Energie-armoede en fixbrigades

Ruim 530.000 huishoudens in Nederland kampen met energiearmoede: ze hebben een laag inkomen én een hoge energierekening of slecht geïsoleerd huis. Energiearme huishoudens zijn gemiddeld 472 euro per jaar meer kwijt vergeleken met lage inkomens in beter geïsoleerde woningen. Maar voor ruim 50.000 huishoudens ligt dit bedrag veel hoger: zij betalen jaarlijks minstens 1000 euro extra.. De zwaarst getroffen groep, ongeveer 9000 huishoudens, ziet hun energierekening zelfs met 2000 euro stijgen.

Dit speelt vooral in de provincies Drenthe, Groningen, Friesland, Gelderland, Overijssel en Limburg. Woningen buiten de Randstad zijn vaak groter. Ook lagere inkomens wonen er vaker in een vrijstaand of halfvrijstaand huis. 

Er waren veel huishoudens die gered zijn, doordat de overheid hun energierekening heeft betaald door het Tijdelijk Noodfonds Energie. Daarin is 8 miljard uitgegeven maar zonder dat de woningen verduurzaamd zijn. Wanneer die steun wegvalt, glijden al die gezinnen af. Eén op de acht Nederlandse huishoudens kan je energiearm noemen. Zij zetten b.v. de verwarming niet aan.

Tegen energie-armoede had Amsterdam de Fixbrigade voor het vervangen van lampen, het plaatsen van tochtband en radiatorfolie, of een brievenbusborstel. Maar ook netwerken, heel secuur iets opbouwen. Zodra je dat allemaal voor elkaar hebt gebokst, praat je ook over gedragsverandering. Dan ga je die woning aanpakken en daarna kom je nog eens terug, vraag je wat mensen er zelf aan gaan doe, Het heeft meer tijd nodig.

Nu heeft een commerciele partij uit Utrecht heeft de aanbesteding gewonnen en die is 2 miljoen goedkoper.

In Rotterdam hebben ze Wijk Energie Werkt met mensen die een afstand hadden tot de arbeidsmarkt. Vijftien man in dienst van negen verschillende nationaliteiten. Drie Syrische vluchtelingen zaten ertussen, een slachtoffer van de toeslagenaffaire, mensen met alleen een basisschooldiploma en alle leeftijden waren vertegenwoordigd, van 21 tot 51 jaar.

Een goede binding in de buurt stimuleert samenwerking tussen sociale partners in de wijk.

IN 2022  leerden we studenten van  de entree-opleidingen hoe je radiatorfolie aanbrengt, Ze oefenden op school zodat daar ook radiatoren werden uitgerust met de folie.. Vervolgens kregen ze folie mee naar huis om het daar toe te passen. Het was de bedoeling dat ze flixbrigades gingen helpen. Dat is er nooit van gekomen. 

In 2024 heeft TNO een AI-model, ontwikkeld die weet welke maatregelen bij andere corporaties hebben gewerkt. Het analyseert de eigenschappen van een gebouw die bij deze oplossing passen, en zoekt vervolgens naar gebouwen met identieke DNA. Dat kunnen uiteindelijk wel 120 verschillende kenmerken zijn. Bijvoorbeeld hoeveel centimeter de balkons uitsteken. Daardoor hoeft een woningcorporatie niet meer zelf op zoek naar wat werkt, maar kan die zich aansluiten bij verbouwstromen die georganiseerd worden.

Zo worden bijvoorbeeld een paar flats van zo’n vierhonderd appartementen uitrusten met een oplossing die Warme Flat heet. Die oplossing bestaat uit een grote container met warmtepompen op het dak, waarop alle appartementen aangesloten zijn. Ook worden er op het dak, aan de façade en op balkons zonnepanelen geplaatst. En het water gaat verwarmd worden met een zonneboiler.
De eerste keer kostte de oplossing nog 20.000 euro. De fabrikant zegt dat bij 3000 woningen de kosten naar 5000 per woning kunnen. KnopOm regelt het. (2024)