Duurzaam Ondernemen
Good for the people - werknemers, de maatschappij en de consument
Good for the planet - kleinere verpakkingen, energiezuinig, efficiënter
Good for profit - winstgevend voor alle stakeholders
Made in Holland zou een begrip kunnen zijn in kwaliteit en duurzaamheid
Nederland exporteur van kennis, ingenieurs, bio- en nanotechnologie en miieuvriendelijke opwekkers en producten
Competenties voor duurzaam ondernemen staan hier
Een eerste aanzet tot een lesprogramma staat hier
Een lijst met de duurzaamste ondernemingen staat hier
Een goed voorbeeld:
IKEA investeert tot 2015 1,5 miljard aan envrijheid = zelf alle energie opwekken via zon en wind om beter opgewassen te zijn tegen onverwachte prijsstijgingen van energie. Ook zou het beter aansluiten bij de ‘groenere’ leefstijl van haar consumenten. Ook meer energie-efficiënte producten. Op dit moment heeft het bedrijf al meer dan 342 duizend zonnepanelen op winkels en ander bedrijfsvastgoed geïnstalleerd. IKEA wil haar windenergie-capaciteit uitbreiden naar in totaal 180 megawatt. Vorig jaar kocht het bedrijf een windpark (12,3 MW) in Schotland. Ook wil de retailer haar energie efficiency met twintig procent verbeteren. Zo moet elke vrachtwagen met minstens zestig procent vracht gevuld zijn en worden er 1,2 miljoen lichtbronnen vervangen door LED-verlichting. Eerder werd bekend dat IKEA vanaf 2016 alleen nog maar LED-lampen gaat verkopen. IKEA bespaart per jaar tien procent op haar energierekening door deze maatregel, vijftien miljoen euro op jaarbasis. Ook hoeft het personeel geen halogeenlampen meer te vervangen, omdat LED’s een langere levensduur hebben. Verder wil IKEA negentig procent van haar winkelafval recyclen en wil ze een groot deel van haar producten ook recyclebaar laten maken. Men zou graag zien dat andere bedrijven om dit voorbeeld te volgen. ”Om de schaal van schone energie te vergroten en om onze economie te transformeren zonder fossiele bronnen moeten bedrijven leiderschap en daadkracht tonen. Wij zouden graag zien andere bedrijven het voorbeeld van IKEA volgen.
Les over duurzaam ondernemen
Voor de basis over duurzame ontwikkeling kijk hier
Bekijk een aansprekend voorbeeld over duurzaam ondernemen hier
1. Welke onderneming wil je (mogelijk) starten ?
2. Wat ga je verkopen of welke dienst ga je verlenen ?
3a. Hoe ziet de keten er uit ? Wat gaat er allemaal je winkel / kantoor in - en wat gaat er allemaal uit
In -> -> uit als volgt
3b. Kijk nu nog verder. Waar komt wat er in gaat weer allemaal vandaan
4. Welke positieve en negatieve zaken staan ons te wachten in de toekomst. Welke trends zie je. Geef met een pijltje omhoog of omlaag aan wat de trend is (neemt het toe of af). Denk aan trends op people, profit en planet gebied.
5. Hoe kun je daar als onderneming zo goed mogelijk op inspringen ? Hoe kun je bijdragen aan het oplossen van de negatieve trends ? Wat zou je het beste kunnen doen als je op de lange termijn mag denken aan PPP
6. Je bent duurzaam bezig als een een optimum zoekt tussen PPP. Wat betekent dat voor je ondernemin door te kijken naar de items in het voorbeeld
7. Mogelijk ontwerp je ook in je bedrijf of verkoop je producten die duurzaam ontworpen zijn. Hoe men duurzaam ontwerpt zie je hier. Voldoet dat wat in je bedrijf om gaat ook hieraan ? En daarbij: Is je product / dienst - moreel toelaatbaar - sociaal wenselijk - economisch verantwoord ? Kijk of je bedrijf hoort tot de items die hier genoemd staan. Klik op dat item en kijk waaraan je moet voldoen wil je een duurzaam bedrijf zijn. Schrijf de criteria op.
8. Je kunt ook Cradle to Cradle invoeren. Wat betekent dat ? (als je het niet weet zie hier ) en wat zou dat betekenen voor je onderneming ?
9. Als een stagiaire bij jouw onderneming zou werken hoe zou die dan deze checklist invullen ? Doe dat eens.
10. Zou je je als onderneming houden aan de tien geboden op duurzaamheidsgebied. Bekijk ze hier en beargumenteer of je in je onderneming zo gaat handelen.
11. Wat ondernemers kunnen doen staat hier (onder dat wat de overheid kan doen) Wat vind je daarvan ?
12. Je komt hopelijk uit op hetgeen staat in het onderstaande voorbeeld.
Succes met je onderneming.
De gehele (ondersteunende) ppt over deze les staat hier
Een soortgelijke les staat hier http://wikieducator.org/Duurzaamheid
Hoe leerlingen op het Koning Willem I College bezig zijn met marketing, globalisering en keurmerken staat hier
(Gemaakt door Suzanne Bouwmans van het KWIC)
Niet alles alleen maar cooperatief samenwerken
Geld is niet het enige ruilmiddel
Een economie op basis van behoefte en benutten
Niet bezit centraal maar gebruik
Met een doorkijk naar de langere termijn
De ontwikkelingsorgansiatie Novib ziet de volgende voordelen van maatschappelijk ondernemen voor bedrijven:
Door maatschappelijk verantwoord te ondernemen kunnen bedrijven:
- - Hun imago versterken door gehoor te geven aan de eis van zowel consumenten, aandeelhouders, als maatschappelijke organisaties en actiegroepen, dat
- - sportschoenen niet onder mensonterende omstandigheden worden gemaakt,
- - leveranciers een eerlijke prijs krijgen en investeringen niet leiden tot rampzalige sociale- en milieuomstandigheden.
- - Hun effectiviteit verhogen: het loont om te investeren in goede arbeidsvoorwaarden, opleidingen en verspreiding van technologische kennis.
- De levens van werknemers en hun gezinnen, van leveranciers en hun arbeiders in ontwikkelingslanden verbeteren en het milieu beschermen..
- Beginstappen om een goede start te maken.
- Wees zuinig met energie. - - Houd regelmatig een tevredenheidsonderzoek onder de medewerkers.
- - Bied ze vooral ook opleidingen aan, zodat ze zich kunnen verbeteren.
- - Geef minder kansrijke mensen ook een kans.
- - Let bij de selectie van leveranciers ook op milieu en sociale aspecten.
- - Blijf goed betrokken bij de ontwikkelingen in de directe omgeving.
- Daarna breng in kaart wat de stakeholders van uw bedrijf verwachten.
Formuleer uw mvo doelstellingen en activiteiten.- Ontwikkel aan de hand daarvan een stappenplan
- Maak dan een evaluatieplan om de voortgang te bewaken.
- Vergeet vooral niet alle betrokkenen te vertellen welke resultaten geboekt zijn.
- Echt duurzaam ondernemen gebeurt pas als de bestuursvoorzitter en de Raad van Commissarissen echt willen.
- Uiteindelijk moet een bedrijf duurzaamheid precies hetzelfde aanpakken als zaken als financieel rendement en risico. Beloningen moeten er afhankelijk van gemaakt worden. Er moeten doelstellingen worden geformuleerd en men moet de prestaties continu monitoren zodat kan worden bijgestuurd.
M.b t. de sociale kant van duurzaam ondernemen is 'the great game of business' interessant. Je laat dan iedereen in de ondernemen meedenken om de uitdaging waarvoor je staat op te lossen.-
Novib heeft een brochure ontwikkeld voor ondernemers over hoe zij kunnen ondernemen met hart voor mens en milieu. Klik op "brochure_mvo_Oxfam-Novib.pdf
De bierbrouwerij Gulpener brouwt haar bier op duurzame wijze, volgens strenge Agro Milieukeur-normen.
Gerst en hop worden alleen afgenomen van boeren uit de regio, die hun producten duurzaam telen.
Bedrijven hebben meer verantwoordelijkheden dan het maken van winst, zo stelt John Elkington in zijn boek uit 1997, ‘Cannibals with forks’.
Als belangrijkste reden voert hij aan dat bedrijven externe effecten hebben op mens en milieu, waarvan de kosten niet in de prijs van het eindproduct zijn meegenomen.
Bedrijven hebben, naast het maken van winst, ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de ecologie en voor sociale rechtvaardigheid.
Deze verantwoordelijkheid wordt aangegeven met de term: maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Je zou kunnen zeggen dat een bedrijf maatschappelijk verantwoord onderneemt wanneer het rekening houdt met de belangen van de samenleving.
Een bedrijf, of het nu klein of middelgroot is of een multinational, staat midden in de maatschappij. Werknemers, leveranciers, de overheid samen met consumenten, banken en aandeelhouders: elk bedrijf heeft ermee te maken. Een onderneming opereert niet in een vacuüm, maar wordt beïnvloed door haar omgeving en oefent ook weer zélf invloed uit. Het Nederlandse MVO-Platform waarvan o.m. mensenrechtenorganisaties en vakbonden lid zijn, omschrijft MVO als volgt: het nemen van verantwoordelijkheid voor de gevolgen van het handelen van een bedrijf op sociaal, ecologisch en economisch gebied, in de gehele productieketen en in dialoog met de stakeholders, terwijl het bedrijf daar ook verantwoording over aflegt. -
Bedrijven zijn zich in de afgelopen decennia meer bewust geworden van de invloed die zij op de omgeving uitoefenen en van de belangengroepen die direct of indirect effect ondervinden van de activiteiten van een ondernemingen. Had een bedrijf vroeger vooral te maken met de eigenaren van het bedrijf, de aandeelhouders oftewel shareholders, nu moet een onderneming rekening houden met de samenleving. Groepen in de maatschappij verwachten van een bedrijf dat het zich bewust is van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en verantwoordelijkheid aflegt van haar bedrijfshandelen en het effect daarvan op mens en milieu.
-
-
Bedrijven krijgen zo een mandaat om te ondernemen, een ‘licence to operate’. Onderstaand schema geeft aan met welke belanghebbenden, oftewel stakeholders, een bedrijf rekening moet houden.
-
Maatschappelijk verantwoord ondernemen moet niet verward worden met liefdadigheidsprojecten van bedrijven. Liefdadigheid kan losstaan van de normale bedrijfsactiviteiten. Bij maatschappelijk verantwoord ondernemen gaat het erom dat een bedrijf in al zijn activiteiten een bewuste aanpak kiest. Onderzoek laat zien dat bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen het ook goed doen in economisch opzicht. Wel is er een voortgaande discussie of je maatschappelijk verantwoord ondernemen over moet laten aan de bedrijven zelf, dus via zelfregulering en bijvoorbeeld gedragscodes, of dat je het moet regelen via wetgeving.
Een duurzaam gebruik van grondstoffen, efficiencyprogramma’s, hergebruik (‘afval is grondstof’) en een goed werknemersbeleid gaan hand in hand met een goed en betrouwbaar imago van een bedrijf. En het is niet alleen goed voor de reputatie van het bedrijf , maar levert ook een stabiele winst op: risico’s worden kleiner. Dat past in het plaatje van de zogeheten Triple-P, waarin bedrijven naast winst (de P van Profit) ook de verantwoordelijkheid hebben voor sociale rechtvaardigheid (de P van People, mensen) en voor ecologische kwaliteit (de P van Planet, milieu). Dat is een goede basis voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Onderzoek van KPMG laat zien dat het aantal bedrijven dat rapporteert over maatschappelijk verantwoord ondernemen toeneemt. -
Ook komt uit dit onderzoek naar voren dat bedrijven zich steeds meer bewust zijn van de invloed die zij op de samenleving hebben en van de reactie van hun stakeholders. Onderstaand schema geeft een overzicht van de belangrijkste redenen waarom bedrijven MVO-rapportages maken. Het laat onder meer zien dat bedrijven ethische overwegingen belangrijker zijn kan vinden, evenals hun reputatie, het motiveren van hun werknemers en de relatie met overheden. MVO als factor om kosten te besparen is ook in belangrijkheid gestegen.
-
De essentie van maatschappelijk verantwoord ondernemen is natuurlijk hoe bedrijven het toepassen in de praktijk. Duurzaamheidsverslagen van multinationale bedrijven zijn veelal papieren exercities.Het zijn beschrijvingen van de intenties van bedrijven. Of ze uitvoeren van wat er in die verslagen staat en hoe ze dat uitvoeren is meestal erg moeilijk na te gaan. Zelden tref je in die verslagen verwijzingen aan naar internationaal afgesproken regels. Het woord mensenrechten bij voorbeeld zul je wel tegenkomen, maar het is belangrijker te zien of ze verwijzen naar bij voorbeeld de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, of naar internationale arbeidsconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) of naar wettelijke afspraken. Bedrijven als NIKE, Hema, C&A, Hennes & Mauritz, Unilever, Shell hebben wel gedragscodes (ofwel business codes of conduct, ethical codes of conduct e.d.), maar ook daar moet je goed zoeken naar of en hoe het wordt toegepast.
-
Begrippen als minimum loon kom je wel tegen, maar van leefbaar loon bij voorbeeld wordt zelden gerept. Duurzaamheids-verslagen laten bedrijven soms controleren door accountantsbureau’s om een goedkeurende duurzaamheidsverklaring te krijgen. Maar meer dan de constatering dat wat er door het bedrijf is aangeleverd op papier, klopt met wat er in het verslag staat, houdt zo’n goedkeuring van een accountantskantoor niet in. Plaatselijke controle door externe onafhankelijke bureau’s vindt niet plaats. En in de accountantsverklaring staat ook meestal een disclaimer, zodat aan de inhoud geen rechten kunnen worden ontleend voor bij voorbeeld een rechtszaak. De meeste bedrijven willen dan ook dat maatschappelijk verantwoord ondernemen nog steeds gebeurt op basis van vrijwilligheid en niet via wetgeving.
- Wat is duurzaam ondernemen
- (Meer uitgebreid) kijkt de duurzaamheidsnorm ISO 26000 naar (click op de afbeelding voor een vergroting)
- Nieuwe businessmodellen
Nieuwe businessmodellen gaan over "delen, ruilen en creeren". Naast geld wordt ook gebruik gemaakt van wederzijds leveren van zorg, energie en tijd (waarna vervolgens de winst wordt verdeeld). Creeeren begint te lijken op een menselijk ecosysteem. Men begint weer cooperaties op te richten tussen bedrijven die elkaar kennen en kunnen helpen. Geven is ontvangen. Je koopt licht (en geen lampen meer) en misschien stel je er wel een andere dienst tegenover.B.v www.crowdaboutnow.com Daarin kan je investeren in het MKB en mag meteen meedenken. De kunst van het nieuwe samenwerken is een community en een beleving op te bouwen rond een product.
Voorbelden
- Als je één pak Pampers koopt, koop je ook één tetanusspuit in Africa. Dat doodt 59.000 pasgeborenen per jaar. Bij 2 vaccins is de moeder drie jaar beschermd. 5,3 ct gaat naar UNICEF. Dat leverde 40 miljoen op en 100 miljoen moeders werden beschermd. De merknaam is hierdoor meer waard geworen.
- Als je het bioafbreekbare Sanex douchegel koopt koop je voor één inwoner in Ghana één maand drinkwater er bij. Kapotte pompen worden er door hersteld en vervangen door de duurzame Blue pomp. De omzet is twee maal omhoog gegaan en men heeft 22 pompen kunnen vervangen (á 2500 euro) voor 3000 douchegelverkopen per pomp.
- - Hun effectiviteit verhogen: het loont om te investeren in goede arbeidsvoorwaarden, opleidingen en verspreiding van technologische kennis.
De grootste zorgen van Europese topondernemers
75 % Sociale onrust in mijn land
67 % Economische recessie
63 % Cyberaanvallen
56 % Naruurrampen in productielanden
53 % Uiteenvallen Eurozone
53 % Spanningen in grondstoffengebieden
52 % Gezondheidsramp
Grootste bedrijfsricioc's
62 % Toenemende belastingdruk
58 % Personeelstekort
52 % Grondstoffenprijzen
49 % Veranderend consumentengedrag
Stappenplan (van The Natural Step)
• Ontwikkel visie- en strategie om de organisatie richting duurzaamheid te laten bewegen.
• Maak een duurzaamheidsanalyse: zorg voor een strategisch overzicht voor het management over de risico’s en kansen
van duurzaamheid in de vorm van een ‘voetafdruk’ en de aanwezige capaciteit in de organisatie om verandering mogelijk te maken.
• Ga naar duurzame product innovatie: stemmen de innovatieagenda af op duurzame ontwikkeling door productanalyses en de ontwikkeling van actieplannen voor
duurzame innovatie.
• Bouw een business case voor duurzaamheid en communiceer deze effectief aan de stakeholders, intern en extern.
• Organieer training programma’s om een netwerk van individuen te bouwen met het mandaat en de vaardigheden om duurzame verandering in uw organisatie te
leiden.
• Start met pilot projecten: Kijk op een praktische manier wat mogelijk is op de werkvloer en analyseer de resultaten. Maak daaruit verbeteringsprogramma’s.
• Coach en ondersteun duurzaamheidsteams en -activiteiten in de organisatie
• Ontwikkel instrumenten waarbij duurzaamheid in managementsystemen, beleid en in kritische prestatie indicatoren wordt geincorporeerd.
• Ga samenwerken in de keten: faciliteer sector brede duurzaamheidsinitiatieven met klanten en leveranciers.
• Sluit je aan bij netwerken die je kunnen helpen
Websites http://www.duurzaamondernemen.nl/ |
|
www.duurzaammkb.nl Milieutips voor het MKB http://www.stimular.nl/downloads/duurzaam_ondernemen.pdf klik hier voor informatie over ketenverantwoordelijkheid klik hier voor informatie over arbeidsomstandigheden klik hier voor infomratie over mensenrechten klik hier voor informatie over milieu klik hier voor informatie over omgaan met corruptie klik hier voor informatie over verslaglegging en transparantie klik hier over tips voor MVO in het buitenland. |
|
http://www.basisboekmvo.nl/lesmateriaal.htm | |
Duurzaamheidsjaarverslagen van bedrijven klik hier voor de website met overzicht van alle beschikbare duurzaamheidsverslagen |
|
|
Wil je weten hoe transparant, fair en groen je favoriete merken zijn? Kijk op deze site. of op www.fairbusiness.nl
|
Duurzaam inkopen
www.senternovem.nl/duurzaaminkopen Allerhande duurzame producten zie http://ecoron.nl/catalogus |