de pil zorgt voor een maatschappelijke revolutie. Sex draait nu niet meer alleen om de voortplanting. Dat maakt de weg vrij voor de emancipatie van de vrouwen

1963: Zwarte Amerikanen accepteren niet langer de rassenscheiding maar de conservatieve krachten blijven blind voor wat verandert. Martin Luther King eist dezelfde rechten op als blanken. Op een geweldloze manier. I have a dream

Fidel Catsro maakt Cuba communistisch. De VS zien de vijand opduiken in de achtertuin. In 1961 sponsort de CAI de invasie van Cubaanse ballingen in de Varkensbaai maar Castro weet stand te houden.
De Sowjet-Unie wil kernraketten plaatsen op Cuba. In 1962 werd ter nauwer nood een kernoorlog voorkomen.

1963 De moord op Kennedy. Een schokgolf gaat door de wereld en bijna wordt de man voor heilig verklaard.

1964 De VS (president Johnson) raakt betrokken in de oorlog met Vietnam. Een smerige oorlog die tot 1970 zou duren

Israel verovert de Gazastrook e.a. gebieden. 1 miljoen Palestijnen komen onder Israëlisch bestuur. Moshe Dayan legt hiermee de basis voor de huidig problemen.

De Sovjet-Unie steunt Egypte (Nasser). In 1967 breekt de zesdaagse oorlog uit, een fiasco voor de Arabische staten.

De Gaulle haart Frankrijk uit de NAVO. Hij knoopt gesprekken aan met de Sowjet-Unie en China en veroordeelt de politiek van de VS in Vietnam.

Jaren 70

Dolle Mina's eisen gelijkberechtiging en willen baas zijn in eigen buik. Abortus moet uit het strafrecht.

De oliecrisissen van 1973 en 1979 doen alles kantelen. De economie gaat kopje onder. 

Chili kiest democratisch de communist Allende tot president. De CIA ziet heel Zuid Amerika al links stemmen en steunt Pinochet in zijn bloedige staatsgreep. In 1973 wordt Allende vermoord.

In 1974 vindt in Portugal de geweldloze Anjerrevolutie plaats en in 1975 sterft de Spaanse dictator Franco. Zuid-Europa is eindelijk democratisch.

Het Watergateschandaal onthult dat Nixon president is geworden door zijn politieke tegenstanders af te luisteren.

De nieuwe president Ford zet de ontspanningspolitiek met de Sovjet-Unie voort om een kernoorlog af te wenden. Het einde van de Koude oorlog was in zicht.

Het Oostblok vormt steeds minder een blok. Brezjnev komt lijnrecht tegenover Mao te staan. Inzet is Pol Pot en zijn Rode Khmer die zo'n 2 miljoen mensen vermoordde. Het socialisme wordt er niet populairder door.

De club van Rome brengt een onheilspellend rapport uit. Het Westen bereikt de grenzen van haar economische groei.

De Arabische wereld heeft de staat Israel nooit aanvaard. In 1973 vallen Egypte en Syrie aan. Israel beeft maar kan de aanval stoppen.

De Arabische landen draaien de oliekraan dicht. In 1978 beëindigt Jimmy Carter (president van de USA) met de Camp David akkoorden de wankele vrede. Egypte tekent als enig Arabisch land voor het bestaansrecht van Israel.

De tweede oliecrisis ontstaat in Iran. In 1979 gooit Ayatollah Khomeini de dictatuur van de Iraanse Sjah omver. Die heeft met steun van de VS het volk jarenlang uitgebuit.
Maar Khomeini drukt een radicaal Islamitische grondwet door. Vrouwen en minderheden verliezen alle rechten. Iran wordt zeer antiwesters, gijzelt maandenlang Amerkiaans ambassadepersoneel en raakt ons op onze zwakste plek: onze olieverslindende economie.

Jaren 80

De Amerikanen boycotten de Olympische spelen van Moskow (1980) uit protest tegen het binnenvallen in Afghanistan.
De VS steunen de islamitische verzetstrijders en zo leggen ze zelf de basis voor al-Qaeda.

Migranten betalen het gelag van het neoliberalisme nu het slecht gaat moeten ze maar terug. Wegwerpmateriaal. Ze integreren zich toch niet. Salman Rushdie schrijft een boek geïnspireerd op het leven van Mohammed. Prompt krijgt hij van ayatollah Khomeini een Fatwa nar zijn hoofd geslingerd.

Reagan wordt president van de VS en geeft een ruk naar rechts na Jimmy Carter. Lagere belastingen voor de rijken. Veel besparingen behalve op defensie. 

De Britse primier Thatcher staat op één lijn met Reagan. De Iron Lady breekt de macht van de vakbonden, bouwt de dienstverlening door de staat af en stimuleert massale privatiseringen. Dit raakt de sociaal zwakkeren keihard. Toch maakt hun oorlogszuchtige taal ze populair. In 1982 gooit Groot Brittanie zich in de Falklandoorlog en de VS steunen de Iraakse dictator Sadam Hoessien in de oorlog tegen Khomeini.

De economische recessie raakt ook het Oostblok. Hervormingen dringen zich op, eerst in Polen. Met geweldloos verzet wordt de vakbond (en Lech Walensa) steeds sterker. De premier verlies z'n greep op het land. Brezjev kijkt toe maar grijpt niet in.

In 1985 wordt Grobatsjov de nieuwe sterke man in de Sovjet-Unie. Hij lanceert de perestrojka en de glasnost.

In 1989 zet Oost Duitsland onverwacht haar grenzen open. De Berlijnse muur valt en Oost en West worden weer verenigd. Het Warschaupact valt uiteen en het kapitalisme triomfeert over het communisme.
Alleen China blijkt communistisch met wel economische maar geen politieke vrijheid. Dat eisen honderdduizenden studenten wel op maar hun protest op het Plein van de Hemelse Vrede wordt bloedig neergeslagen.

We krijgen commerciële televisie. Sensatie en populisme vieren hoogtij.

Jaren 90

Na 27 jaar komt Neslon Mandela vrij. Hij werkt meteen samen met de blanken om apartheid af te schaffen. Zonder frustratie, mar met een openheid en kracht op te vergeven. Het bewijst dat je als individu echt de wereld kan veranderen.

De EU legt loodzware Maastrichtnormen op. alleen financieel gezonde landen mogen de euro invoeren.

Kippen zitten vol dioxine. Voederfabrikanten mengen motorolie in het kippenvoer.

In 1997 komt Tony Blair aan de macht in Engeland. Zijn motto is dat het bedrijfsleven vooral winst moet maken. De overheid mag dat niet in de weg staan met hoge belastingen.

Berlusconi is én premier en baas van zowat alle TV stations in Italië. De media spiegelen dromen voor.

In1990 valt Irak Koeweit binnen. Prompt laat het westen haar bondgenoot Sadam Hoessein vallen en de VS valt Iran binnen.

Na de val van het communisme wakkeren in Joegoslavië oude etnische conflicten op. Servische tanks omsingelen en beschieten Sarajevo vier jaar lang. De EU mist haar kans vrede te brengen.

In 1994 zijn 1 miljoen doden te betreuren in Rwanda waar Hutu's de Tutsi minderheid aanvallen. De wereld grijpt niet in.

Ook landen uit het Oostblok kunnen lid worden van de EU mits ze democratisch zijn en de mensenrechten respecteren.

De PLO van Yasser Arafat erkent Israel en ziet af van geweld. Rabin geeft de Palestijnen zelfbestuur maar wordt vermoord.

Jaren 2000

De financiële crisis toont de grenzen van het neoliberalisme. Wereldwijd worden massa's belastinggeld gestoken in het redden van de banken. Niet de rijken maar de gewone mensen houden de economie recht.

Onze decadente levensstijl warmt de aarde op. Het Westen vreet haar pens vol ten koste van de aardbol, har bewoners en de natuur. Ondertussen predikt men mensenrechten en is men tegen religieus fundamentalisme. Waarden war anderen in geloven worden in onze ogen des duivels. En omgekeerd.

In 2001 blazen Taliban twee Boeddhabeelden op in Afghanistan. Ze staan er al sinds de zesde eeuw.

Op 9/11. Al Quaida boort zich in de twin towers die instorten met vele doden als gevolg. De VS ontsteekt de War on Terror. Bush is net president geworden. Afghanistan, Noord Korea, Irak en Iran verzeilen in de Axis of Evil.

Sinds 2003 bezet de VS Irak. Meer dan een smoesje over massavernietigingswapens hebben ze er niet voor nodig. Irak wordt bevrijd van dictator Saddam Hoessein. Er ontstaat een burgeroorlog in Irak. Wereldwijd folteren de VS verdachten.

2000: Vladimir Poetin neemt de macht over in de Sovjet-Unie Hij is ex-KGB en legt de persvrijheid aan banden. De stoere man geeft de russen hun zelfrespect terug. Moskou straalt weer macht en invloed uit.

China, India en Brazilië verschrijnen als nieuwe economische grootmachten.

Jaren 2010

De banken hebben veel te veel geld uitgeleend en krijgen het niet meer terug. Ze worden gered door de overheden (ofwel de belastingbetaler). Bezuinigingen volgen en het vertrouwen in de leningen van Griekenland, Ierland, Portugal en Spanje daalt zodat ze er hoge rentes op moeten gaan betalen. Hierdoor dreigen de landen failliet te gaan en daarmee de euro. De rijkere EU landen springen bij.

Via de Arabische lente probeert het volk uit te komen onder de macht van de leiders en snakt men naar democratie.  

Nederland

1850 In Nedeland was 80 % straatarm, slecht gehuisvest en slecht gevoed. De mensen waren veel kleiner, ongezond, bedekt met zweren en werden gemiddeld 40 jaar.

1845 Mislukte aardappeloogst

1846 Buik- en paratyfus plus mislukte roggeoogst

1848 Cholera

1855 diverse grote dijkdoorbraken (ook door kruiend ijs (kleine ijstijd) => emigratie naar Amerika

Daarna werden de dijken genormaliseerd (door Rijkswaterstaat) en kwam de industriele revolutie en de welvaart (maar met een afname van 85 % van de biodiversiteit tot gevolg)


In 1972 44 democratische staten en 69 onvrije landen in 2013 90 vrije staten, 58 halfvrije en 47 onvrije staten.
In Egypte hebben de militairen weer de macht, in Libie allerhande milities en in Syrie is men bezig zichzelf te vernietigen in een burgeroorlog.
In Tunesie is de Arabische lente wel gelukt.
In Saoudi Arabie en Bahrein zijn de touwtjes flink aangetrokken door de heersers.