De financie crisis 

In 2018 begint men zich zorgen te maken of een nieuwe financiële crisis in aantocht is. In 2007 -2008 hadden we 667 miljard aan schulden in Nederland, nu 765 miljard. Maar de lonen stijgen niet. Die moeten het afbetalen. Op de wereld ging het van 116.000 miljard schuld naar 164.000 miljard.

De ECB heeft voor 2500 miljard aan staats- en bedrijfsschulden opgekocht. Daardoor zouden bedrijven en huishoudens makkelijker kunnen lenen. In de V.S. heeft men dsat ook gedaan. De schuldenniveau's zijn hoog en dat geeft kwetsbaarheden. 
Italie heeft 132% vh bnp als staatsschuld. Een van de hoogste van de wereld. Het is too big to save. 30 % vd jongeren is werkloos. Vroeger kon men de munt devalueren maar door de euro kan dat niet. 
In China is ook veel geld geleend. Ze zitten 15.000 miljard dieper in de schuld dan voor de crisis. In Argentinie, Brazilie, Turkije is vaak geleend in dollars. Hoe verder de koers van de dollar stijgt tov de locale munt hoe meer men moet betalen. zijn de tech bedrijven wel zoveel waard? 

In de V.S. was het grote publiek furieus over de redding van de "fat cats" met belastinggeld terwijl intussen miljoenen gewone Amerikanen huizen en banen verliezen. In Nederland heeft men miljarden in de banken gestoken zodat nu extra bezuinigingsrondes nodig zijn. De bonussen zijn nog steeds exorbitant hoog. De DSB bank bleek niet betrouwbaar en men verliest het vertrouwen in het bank- en verzekeringswezen.

De financiele crisis leidde tot het verlies van 50 miljoen banen. De aanhoudende crisis gaat 200 miljoen mensen laten vervallen in extreme armoede.1,4 miljard zijn werkende armen = 50 % v.d arbeidsbevolking ontwikkelingslanden.

Financieel gezien geven we veel meer uit dan we binnen krijgen en kunnen dat nooit meer terugbetalen. Daarna is het niet meer mogelijk krediet te geven aan mensen die het echt nodig hebben => failliet economisch model. 25 – 50 % van de jongeren is werkloos hetgeen geweld, criminaliteit, terrorisme, drugsproblematiek, illegale immigratie, schooluitval en abnormale behandeling van bevolkingsgroepen geeft.

In 2004 is de Security and Exchange Commissie in de V.S. gestopt met het controleren van banken op hoeveel ze uitlenen. Vanaf toen konden ze miljarden investeren in allerlei effecten, derivaten e.a. complexe financiële producten met min of meer twijfelachtige hypotheken als onderpand zonder dat er een bepaalde kapitaalsreserve tegenover moest staan. De bovengrens aan verplichtingen en de ondergrens aan kapitaalreserve werd losgelaten. Er werd gespeculeerd met miljarden aan geleend geld. Grote bonussen werden opgestreken en het resultaat was een enorme financiële crisis. Toen ook nog eens de energieprijzen gingen stijgen konden velen de lasten niet meer opbrengen en viel het hele systeem als een kaartenhuis in elkaar. 

Derivaten ontlenen hun waarde op basis van een ander goed als aandelen of olie (als je de rente verkeerd voorspelt heb je een probleem).

Na de crisis in 1929 werd in 1933 de Glass-Steagal wet ingevoerd met een strikte scheiding in zakenbanken en spaarbanken. Dat werd in 1999 opgeheven. Met spaargeld werd gespeculeerd met alle gevolgen van dien. Banken leenden ook 40 tot 60 maal meer geld uit dan ze hadden. Nu komt de strikte scheiding niet terug maar e.e.a. wordt in Amerika wel beperkt. Hypotheekverkopers worden aan banden gelegd en moeten inkomens van mensen controleren.

In 2000 verlaagde de Federatie van Centrale banken (FED) de rente op hypotheken van 6,5 % naar 1 %. Iedereen nam een nieuwe hypotheek en leende veel meer. De overwaarde werd verzilverd en in 2005 werd zo 750 miljard veelal gebruikt voor persoonlijke consumptie of opknappen van de woning. Maar toen de hypotheekrente weer omhoog ging zat iedereen met de gebakken peren. De banken balanceerden op de rand van de afgrond en toen schoot de rente voor Griekenland, Portugal en Ierland omhoog. Nu ook voor Italië. Ook die landen konden veel lenen vanwege de lage rente (door de Eurozone), tot 100 % van hun bbp, maar toen men door ging krijgen dat de staatsleningen niet zo risicovrij waren als men dacht schoot de rente omhoog. We hadden dat nooit toe moeten staan. Net als in de VS waar 25 % van de woningen onder water staat = de hypotheek is hoger dan de waarde van de woning.

De crisis gaat aan Canada voorbij. Canadese banken nemen hooguit een schuld van 20 maal wat ze zelf hebben..andere banken veel meer en hebben ook veel meer rommel op de balans staan. De banken mogen er niet te groot worden want men vindt dat ze dan onbestuurbaar worden.

Goldman Sachs probeerde de laatste 12 jaar zoveel mogelijk geld uit klanten te persen die ze Muppets noemden. Men had het over "geld binnenharken". Dienstverlening was volledig uit beeld geraakt. "Hoeveel hebben we aan de klant verdiend" was de vraag. Het is een grote "vampier octopus"die onophoudelijke jaagt op alles wat naar geld ruikt. Zegt Smits een van de topmannen van de bank die er uit gestapt is. 

Sinds de kredietcrisis is de staatsschuld van Frankrijk met 41 % gegeroeid, van Duitsland 30 % van Nederland 48 % van de V.S. 63 %.

De rente over de lening is een maat voor de concurrentiekracht. Die schat men voor Spanje niet zo hoog in en daarom is de last voor Spanje zo hoog. Als die voor de USA of Japan hoger wordt gaan ze failliet. De staatsschuld van de VS loopt per seconde 45.500 dollar op. Zie hier In Nederland loopt ie 810 (940) euro per seconde op = 80 miljoen per dag.

In 2011 begon men zich zorgen te maken over de enorme schuld van de USA en of die nog wel wordt terugbetaald. China heeft de USA 1.200 miljard geleend. China zegt nu dat Amerika af moet van haar verslaving aan schulden en normaal moet gaan doen. Rusland zegt dat Amerika boven haar stand leeft en als een parasiet een deel afschuift op de wereldeconomie.

De schuld was in 2011 14.300 miljard. In 2011 ging 14 % van de begroting op aan de rente van de schuld.
De schuld is weg te werken door bezuinigingen, inflatie (bankbiljetten bijdrukken) groei en belastingverzwaring.

Bankieren moet niet winstbejag zijn maar dienstverlening aan de gemeenschap.

De Wereldbank, het IMF en de dollar beginnen qua invloedrijkdom af te nemen.

In de V.S. kan men sinds juli 2009 banken verbieden bonussen uit te keren. In de V.S. leden banken 80 miljard verlies, kregen 175 miljard aan staatssteun en keerden toch nog 30 miljard aan bonussen uit.
In 2010 werden toch weer voor 145 miljard aan bonussen uitgekeerd bij banken en verzekeringsmaatschappijen in de V.S.
Alleen al op Wallstreet 31 miljard. De staat leende 700 miljard (in de VS) en 117 miljard krijgen ze waarschijnlijk nooit terug. Vandaar dat men voor de grote instellingen speciale belasting wil instellen.

Men wil de banken kleiner maken. Als een bank dan omvalt wordt het systeem niet meer in gevaar gebracht. Daarnaast moet er een verschil komen in betrouwbare spaarbanken (met lagere rentes) en risicovolle investeringsbanken (met hoge rentes maar met risico). Men spaargeld zou men niet meer mogen speculeren. de overheid staat namelijk garant voor spaargeld en dus zou men er niet meer mee mogen gokken.

De HEMA is sinds 2009 van de Britse investeringsmaatschappij Lion Capital voor 1,1 miljard
Ze hebben ook Orangina en lingerieketen La Senza.

Wat zijn derivaten.

Je leent als bank (veel) geld uit b.v. obligaties aan Griekenland voor b.v. 200 miljoen. Je bent bang dat je niet alles terugbetaald krijgt. Daarvoor sluit je een verzekering af. (een Credit Default Swap). Kosten b.v. 3 miljoen. Dit nam een enorme vlucht. Nu begonnen anderen ook voor 3 miljoen zo'n verzekering af (zonder dat ze geld hadden uitgeleend). Dit wordt een naked credit default swap genoemd). Als dan Griekenland failliet ging dan kregen zij ook 200 miljoen. Daar hoopten ze dan op of daar zorgden ze dan voor (een soort matchfixing).  Dit werd een perverse wereld. In 2007 ging het om 62.000 miljard dollar. 80 % was naked CDS).

Banken in de V.S. hadden veel onvielige leningen aan huizenbezitters gegeven maar hadden zich daarvoor verzekerd met CDS'en. Toen veel huizenbezitters de lening niet meer konden betalen moesten de CDS'en worden uitbetaald. Hierdoor vielen banken om.   

2015

In 2015 vond er een kleine veldslag plaats in de Nederlandse winkelcentra. V&D,  Dixons, computerverkoper MyCom, Free Record Shop, Halfords, Schoenenreus, Mexx, Piet Kerkhof, Miss Etam, boekenketen Polare, Siebel. D&A drogisterij. Dan zijn er nog een hele trits winkels die het moeilijk hebben, zoals HEMA en Karwei.

Gebrek aan leiderschap, "Het management heeft te laat ingegrepen. Zij zijn te lang doorgegaan op de oude voet en hebben niet geïnnoveerd. De werknemers betalen de rekening voor die misser."

 "Dat gaat over het kiezen voor een duidelijk profiel en het omarmen van internet. Daar heb je lef en daadkracht voor nodig. Neem DA, dat heeft zich niet kunnen onderscheiden van Kruidvat en Etos. En zo is V&D overvleugeld door de Bijenkorf."

Ieder jaar passeert 1200 miljard Nederland om financiële redenen via m.n. brievenbuskantoortjes aan de zuidas van Amsterdam. 1 miljard is voor de staat. 500 mln wordt in Nederland uitgegeven aan financiële experts. Het zijn vnl winsten die uit Afrika worden weggesleept.

2010 De bankwereld heeft niet alleen een schuldencrisis over zich heen geroepen, maar ook een vertrouwenscrisis met zijn klanten. De samenleving is boos op de Banken, hun Bonussen, de Bails out van Belastinggeld, de 4B’s. Oude rotten in het vak wijzen de banken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Herman Wijffels, ex-RABO noemt het beschamend dat de banken de grote afwezige zijn in de duurzame opbouw van onze economie. Juist in de rol van kredietverlener aan het MKB kunnen zij een vernieuwende rol spelen.

Banken – maar ook pensioenfondsen - lijken de laatste jaren vergeten te zijn dat ze werken met door de klant toevertrouwd geld.  Die heersende cultuur van maatschappelijke ontworteling bij de banken willen die jonge bankiers doorbreken. Zij willen weer trots zijn op hun vak en hun bank.” De crises, de vergrijzing, de technologie en de sociale media bieden hen  enorme kansen.  Mulder noemt als voorbeeld FIER, een netwerk van jonge bankiers die hun nek uitsteken om binnen hun bank een cultuuromslag te bewerkstelligen.

FIER (Financial Institutions Enhancing Responsibility) is het initiatief van veertien bankiers die vier cruciale waarden uitdragen in hun werk, de Vier D’s: Dienend, Duidelijk, Duurzaam en Divers. Een van de initiatiefnemers Wies Mensink,  tot voor kort werkzaam bij Insinger de Beaufort - nu bij Ahold - benadrukt dat FIER wil inspireren en discussiëren, niet met een bestraffend vingertje wijzen. “Wij willen verantwoordelijkheid dragen voor een bank waar we achter staan en  gaan daarom de dialoog aan met vragen als:  Waarom doen we het zo? Zou het anders kunnen? Als de afdelingen Investments en Duurzaamheid nu eens samenwerken. FIER blijft weg van gedragscodes, maatregelen etc. Daar zijn anderen veel beter in.”
Daarnaast begint de doorschoten privatisering te leiden tot feodale omstandigheden. Openbare nutsbedrijven, waarvan de functies van groot belang zijn voor burgers, zijn verkocht aan bedrijven die slechts financiële winst nastreven. De staat, die van oudsher als taak heeft om burgers te beschermen tegen uitwassen van willekeur, holt daarmee haar eigen functie uit.

Er bestaan verschillende markteconomieën.
- met weinig regulering (als de VS) <-> met veel regulering als Scandinavië
- met veel invloed vakbeweging en werkgeversorganisaties als Nederland <-> vechtmodel zoals Z-Europa
- grote inkomensongelijkheid als VS <-> kleine als in Nederland

Steeds meer mensen betalen het gelag waar steeds minder mensen van profiteren.
Rijker worden sneller rijk dan de armen = plutonomie = economie die drijft op de rijken en de rest
Daarin worden sociale voorzieningen versobert, er wordt gedereguleerd en de belastingen voor de rijken gaan omlaag. De commercie zorgt er voor dat we willen leven als de rich and famous.

MBO banen dalen harder dan de hoog en laag opgeleiden. We hebben wel aspergeplukkers, schoonmakers, hamburgerserveerders, vakkenvullers en winkelmeisjes nodig. Niet meer de lassers, bouwvakkers, kantoorklerken en kleine winkeliers.

1 % bezuinigen geeft 0,25 % minder groei. 2 % groei is eigenlijk nodig. In 2012 heeft Europa 23 miljoen werklozen en het loopt verder op.
Parkeerlasten, verzekeringen, zorgpremies lopen maar op 1,7 % rente op spaargeld. 2,5 % inflatie Met sparen verlies je 1-2 % per jaar.
De middenklasse verschraalt. We krijgen steeds meer gepensioneerden..
De pensioenfondsen beleggen steeds duurzamer hun 750 miljard en ze zouden mee moeten financieren in woningisolatie en hulp aan het kleine MKB en nieuwe trends als
smart grids, circular economy, slimme mobiliteit, gezonde mensen, democratie en een vitale middenklasse.

De Corona-crisis 2020-2021 

1,5 meter afstand houden, mondkapjes en geen samenscholingen meer. Dus geen horeca, evenementen, luchtvaart etc. Deze sectoren worden slapende gehouden door miljarden uit te keren aan de werknemers in die sectoren. De gevolgen moeten nog blijken.
Zie ook corona en duurzaamheid. 

2023 Credit Suisse falliet

door winstbejag, hebzucht, onverantwoorde risico's wat grenst aan georganiseerde misdaad voor gogantische bonussen.
Ophef over criminele clienten, bedenkelijke megatransacties, miljoenen boetes, miljarden verliezen.
Het einde van het bankgeheim in 2015 was een keerpunt. Een aandeel ging van € 25 naar € 0,80. Als je geld uitleende aan de bank via coco's ben je alles kwijt. 16 miljard verdampte. Wat gaat er na 25 maart 2023 gebeuren??

 

Belasting op korstondige aandelen?

Tegen het korte termijndenken van investeerderes en aandeelhouders in het speculatief kapitalisme zou je kortstondige aandelen zwaarder kunnen belasten. Jeremy Lent, cultuurdenker en voormalig ceo van een techbedrijf uit Silicon Valley, stelt de volgende belastingtarieven voor: 10 procent als het aandeel minder dan een dag aangehouden wordt, 5 procent als het om minder dan een jaar gaat, 3 procent bij minder dan 10 jaar, 1 procent bij 20 jaar en 0 procent bij meer dan 20 jaar. ‘De financiële dienstverlening zou in één klap radicaal veranderen,’ zegt hij. ‘De hoogfrequentiehandel en daghandel zouden verdwijnen en het kortetermijnkarakter van de aandelenhandel zou plaatsmaken voor weloverwogen beslissingen inzake langetermijninvesteringen.’ Het zou met name veel meer investeringen opleveren in sectoren met langere terugverdienperiodes, zoals duurzame energie

Wat gebeurde ervoor?

De industrialisatie veranderde veel.  Mensen leefden in kleine, zelfvoorzienende gemeenschappen op het platteland. Nu ontstond een enorme trek naar de steden. In fabrieken konden arbeiders op papier meer verdienen dan op het land, maar dat loon kwam wel tegen een hoge prijs. Werkdagen van twaalf uur of langer waren eerder regel dan uitzondering, en dat zes dagen per week.

Terwijl de fabriekseigenaren gouden bergen verdienden, verdiende de gemiddelde arbeider amper voldoende om zijn gezin te onderhouden. Een smalle elite van steenrijke aristocraten, industriëlen en notabelen regeerden.

Door de moord op de Servische kroonprins brak 1914 de Eerste Wereldoorlog uit. Opgejut door nationalistische propaganda mochten miljoenen arbeiders vervolgens de kastanjes uit het vuur halen en verloren miljoenen soldaten het leven. 

Aan het einde van de oorlog wankelt de oude Europese elite. Jongens uit de arbeidersklasse zijn bewapend en getraind en eisen maatschappelijke verandering. In Rusland breekt een bloedige burgeroorlog uit, die na een paar jaar strijd wordt gewonnen door de communisten. In Engeland, de Verenigde Staten en Nederland wordt het algemeen kiesrecht ingevoerd om tegemoet te komen aan de eisen van de bevolking. Voortaan mogen ook de verpauperde massa’s uit de industriesteden hun stem laten horen.

De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP, de voorloper van de PvdA) werd vanaf 1918 de tweede partij van Nederland maar de conservatieve en christelijke partijen houden de SDAP vakkundig buiten de macht en behartigen vooral de belangen van grote bedrijven, oude families en de kerk. De overheid garandeert de veiligheid, rechtsorde en beschermt het privébezit van haar (vermogende) ingezetenen. De welvaart neemt toe en op de beurzen bereikt de waarde van bedrijven, banken en beursfondsen ongekende hoogten. Beleggers nemen krankzinnige risico’s. Er ontstond extreme rijkdom naast verkrotte arbeiderswijken. Een die kloof steeds dieper werd. Maar niets kan oneindig groeien. 

Zwarte dinsdag 29 oktober 1929

De beurskoersen op Wall Street beginnen plotseling beginnen te dalen. Aandelen die een week eerder nog enkele dollars waard waren tegen het einde van de dag voor enkele centen van de hand. Ongemerkt heeft de financiële speculatie een dominospel opgezet en een schokgolf gaat door de wereldeconomie. De werkloosheid loopt pijlsnel op en rijen bij de gaarkeukens (de voorloper van de huidige voedselbanken) groeien met schrikbarende snelheid. 

Als oplossing pleiten werkgevers in Nederland voor het verlagen van de lonen terwijl Rooseveld pleit voor een samenleving waarin iedere burger kan profiteren van de rijkdom die het land voortbrengt. Hij vindt dat de ruimte die grote ondernemingen en hun aandeelhouders is geboden heeft geleid tot een fundamentele onvrijheid van al die miljoenen Amerikanen die niet over de macht of middelen beschikken om een onderneming te starten. Burgers kunnen pas werkelijk vrij zijn als een baan ze genoeg oplevert. Hij investeerde miljarden in publieke diensten en werkgelegenheidsprojecten zodat het leven van alle Amerikanen kon verbeteren. 

Men vond dat als je het nationale inkomen zou moeten schatten zou je díé elementen die eerder kwaad dan goed doen moeten weglaten als uitgaven aan bewapening, advertenties en reclames en veel van de kosten voor financiële speculatieve activiteiten, sigaretten. Je zou uitsluitend die uitgaven moeten tellen die het leven van mensen daadwerkelijk verbeteren. Groeit dat cijfer, dan groeit de welvaart, en andersom. Dat is anders dan alles meetellen zoals we nu doen bij het brutto nationaal product. 

Duitsland moest gigantische herstelbetalingen betalen. Uit pure wanhoop ging de Duitse regering massaal geld bijdrukken. Door de inflatie verdampte het spaargeld dat ze een leven lang hebben opgebouwd. 12 procent van de Duitsers zoekt aansluiting bij communistische groeperingen en 44 procent sympathiseert met de politiek van Adolf Hitler die een giftig mengsel van fascisme, nationalisme en antisemitisme predikt. Pas als de ziekmakers als Joden, maar ook sociaal­democraten, wetenschappers, architecten en journalisten uit de samenleving zijn verwijderd, kan Duitsland zich weer oprichten.

Waar de V.S. aan de slag gaat met minder investeringen in wapentuig heropenen de Duitse wapenfabrieken de poorten. Pas na de verrassingsaanval op Pearl Harbor, is er geen weg meer terug. Ook Amerika is in oorlog. Maar de Amerikanen hebben tegen het einde van de oorlogeen enorme oorlogsindustrie opgezet met wel tien keer zoveel tanks als de Duitsers. Ze winnen. 

Het is duidelijk dat je de middenklasse uit de invloedssfeer van het fascisme en communisme moet houden. 

Daarom moet de overheid een grotere rol op zich nemen. Mensen hebben tenslotte recht op stabiliteit, vooruitgang en een goed leven. Om dat mogelijk te maken, gingen overheden tijdens economische crises geld lenen voor investeringsprogramma’s. Zo kunnen overheden de vraag naar arbeid en investeringen aanjagen door bijvoorbeeld wegen, spoorlijnen of havens aan te leggen. Dat dergelijke uitgaven leiden tot een hogere staatsschuld is geen ramp want landen blijven bestaan en de schulden die staten maken zullen door inflatie relatief steeds minder zwaar drukken op de begroting. Zolang landen de rentelasten kunnen opbrengen, kunnen staatsschulden het beste pas worden afbetaald wanneer de economie draait. (Keynes)

Archief

De staatsschuld als % van het bruto binnenlands product (BNP)

 

 
Lonen per uur:
Bulgarije       3.70
Roemenie      4.40
Griekenland 14.90
Spanje        21.20
UK              21.60
Italie           27.40
Duitsland     30.40
Nederland   32.00
Frankrijk     34.20
Zweden       39.00

In de V.S. laat men in 2017 mensen aan de macht die gewoon liegen. Wat moet je dan nog geloven. Je kan de staat niet meer vertrouwen. Het einde van fatsoen en respect.

Voorbeelden

Er is een bloedbad geweest in Bowling Green Kentucky - er is nooit een bloedbad geweest in Bowling Green 
Het aantal moorden is in de V.S.is in 47 jaar niet zo hoog geweest - het aantal moorden in veel lager dan 47 jaar geleden. 
Er zijn 3 tot 5 miljoen illegale stemmen uitgebracht. - er is geen enkele aanwijzing voor illegale stemmen
Maar 109 mensen hadden last van de immigratieban - tienduizenden mensen hebben last van de immigratieban

Journalisten zijn totaal oneerlijk, Wetenschappers zijn partijdig, Rechters hebben het niet begrepen
Er was een grotere menigte bij de inauguratie dan bij Obama.- foto's laten iets heel anders zien.