Orkanen
In de opwarmende wereld neemt het aantal orkanen niet toe. Het aantal neemt zelfs netto af (met 30 %) maar het aantal zeer zware orkanen zal tegen het eind van deze eeuw verdubbelen vooral in de noordelijke Golf van Mexico. Dat blijkt uit simulaties van aardinstituut NOAA in Prinston. 8 van de 10 meest verwoestende orkanen kwamen voor in de laatste 13 jaar. Orkanen beginnen ook noordelijker voor te komen. Zo vernielde Sandy in 2012 veel in New York. In 2017 trok Irma over St Maarten Cuba en Florida. Ze was de krachtigste orkaan tot dan toe met windsnelheden tot 300 km/uur. Ze had categorie 5 ofwel was desastreus met golven van 10-15 meter hoog. In 2019 gebeurde het weer met Dorian die raasde over de Dominicaanse republiek. In 2019 ontwikkelde orkaan Lorenzo zich boven de Atlantische Oceaan tot een storm in de zwaarste categorie (categorie 5) en is daarmee de zwaarst gemeten orkaan. Het zeewater was 30 graden.
2023
Meteorologen zijn verbijsterd over orkaan Otis, die onlangs over Acapulco raasde. Zo snel als Otis van een storm uitgroeide tot een orkaan van de zwaarste categorie, dat zie je eigenlijk nooit. Ramen sneuvelden, palmbomen werden gestript van hun bladeren, panelen van gebouwen vlogen in het rond. Stroom en telefonie vielen uit. De straten overstroomden, door slagregens en opgestuwd zeewater. En wie zich ’s ochtends weer buiten waagde, trof daar een in elkaar geslagen puinhoop, in wat eens de ‘Parel van de Pacific’ heette. Het was eigenlijk een wonder dat er in Acapulco slechts 48 doden waren gevallen, zeiden experts, al zijn er nog tientallen vermisten.
2021
Ida raakt New Orleans (net als Katrina 1800 doden 170 miljard schade). Dit keer wind tot 230 km per. 1 miljoen mensen zonder stroom. Tot 3 weken lang.
De uitlopers hebben er tot uitzonderlijk hevige neerslag, tornado's en talrijke overstromingen en modderstromen geleid. In New Jersey en New York is de noodtoestand uitgeroepen. Al 44 doden.
2020
Dit seizoen telde de meeste stormen met een naam, maar liefst dertig, en nam daarmee het record over van 2005. In dat jaar raasde de orkaan Katrina over New Orleans. Voor de tweede keer sinds tropische stormen voor het eerst een naam kregen in de jaren 1950, was de lijst met namen uitgeputTien stormen groeiden snel in kracht, een aantal dat sinds 1995 niet meer was voorgekomen. Twaalf kwamen er aan land in de VS, eveneens een nieuw record. Zes daarvan hadden orkaankracht, opnieuw een record.
Een relaas na een orkaan:
De zeetemperatuur is de afgelopen honderd jaar in tropische gebieden 1 graad gestegen. In 2006 bereikte het water in de golf van Mexico een temperatuur van 32,2 graden. Daardoor werd de storm Katrina zo krachtig en vaagde New Orleans weg. Toen werd voorspeld dat het een voorbode zou zijn van een reeks nieuwe van dit soort rampen. In 2013 was het zo ver in de Filipijnen en Vietnam. De opwarming van de aarde begint haar tol te eisen en gaat mer dan 500 miljard kosten.
Er bestaat geen verschil tussen de woorden voor een orkaan (hurricane), tyfoon en cycloon. Het woord hurricane wordt gebruikt als die ontstaat in de Atlantische oceaan en de N.O Pacifische. Tyfoon als die ontstaat in de N.W Pacifische en cycloon als die ontstaat in de Z. Pacifische en Indische oceanen. Het zijn allemaal orkanen.
Orkanen ontstaan alleen boven uitgestrekte gebieden met warm oceaanwater als de temperatuur van het water hoger is dan 25o C. Dat is (tot nu toe) alleen in de tropen het geval in een deel van het seizoen rondom 11 september. Het zijn tropische stormen die pas orkaan genoemd worden als de maximale windsnelheid in het systeem meer dan 120 – 160 km/uur wordt. Ze hebben een levensloop van ongeveer een week, waarin ze van depressie via tropische storm tot orkaan uitgroeien, in kracht, omvang en hoogte toenemen en door de rotatie van de aarde van oost naar west bewegen. Doordat in de hogere lagen van de atmosfeer sterke straalstromen vanaf de evenaar naar de polen bestaan, buigen ook de orkanen na verloop van tijd af naar het noorden, of als ze in het zuidelijk halfrond ontstaan, naar het zuiden.
Zodra een orkaan boven kouder water of boven land komt, verliest hij aan kracht en verandert in een grillig systeem met hoge en lage drukgebieden dat verder over de aarde zwerft. De levensloop begint rustig met warme droge lucht die over een groot gebied met warm water strijkt en daarbij waterdamp opneemt. Deze natte warme lucht stijgt omhoog. Door de rotatie van de aarde gaat het hele gebied met opstijgende warme lucht volgens de wet van Buys-Ballot draaien. Na enige tijd vormt zich in het centrum een zogenaamd oog met een diameter van 30 – 50 km. In dat oog is de luchtdruk tot 15 % lager dan in de omgeving en daardoor stroomt de koude lucht in het oog weer terug naar beneden. Langs de randen van het oog stroomt warme lucht juist omhoog. Onderin die draaikolk wordt steeds meer lucht met grote snelheid langs het warme water getrokken, waardoor de verdampingssnelheid toeneemt. Het water koelt daarbij af. De energie in warm oceaanwater wordt overgedragen naar vochtige lucht. De orkaan groeit en neemt steeds meer energie op.
Op ongeveer 15 - 18 km hoogte boven de tropen is het koud, ijskoud. Bij meerdere tientallen graden onder nul condenseert de waterdamp tot ijs en water. Daarbij komt een gigantische hoeveelheid energie vrij. Per kg water 0,6 kWh, net zo veel als er onderin bij de verdamping van het warme water aan het systeem is toegevoegd. Door deze verdamping/condensatiecyclus wordt dus energie uit warm water van onder naar boven verplaatst, zoals we dat ook in iedere koelkast van binnen naar buiten doen, of met een warmtepomp van buiten naar binnen. Slechts een heel klein gedeelte van ongeveer 0,25 % van de bij condensatie vrijkomende energie in een orkaan wordt omgezet in wind. De rest verdwijnt als warmte naar hogere luchtlagen.
De hoeveelheid energie in een orkaan is eenvoudig te berekenen als je precies weet hoeveel regen er uiteindelijk in het gehele invloedsgebied is gevallen. Dat wordt natuurlijk niet gemeten, hooguit geschat uit oppervlak en mm regenval. Konden we die energie maar benutten. In één gemiddelde orkaan gaat ongeveer 200 keer zoveel energie om als we over de hele wereld met z’n allen aan stroom opwekken of anders gezegd net zo veel als in 10.000 atoombommen. Dat is veel, hoewel niet als je het vergelijkt met de totale hoeveelheid energie die door deze verdamping- en condensatiecyclus het hele jaar door op de gehele wereld ook zonder orkanen plaatsvindt. Zelfs als je voor een heel jaar de hoeveelheid neerslag, en dus de hoeveelheid energie, van een gemiddeld aantal van 10 orkanen bij elkaar optelt, is de bijdrage van de orkanen aan deze cyclus nog maar 0,04 %. De totale watercyclus is een belangrijke route waarmee de aarde ca 25 % van de ingestraalde zonne-energie weer naar de ruimte afstaat, maar de bijdrage van de orkanen is dus maar 0,01 %.
De tot water en ijs gecondenseerde waterdamp vormt een ronddraaiend wolkendek en een hevig regengebied met een doorsnee tot zo’n 500 km. Het probleem is dat die hoeveelheid regen op een beperkt deel van de aarde en in minder dan een dag valt. Geen enkel rioolstelsel is daar tegen opgewassen.
Het antwoord op de vraag of er enig verband is tussen orkanen en de opwarming van de aarde is simpel. Ja er ís verband. Ruim 90 % van de extra opwarming komt terecht in de oceanen en zit in eerste instantie in de toplaag. Warm water is de enige drijvende kracht voor orkanen en boven water met temperaturen lager dan 25 graden ontstaan ze niet. Ze ontstaan vooral in het seizoen waarin temperaturen oplopen tot boven de 30 graden. De gemiddelde temperatuur van het water in de bovenste laag van alle oceanen (SST) is ten opzichte van vóór 1945 gestaag gestegen (anomaly) met ruim 0,5 0C en deze stijging correleert ruwweg met het gehalte broeikasgassen (Gtons Carbon) in de atmosfeer Hoeveel duidelijker kan het verband zijn?
Toch vinden we in de statistiek van honderden orkanen sinds 1850 geen duidelijke trend die correleert met de opwarming. Niet in het aantal en ook niet in het aantal van de zwaarste categorieën. Waarom vinden we een evident oorzakelijk verband niet terug in de statistiek?
Allereerst verloopt zoals gezegd slechts 0,04 % van de totale watercyclus via orkanen. Ten tweede bepalen we de categorie aan de hand van de maximale windsnelheden. De wind vormt slechts 0,25 % van de energie in een orkaan, dus als we het aantal krachtige orkanen tellen, kijken we naar een verschijnsel dat correleert met minder dan 0,1 miljoenste fractie van de energie in de totale aardse watercyclus. Aan zo’n kleine fractie kun je niet aflezen dat de totale watercyclus toeneemt. Dat zou betekenen dat je het gewicht van de pet van de kapitein kunt bepalen door het totale gewicht van het schip met kapitein plus pet te wegen en daarvan het gewicht van het schip met kapitein zonder pet af te trekken.
Op zich is dit niet zo erg, ware het niet dat het beter was geweest als we tegen Trump wel zouden kunnen zeggen dat zijn resort Mar-a Lago is vernietigd als gevolg van klimaatopwarming. Het niet kunnen vinden van de correlatie in de orkaanstatistiek gebruikt hij (dat wil zeggen de gebroeders Koch en soortgelijken) als bewijs dat er geen klimaatprobleem is. En het aantal personen in het Witte Huis dat wel een verband legt tussen Harvey, Irma en klimaatopwarming is dan ook volgens een Amerikaanse zegswijze “op één vinger van je derde hand te tellen”
Han Blok Duurzaam nieuws
10-11-2013 Supertyfoon (superorkaan) Yolanda ofwel Haiyan raast over de Filipijnen. Misschien wel de zwarste storm ooit die land raakte. 500 mile groot (Katrina 400 mile) met nog krachtiger windsnelheden tot 300 km/uur en meer. Dorpen en steden wegvanged. 10.000 doden. Schade met geen pen te beschrijven. Ze ontstaan als het zeewater meer dan 30 graden is. (daarom zal zo iets niet plaaats vinden in Nederland).De storm was 3,5 x krachtiger dan Katrina. In Vietnam zijn 500.000 mensen geevacueerd. Alle gebouwen langs de kust zijn weggevaagd tot een kilometer landinwarts. Het lijkt wel of er een tsunami had plaatsgevonden. De vijf meter hoge golven vaagden alles weg.4,3 miljoen mensen hadden hulp nodig. In 1996 trok de cycloon Olivia over de Stille oceaan met windsnelheden over de 400 km. Maar deze storm was al afgezwakt toen hij land raakte.De laatste windhoos in Nederland haalde windsnelheden ovan 200 km. Een tyfoon is het gevaarlijkste als hij aan land komt. Hoge vloedgolf spoelt alles weg zeker als het land maar net boven de zeespiegel ligt. Obstakels remmen de wind maar daardoor gaat hij chaotisch bewegen. Zo ontstaan rukwinden die nog meer schade aanrichten. De regen die wordt meegeslingerd zorgt voor nog meer schade.
2018: Bij passage van tyfoon Mangkhut vielen op de Filipijnen vijftig doden. In de Zuid-Chinese provincie Guangdong moesten vanwege de superstorm meer dan 2,4 miljoen mensen worden geëvacueerd. Het merendeel van de slachtoffers kwam om door aardverschuivingen in bergachtig gebied. In de Filipijnse provincie Cordillera kwamen daardoor twintig mensen om het leven.
De Chinese miljoenenstad Hongkong kreeg ook de volle laag. In de metropool zwaaiden wolkenkrabbers heen en weer, liepen straten onder en beukten soms wel twaalf meter hoge golven op de kust.
Inwoners van Hongkong verschansten zich in hun appartementen en hadden voedsel gehamsterd. Veel ramen waren afgeplakt met tape, maar dat hielp lang niet altijd. Bewoners postten angstaanjagende beelden op Twitter van de kracht van water en wind.
In Macau sloten alle casino's. Het was de eerste keer sinds nieuwe vergunningen zijn afgegeven in 2002 dat het gokken in de voormalige Portugese kolonie is stilgelegd. De tyfoon, de zwaarste van 2018, trekt verder richting de Chinese kust en neemt naar verwachting boven de Zuid-Chinese Zee nog in kracht toe.
In de Verenigde Staten hield orkaan Florence huis. In de staten North en South Carolina was vooral sprake van enorme regenval. Sommige steden waren praktisch onbereikbaar. ,,We hebben te maken met muren van water langs onze kusten, onze rivieren, in onze steden en dorpen'', aldus Roy Cooper, gouverneur van North Carolina.
Er vielen veertien doden, onder wie een moeder met haar kind.
Noord-Atlantische oceaan
| Jaar | Orkaan | Snelheid | Doden | Schade |
| 2019 | Dorian | 300 km/u | ||
| 2017 | Irma | 300 km/u | 34 | 320 miljard |
| 2015 | Matthew | 260 km/u | 1027 | > 5 miljard |
| 2005 | Wilma | 295 | 62 | 29,4 miljard |
| 1988 | Gilbert | 295 | 378 | 7 miljard |
Westelijke oceaan (Japan/China)
| Jaar | Orkaan | Snelheid | Doden | Schade |
| 1997 | Tyfoon Tip | 305 km/u | 99 | onbekend |
| 1971 | Tyfoon June | 295 | 0 | onbekend |
Indische oceaan
| Jaar | Cycloon | Snelheid | Doden | Schade |
| 2004 | Gafila | 204 km/u | 418 | 0,250 miljard |
| 1982 | Chris-Damia | 215 | 0 | 0,000.65 |
Zuidelijke Stille Oceaan (Australie/Nieuw Zeeland
| Jaar | Cycloon | Snelheid | Doden | Schade |
| 2002 | Zoe | 285 km/u | 0 | onbekend |
| 2015 | Pam | 280 | 16 | 0,360 |
Oostelijke Stille Oceaan San Francisco Mexico
| Jaar | Orkaan | Snelheid | Doden | Schade |
| 1990 | Linda | 295 km/u | 0 | 0,322 miljard |
| 1997 | Patricia | 345 | 13 | 0,460 |
2008 Cycloon Nargis 100.000 doden in Birma
2007 Cycloon Sidr 3500 doden in Bangla Desh
2005 Orkaan Katrina 1800 doden New Orleans
1999 Cycloon Orissa 10.000 doden India
1998 Orkaan Mitch 9.000 doden Latijns amerkia
1991 Cycloon 28 138.000 doden Bangla Desh
1991 Storm Thelma 5000 doden Filipijnen
De trajecten voor alle orkanen van de afgelopen 25 jaar.Op het kaartje staan de trajecten voor alle orkanen van de afgelopen 25 jaar.
Tyfonen bij Tokyo namen altijd in kracht af door het koude zeewater. Nu is het zeewater 2 graden warmer geworden en neemt de kracht van tyfonen juist toe richting de stad die inmiddels 36 miljoen inwoners heeft. Daarnaast hebben ze ook last van aardbevingen, tsunami's en het wegzakken van wijken omdat men drinkwater uitde ondergrond onttrekt en het stijgen van de zeespiegels. Een lekker vooruitzicht. In 2050 zal de populatie behoorlijk gekrompen zijn en zal 40 % ouder zijn dan 65. De economie krijgt het daardoor heel moeilijk met minder geld om je te wapenen tegen de rampen. Om water te bergen hebben ze opslagruimten met pompen gebouwd voor meer dan 2 miljard euro.
Windpatronen
windpatronen veranderen. Steeds vaker blijft in Zuid-Azië de moesson maandenlang uit om vervolgens met verwoestende kracht toe te slaan.