Afval
| Afval bestaat niet | Plastic | Verbranden |
| Koop geen spullen | Blikjes | Slimme afvalbak |
| De samenstelling | Papier | |
| Elektronica |
Afval is grondstof voor een nieuw leven. Vroeger werd veel verbrand (waarbij elektriciteit gemaakt werd) maar in 2019 is de belasting daarop verdrievoudigd. Renewi verbrandt nog maar 20 % m.n. gevaarlijk afval. Elk jaar wordt meer gereycled. Van heel vervuild plastic wil men weer olie gaan maken waaruit weer nieuw plastic kan worden gemaakt. Ook wil Renewi luiers gaan verwerken in plastic en cellulose. Samen met IKEA wil men matrassen gaan hergebruiken. Jaarlijks zijn dat 1,5 miljoen matrassen waarvan nu 400.000 worden gerecycled. Ook kijkt men naar citrusschillen om daar etherische olie en veevoer van te maken.
Afval is voedsel.Een Amerikaan produceert 800 kg afval per jaar (55.500 kg per leven) een Nederlander 500 kg.
Het is mogelijk je afval enorm te reduceren. Johnson en haar gezin hebben ongeveer één weckpot afval per jaar. Dat doen ze door de 5 R’s toe te passen:
- Refuse - weiger wat je niet nodig hebt
- Reduce - beperk wat je wel nodig hebt
- Reuse - hergebruik je spullen
- Recycle - lever gescheiden in wat je niet kunt weigeren, beperken of hergebruiken
- Rot - composteer
De grootste bijdrage lever je door geen spullen te consumeren.
Het allerbeste is om spullen niet te consumeren, want dan hoeven ze ook niet geproduceerd te worden. Het grootste klimaateffect van elke burger zit in de consumptie van spullen. Het grootste deel is direct omdat al die spullen geproduceerd moeten worden – vaak in India en China – en van over de hele wereld hier naartoe getransporteerd moeten worden. Het kleinste deel is indirect, zoals het na gebruik verbranden in de afvalovens. Je grootste bijdrage aan het klimaat lever je dus niet met elektrisch rijden, met zonnepanelen op je dak of met vegetarisch te eten. De grootste bijdrage lever je door geen spullen te consumeren. Dan stoten we geen CO2 meer uit. Geld besteden aan bijvoorbeeld cultuur, muziek, horeca, aan diensten, aan tweedehands spullen of aan de reparatie van spullen in plaats van iets nieuws kopen, zorgt ook voor economische groei. Koop eens een heel jaar niets nieuws.
De rijkste 1 procent van de wereldbevolking - zo’n 80 miljoen mensen – stoot net zoveel CO2 uit als 5 miljard armere mensen. Die grote CO2-voetafdruk wordt veroorzaakt door hun consumptie.
In Nederland produceren we jaarlijks bijna 500 kilo afval per persoon. Ruim de helft daarvan leveren we gescheiden in. Papier en glas staan aan kop: daarvan brengen we ongeveer 70 procent naar de papierbak of glasbak. Van het gft wordt ruim 50 procent gescheiden, plastic verpakkingen en drinkpakken zijn in opmars.
Afval scheiden is goed voor het milieu: de materialen worden gerecycled en dat spaart nieuwe grondstoffen en energie. Afval wordt zo zelf een waardevolle grondstof. En hoewel we al behoorlijk goed zijn in afval scheiden, kan het nog een stuk beter. Ruim 80 procent van ons afval kunnen we gescheiden leveren. Dat is 30 procent meer dan nu.
Wat is de samenstelling van ons afval?
Als je er aan wil rekenen kan dat hier https://www.wur.nl/nl/show/Rekenmodel-Grondstof-uit-Afval.htm
Plastic, Metaal en Drinkkarton (PMD)
60 procent van de Nederlanders gooit plastic verpakkingen bij het restafval. Het zakje komt in dat geval in een verbrandingsoven terecht. Dat levert weer energie op, maar beter is om het plastic te scheiden, afhankelijk van je woonplaats. Veel gemeenten zamelen apart plastic, metaalverpakking (blikjes) en drankenkartons in, oftewel: PMD. Dat wordt in sorteercentra gescheiden en hergebruikt.
Dat sorteren van PMD gebeurt onder meer bij de afvalsorteerinstallatie van SUEZ in de haven van Rotterdam. Hier wordt plastic uit meer dan 200 Nederlandse gemeentes gesorteerd. Dagelijks rijden zo'n veertig volle vrachtwagens het terrein van SUEZ op. ,,We verwerken meer dan 350 ton PMD-afval per dag.''
Het is de grootste sorteerinstallatie voor PMD van Nederland. De verschillende soorten kunststof worden na scheiding in balen geperst, die gaan naar recyclers waar plastic wordt vermalen tot snippers. Als de snippers schoon zijn, worden ze samengesmolten tot een nieuwe grondstof en vermalen tot korrels, oftewel: granulaat. Die zijn bruikbaar voor het maken van nieuwe producten als gieters, tennisballen, kleerhangers, badeendjes, tuinmeubilair, kratten en knijpflessen.
Na deze eerste sortering trekt een machine alle inzamelzakken open. Daarna stort het de inhoud op een band die het afval langs alle sorteermachines voert. Een zeeftrommel sorteert het afval op gewicht. Zware metaalverpakkingen - zoals soepblikken en ranjaflessen - vallen door de gaten.
Dan volgen een magneetscheider, windshifter, de 'eddy current-scheider' en ballistische scheiders. De windshifters blazen de lege yoghurt- en melkpakken er uit middels een infraroodscanner. De eddy current-scheider schiet het aluminium (zoals lege blikjes) er uit.
Wat overblijft, zijn de plastic verpakkingen. Deze worden door infraroodscheiders van elkaar gefilterd: PET-flessen, PET-bakjes, PE, PP, folie, tetra, mix, aluminium, blik en rest.
Pas in de controleruimte komen er mensenhanden aan te pas, voor een laatste controle van de meer dan tien gesorteerde afvalstromen. Het gesorteerde materiaal wordt samengeperst in balen, klaar voor transport richting de recyclers.
Het doel is dat alle verpakkingen honderd procent recyclebaar zijn en je geen aardolie nodig hebt om nieuwe producten te maken. Nederland loopt wereldwijd behoorlijk voorop.
Het scheiden van PMD-afval ís voor de consument soms ingewikkeld. Een hoop verpakkingen lijken PMD-afval, maar zijn het niet. Chipszakken horen bijvoorbeeld niet in een PMD-zak, omdat er een aluminium laagje aan de binnenkant zit voor een langere houdbaarheid van chips. Hard plastic hoort er ook niet in thuis, zoals het hoesje van een cd of dvd. Net als kitverpakking en doordrukstrips van kauwgom.
Peuken en blikjes van Red Bull in 2020 het meest gevonden zwerfafval. Blik in de natuur is een probleem. Jaarlijks belanden er 150 miljoen blikjes naast de vuilnisbak, 25 olympische zwembaden vol. Statiegeld 15 cent moet de oplossing worden.
Het doel is om de circa 2 miljard blikjes die jaarlijks over de toonbank gaan in te zamelen en te recyclen.
Papier
Een Nederlander gebruikt jaarlijks zo'n 115 kilo papier en karton. Daarvan belandt circa 100 kilo in de bak met oudpapier. Hergebruik van 1.000 kilo oudpapier bespaart 3,3 bomen, aldus PRN. Dat is tussen de anderhalf en twee bomen per gemiddeld gezin (vader, moeder en twee kinderen) per jaar. Al moet worden gezegd: de papierfabrikanten planten voor iedere gekapte boom, er wél een terug.
De papierindustrie is, ondanks de digitalisering, nog altijd booming. De wereldwijde vraag naar papier is in de laatste bijna veertig jaar gestegen van 170 miljoen ton in 1980 naar 423 miljoen ton in 2017. Actuele prognoses op basis van deze gegevens gaan uit van een verdere verdubbeling van cellulosegebruik in de komende veertig jaar. De florerende onlinehandel is hier verantwoordelijk voor, want die zorgt ervoor dat de vraag naar verpakkingsmateriaal stijgt – een onbedoeld neveneffect van de digitalisering.
Recycling leidt tot minder gebruik van nieuwe grondstoffen, reductie in het energie- en waterverbruik, minder uitstoot van CO2 en vermindering van de afvalberg. In tegenstelling tot glas zijn papier en karton niet eindeloos recyclebaar: na zo'n zeven keer recyclen is een papiervezel versleten.
Pizzadoos
Schoon en droog, is de vuistregel als het gaat om de inzameling van oudpapier en -karton. Om misverstanden te voorkomen: karton is dik papier. Schoon betekent zonder voedsel- en verfresten of vetvlekken. Dus pizzadozen horen bij het restafval.
En droog betekent niet doorweekt, een beetje regenwater kan geen kwaad. Grote kartonnen dozen mogen in de papierbak, mits in stukken gesneden: ze kunnen de ingang van de bak blokkeren.
Kartonnen koffiebekers en drinkpakken
(yoghurt, melk) mogen weer niet in de bak met oudpapier, omdat er een plastic of aluminium laagje in zit. Ook voor geplastificeerd papier geldt: gooi het in de bak met restafval. Wie twijfelt kan de scheurtest doen: Scheurt het niet goed, dan is het restafval. Glossy's van dik glanzend papier mogen wél bij het oudpapier.
Dat kassabonnetjes in de bak met restafval horen, is omdat ze een coating hebben die het papier ongeschikt maakt voor hergebruik.
Ook treinkaartjes mogen niet in de bak met oudpapier, omdat ze een eenmalige chipkaart met een kunststof laagje hebben.
Hoe zit het met nietjes en paperclips? Die worden er eenvoudig uitgevist. Ook enveloppen met een doorkijkvenster mogen bij het oudpapier.
Oudpapier is de belangrijkste grondstof om nieuw papier te maken. In Nederland geproduceerd papier en karton bestaat voor meer dan 80 procent uit gebruikt papier en karton. De rest is afkomstig van verse papiervezels uit hout.
DS Smith Paper De Hoop produceert 360.000 ton papier per jaar op basis van 100 procent gerecycled oudpapier en karton. Hiervoor is 380.000 ton oudpapier en karton per jaar nodig. De rest is afval.
Het oudpapier en karton komt in balen van duizend kilo de fabriek binnen. Eerst worden de balen vermalen tot papierpulp. Dat gebeurt in een 'milkshake'-achtige machine De balen vallen in een grote bak met water van 45 graden Celsius. Onderin de bak zitten ronddraaiende rotoren. Hier wordt de pulp opgelost in water en komen de papiervezels los van elkaar. Het voelt aan als papier-maché.
Grote zeven, zuiveren het grijsgekleurde pulp van nietjes, paperclips, plastic, elastiek en plakband. Als er wit papier van gemaakt moet worden, dan wordt de pulp ontinkt en gebleekt. Al gebeurt dat niet bij DS Smith Paper De Hoop in Eerbeek.
De pulp gaat, vermengd met water, de papiermachine in. De verhouding bedraagt 1 procent papiervezel tegenover 99 procent water. Water zorgt voor een zo gelijkmatig mogelijke verdeling van de vezels. Het papier moet overal even sterk zijn.'
De pulp gaat over in een volgende zeef, terwijl het water wordt afgevoerd en opnieuw gebruikt. Tijdens het proces verdwijnt steeds meer water uit de pulp en krijgt het papier - dat in rap tempo door persrollen komt - de uiteindelijke verschijningsvorm. Tijdens de laatste fase wordt het papier met stoom verhitte walsen gedroogd. Toch blijft altijd een bepaald percentage vocht in papier of karton achter.
DS Smith Paper De Hoop in Eerbeek beschikt over twee papiermachines van bijna vijf meter breed en ruim honderd meter lang: de ene machine maakt 550 meter papier per minuut, de ander machine bijna een kilometer per minuut. Hiervan worden bij de golfkartonfabrieken onder meer kartonnen dozen, displays en trays gemaakt. Denk aan dozen voor internetbestellingen, displays als presentatiemiddel, maar ook trays om zes biertjes te kunnen tillen tijdens een concert.
Ons land staat bekend als oudpapierland. In Nederland recyclen we 87 procent van alle papier en karton. Qua papierrecycling behoort ons land bij de Europese koplopers.
Dat wij goed inzamelen heeft vooral te maken met de vele papierbakken in ons land en goede controles van gemeenten. Duizend kilo bont papier levert rond de honderd euro op. Nog belangrijker: dankzij papierrecycling wordt elke boom zeven keer gebruikt.
Als je niet weet of iets gescheiden moet worden ingeleverd kijk dan op www.afvalscheidingswijzer.nl
E-waste is nu de snelst groeiende afvalstroom ter wereld. Sommige vormen ervan zijn exponentieel gegroeid. De VN noemt het een tsunami van e-waste. Naar schatting heeft deze afvalstroom 48,5 miljoen ton bereikt in 2018. Dit cijfer zal naar verwachting bijna verdriedubbelen als er niets verandert.
Wereldwijd behandelt de samenleving slechts 20% van de e-afvalstoffen op passende wijze en er zijn weinig gegevens over wat er met de rest gebeurt, die voor het grootste deel op stortplaatsen terechtkomt of wordt weggegooid door informele werknemers in slechte omstandigheden.
Toch is e-waste jaarlijks minstens $ 62,5 miljard waard, wat meer is dan het bruto binnenlands product (bbp) van de meeste landen.
Dematerialiseren
Veranderingen in technologie zoals cloud computing en het internet of things (IoT) zouden de potentie kunnen hebben om de elektronica-industrie te "dematerialiseren". De opkomst van servicebedrijfsmodellen en een betere productregistratie en terugneming zouden kunnen leiden tot wereldwijde circulaire waardeketens. Materiaalefficiëntie, recyclinginfrastructuur en opschaling van het volume en de kwaliteit van gerecycleerde materialen om aan de behoeften van toeleveringsketens voor elektronica te voldoen, zijn allemaal essentieel. Als de sector wordt ondersteund met de juiste beleidsmix en op de juiste manier wordt beheerd, kan dit leiden tot het creëren van miljoenen fatsoenlijke banen wereldwijd.
Naar een circulaire economie voor de elektronica-wereld
Ontwerpers, fabrikanten, investeerders, handelaren, mijnwerkers, grondstoffenproducenten, recyclers, consumenten, beleidsmakers en anderen hebben een cruciale rol te spelen bij het verminderen van verspilling, behoud van waarde binnen het systeem, waardoor de economische en fysieke levensduur van een artikel wordt verlengd, evenals het vermogen om te worden gerepareerd, gerecycled en opnieuw gebruikt. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Dit is een keerpunt in de geschiedenis en biedt ongeëvenaarde kansen voor internationale bedrijven, beleidsmakers en werknemers wereldwijd. Degenen die de waardeketen voor elektronische goederen kunnen heroverwegen en prioriteit geven aan dematerialisatie en gesloten-lussystemen (wat betekent minder afhankelijkheid van primaire bronnen te maken), zouden een ongelooflijk voordeel kunnen hebben. Innovatieve producten en diensten hoeven niet meer e-waste te betekenen; ze kunnen veel minder betekenen.
Op de korte termijn blijft elektronisch afval een grotendeels ongebruikte, maar groeiende, waardevolle hulpbron. Bijna alles kan worden gerecycled. Stedelijke mijnbouw, waar grondstoffen worden gewonnen uit complexe afvalstromen, kan nu economischer rendabel zijn dan het winnen van metaalertsen uit de grond. Het is grotendeels minder energie-intensief. E-afval kan giftig zijn, is niet biologisch afbreekbaar en hoopt zich op in het milieu, in de bodem, lucht, water en levende wezens. Het kan ook een negatief effect hebben op de gezondheid. Kinderen en vrouwen zijn bijzonder kwetsbaar voor de gezondheidsrisico's van onjuist e-waste management.
Het is tijd om e-waste opnieuw te bekijken, de elektronica-industrie opnieuw te evalueren en het systeem opnieuw op te starten ten behoeve van de industrie, de consument, de werknemer, de gezondheid van de mens en het milieu. De ongelooflijke kansen hier zijn ook afgestemd op 'de juiste overgang' naar ecologische duurzaamheid en het vormgeven van een toekomst die werkt voor iedereen in de circulaire economie.
Veel huisvuil wordt verbrand. De warmte gaat via warmtenetten naar woningen. Maar wat gebeurt er als er straks geen afval meer verbrand wordt?
De meeste warmtenetten draaien nu al niet meer op de afvalverbrandingsovens. Het warmtenet in Alkmaar wordt gevoed door de bio-energie centrale, waar niet-herbruikbaar afvalhout wordt verbrand. In Dordrecht wordt 70 procent van het net verwarmd door de naastgelegen verbrandingsinstallatie van rioolslib. In beide gevallen door biomassa dus. De verbrandingsoven in Dordrecht levert vooral stoom aan het naastgelegen chemieconcern DuPont/Chemours, dat daardoor geen gas hoeft te gebruiken. Alleen bij extreme koude schakelt de oven bij om het warmtenet te voeden.
Ook wil men de netten gaan voeden met geothermie.
Waar moet je je afval in gooien ? De onderstaande slimme afvalbak geeft je dat aan via beeldherkenning en zelflerende systemen. Je plaatst je afval in een scanner en het licht rond het juiste afvalgat gaat aan en je weet waar het in moet.
Photos: Cambridge Consultants