Waar beleggen pensioenfondsen en verzekeraars in?
Atoomwapens, clusterbommen, fossiele energie (Shell, Exxon, BP), teerzandolie, dubieuze Chineese praktijken, staatsobligaties en (staats)bedrijven als Alibaba en Tencent (voor de Chinese cesuur) , kinderarbeid, vleesproducerende bedrijven die de Amazone ontbossen, drank, gokkasten, cannabis, handwapen verkopers in de US (walmart) private equity (massa ontslagen, belastingontwijking, volladen van bedrijven met leningen). Dat zou kunnen en je kan dat onwenselijk vinden.
De pensioenfondsen zijn best transparant en zijn zich hiervan bewust. ABP voorop. Ze willen hun CO2 footprint halveren (van 2018 -> 2023). Het is koorddansen. tussen ethisch beleggen of zorgen voor een goed pensioen.
Je kan niet meer investeren in foute bedrijven maar je kan ook proberen die te veranderen (engagement). B.v. topsalarissen aan de kaak stellen of dat bedrijven hun personeel uitbuiten of vakbonden verbieden. Dat wordt aandeehoudersactivisme genoemd.
In 2024 diende Thierry Aartsen van de VVD een motie in dat rendementen bij pensioenfondsen op plaats een, twee en drie moeten staan. Pensioenfondsen zijn er niet om de aarde duurzaam te maken, maar om een zo hoog mogelijk pensioen voor hun deelnemers te realiseren.
Het ABP verkocht de beleggingen in de olie- en gasbedrijven. Maar nadat de aandelen waren verkocht, explodeerde de olie- en gasprijs en daarmee de koersen van de oliebedrijven. Daardoor liep het ABP veel geld mis.
Beleggen in duurzame bedrijven levert ook niet altijd een goed rendement op. Kijk naar Unilever, een voorloper op het gebied van duurzaam ondernemen. De beurskoers doet al vijf jaar niks.
Maar gaan voor het hoogste rendement klinkt leuk, maar is niet verstandig. Bij een hoog rendement hoort ook een hoog risico. Een pensioenfonds moet altijd een goede afweging maken tussen rendement en risico. Er zijn talloze studies die aantonen dat duurzaam beleggen goede rendementen oplevert.
Rendement is altijd leidend bij de investeringsbeslissingen zegt het ABP met 500 miljard aan belegd vermogen maar dat hoeft niet altijd het hoogste rendement te zijn.
Het ABP wil zekerheid en rendement. Voor de zekerheid beleggen pensioenfondsen bijvoorbeeld in staatsleningen, waarbij het risico dat ze niet worden terugbetaald heel klein is. Ook investeren ze in huurwoningen met een betaalbare huur. Dat levert weliswaar minder rendement op, maar daar staat veel zekerheid tegenover. Dit soort zogenoemde impactbeleggingen wil ABP meer gaan doen. ,,We hebben aangekondigd miljarden euro's in betaalbare woningen te investeren. En we investeren ook miljarden in de energietransitie. Betaalbare energie voor iedereen, daar zijn grote investeringen voor nodig.
Duurzaam beleggen past ook bij het profiel van de pensioenfondsen. Zij beleggen voor de lange termijn. Wat heb je aan een goed pensioen als de wereld onleefbaar wordt, is het idee. En de risico's van klimaatverandering worden steeds duidelijker. Aandacht voor duurzaamheid is ook risicobeheersing.
Wat kan je doen?
1. De site www.mijnpensioenoverzicht.nl biedt een overzicht van alle pensioenfondsen en -verzekeraars die uw geld beleggen.
2. Om wat voor bedragen gaat het? Vaak geeft het loonstrookje uitsluitsel.
3. Ranglijsten zoals die van de VBDO en Eerlijke Pensioenwijzer bieden een indruk hoe een pensioenfonds het vergeleken met de rest doet.
4. De meeste pensioenfondsen publiceren overzichten van hun belangrijkste beleggingen. Let op notoire klimaatzondaars, wapenfabrikanten en andere zwarte schapen.
5. Vraag uw pensioenbestuurder deze beleggingskeuzes te motiveren. Doe mee aan enquêtes, klantenpanels, verantwoordingsorganen. Of nodig het pensioenfonds uit voor een discussie op uw werk. Ze zijn wettelijk verplicht te luisteren naar hun deelnemers.