Open menu


Visserij

Inleiding Zalm
Overbevissing Tonjn
Duurzame vis Makreel
Gekweekte vis Haring
Viskweek op land             Andere soorten
Keurmerken Koraal
De visprijs Plastic
   


 
Inleiding

Op meer dan een derde van alle visbestanden op aarde vindt overbevissing plaats. De stijgende wereldpopulatie zorgt voor een immense druk op visbestanden. 3.3 miljard mensen zijn rechtstreeks afhankelijk van vis voor hun primaire proteïne-inname. Het belang van goed beheer in de visserij is daarom niet te onderschatten.

Onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS toont aan dat er jaarlijks zelfs tot 16 miljoen ton meer vis gevangen zou kunnen worden wanneer alle visbestanden duurzaam worden beheerd. 

De visserij wordt jaarlijks met 27 miljard gesubsidieerd. Twee derde van deze subsidies komt uit China, Taiwan, Zuid-Korea, Europa, Japan en de Verenigde Staten. De visstand gaat steeds meer achteruit en moeten de vissers steeds efficiëntere technieken gebruiken. Er wordt meer brandstof verbruikt om dieper en verder te gaan, waardoor er alleen steeds meer geld nodig is. De netten gaan al 50 tot 2000 mter diep en (de enge) diepzeevissen (10 % van alle vis) beginnen bedreigd te raken. De Chinezen halen veel meer vis uit de wateren rond Afrika dan ze zeggen.

De hoeveelheid vis is gehalveerd sinds de jaren 70 en is in 100 jaar 2/3 afgenomen.

De afname van de visstand is veel ernstiger dan tot nog toe werd gedacht. De helft (49 procent) van de vispopulaties wereldwijd is overbevist, en beslaan nu minder dan 40 procent van wat ze oorspronkelijk waren. Bijna een op de tien vispopulaties is met 90 procent of meer afgenomen en staat op instorten. (2021)

Overbevissing

(Seaspiracy Netflixfilm).

overbevissing

Het meest bedreigd zijn de Atlantische kabeljouw, de Chileense jac markreel, tonijn en lodde.
Welke landen vissen het meest ? 
China 15 miljoen ton per jaar
Indonesie 6,1 miljoen ton per jaar
V.S. 4,9 miljoen ton per jaar
Rusland 4,5 miljoen ton per jaar
Peru 3,8 miljoen ton per jaar 

 

Vangstquota op de Noordzee -> visservloot naar West Afrika -> lokale vissers geen bron van bestaan meer -> Afrikanen komen in gammele bootjes naar fort Europa.

visserij1950-2006

Doordat de visstand in de rijke landen zelf al lang is achteruitgegaan. "Hoe meer hun vloten een gebied leegvissen, des te moeilijker het wordt om daar te blijven vissen en des te meer er om subsidie wordt gevraagd. Rijke landen eten drie keer zo veel vis dan arme landen. Door de oceanen leeg te vissen concurreren de rijke landen de vissers in ontwikkelingslanden weg. "Zonder snelle actie zal de visserij niet meer de cruciale rol kunnen spelen in de voedselvoorziening van miljoenen mensen", zei hij. Om die reden moeten de subsidies worden beëindigd, stelt zijn rapport "Visserij en het recht op voedsel."


De indutriele visserij heeft wereldwijd 500.000 industriële vissers vangen 30 miljoen ton eetbare vis weg, gooien 15 miljoen ton vis op zee weg en gebruiken 37 miljoen ton brandstof.
De traditionele visserij vangt ook 30 miljoen zeedieren mar levert 12 miljoen banen, het verspilt amper vis, gebruikt een zevende van de brandstof en ontvangt maar een vijfde van de subsidies. En de vis die dat oplevert, heeft veel meer effect op de gezondheid van de bevolking van de duurdere vis die wordt verkocht in de ontwikkelde landen.

Dia294Visvangst 
Bijna alles wat ze vangen, wordt gegeten, terwijl de industriële schepen ook nog 35 miljoen ton bijvangst hebben, van andere vissen tot plankton, waar ze visolie of visvoer van maken, voor kunstmest en voer. Daardoor verdwijnt ook veel van de vis die niet gegeten kan worden, samen met enorme hoeveelheden plankton, de basis van de voedselketen.

Nederland vist met supertanker Margins bij Australie de zeeen leeg. De Annelies Ilena is een visserschip van 114 meter lang !. Ze worden verdacht van High grading = dat ze kleine vissen over boord zetten om uiteindelijk alleen met grote vis in de haven te komen. Dat brengt meer op. Men vangt dus veel meer dan het lijkt. Zo worden de quota omzeild (en dat mag niet).

In Nederland wordt ook gewerkt aan duurzame visserij, zie bijvoorbeeld Masterplan Duurzame Visserij.

Ook mbo-opleidingen doen hieraan mee: Subsidie duurzame visserij Urk.

De viswijzer is hier te openen
vismindmap

Smart fishing

Je zou door middel van data de visserij radicaal kunnen veranderen. Hang je visserskotter vol met sensoren en koppel data over temperatuur, windrichting en de maanstanden aan, bijvoorbeeld, Chinese vakantiedagen. Zo weet je precies wat de vis én wat de markt doet. Zo kan je niet alleen energiezuinig vissen, maar ook alleen de vis uit de zee halen waar echt vraag naar is.

Ontwerp zuinige scheepsmodellen, gestroomlijnd als dolfijnen, klaar voor de overstap naar waterstof. Vindt een oplossing voor het ‘bijvangst-probleem’: een visnet uitgerust met een secuur echoapparaat dat moet voorkomen dat er ooit nog te jonge visjes, zoogdieren en vissen van de verkeerde soort in de netten belanden.

vis

In het Living Planet Report van het Wereld Natuur Fonds in 2015 staat:

Het leven in de zeeën is de afgelopen veertig jaar gehalveerd. De populaties vissen, zeezoogdieren, reptielen en zeevogels in en rond zee is met gemiddeld 49 procent gedaald.Voor vissoorten die wereldwijd veel worden gegeten, zoals tonijn en makreel, is dat zelfs 74 procent. Volgens het rapport is naast overbevissing en vervuiling klimaatverandering een belangrijke oorzaak.

''Het is schrikbarend om te realiseren dat we in enkele generaties de oceanen wereldwijd ernstig hebben beschadigd", aldus Carol Phua, een van de opstellers van het rapport.

''We vangen vis sneller dan ze zich voortplanten, vervuilen hun leefgebieden en vernietigen hun kraamkamers, zoals koraalriffen, mangrovebossen en zeegrasvelden. Het leven in zee is gelukkig veerkrachtig en kan zich herstellen, maar dan moet de wereld snel maatregelen nemen om onze oceanen daadwerkelijk te beschermen."

vis

2021
Wereldwijd is de consumptie van zeevruchten in de afgelopen dertig jaar met maar liefst 122 procent gestegen. Terwijl op dit moment een derde van de vissoorten buiten de duurzame limieten wordt bevist, aldus het rapport van de MSC. Experts schatten dat de afgelopen eeuw de biomassa in de oceanen met 70 procent daalde.

Tenminste 80 procent van alle wateren wordt maximaal of overbevist.

Toch is er hoop. Door maatregelen is de Zuid Atlantische bultrug van 450 naar 25.000 gegaan. Dat kan ook bij andere soorten. Men weet welke maatregelen toegepast moeten worden.  

Duurzame vis

Vis is duurzaam als
- de vis tegen bevissing kan (dus gezonde visstand)
- goede vangsttechnieken worden gebruikt (want vistuig kan schade geven aan de zeebodem en kan te veel bijvangst opleveren b.v. van dolfijnen en zeehonden)
- er goede beheersmaatregelen bestaan (door de vissers zelf en de overheden)

De sector kan op verschillende manieren duurzamer worden. Zo kan het visvoer van milieuvriendelijke grondstoffen worden gemaakt, zoals groente, soja of insecten. Of zelfs van CO2, zoals een Brits-Nederlandse start-up probeert. Daarnaast moet er een verantwoord medicijnbeleid komen. Omdat de vissen vaak dicht op elkaar zwemmen breken er snel ziektes uit, en gebruiken kwekers veel antibiotica. Dit werkt resistentie in de hand én het zorgt ervoor dat medicijnresten in het water komen, waar andere zeedieren er last van hebben. Ook de verstoring van ecosystemen en afname van de biodiversiteit ligt op de loer bij grootschalige visteelt. Het voer al veel duurzamer dan twintig jaar geleden, toen de voedselbehoefte van kweekvis nog problemen veroorzaakten voor wilde vissen. Ze zijn er in geslaagd vleesetende vissen, zoals zalm en forel, bijna te veranderen in vegetariërs.

Er wordt ook veel zalm weggegooid. Dat ligt dan te rotten of wordt verbrand. 

Goede vis Vis eten is lekker en ook nog eens gezond. Maar is de vis ook duurzaam?

Verantwoorde visvragen Antwoord vinden op veelgestelde vragen op het gebied van verantwoord vis eten, duurzaamheid, quota en andere zaken waarover objectieve informatie niet direct voor het oprapen ligt.

Een bekend keurmerk voor 'goede' vis is van de Marine Stewardship Council: MSC.

vis

Gekweekte vis

In 2013 werd voor het eerst meer vis gekweekt dan runderen.62 % in China.
66 miljoen ton kweekvis tov 63 miljoen ton rundvlees. Kweekvis gaat in 20 jaar 35 % stijgen.  
Er wordt nog 90 miljoen ton wilde vis gevangen.
Voor 1 kg rundvlees is 6,8 kg voer nodig, voor varkensvlees 2,9 kg, voor braadkuikens 1,7 kg en voor vis 1,1.

Als de vis gekweekt wordt is de vis duurzaam als
- niet te veel water en energie wordt gebruikt
- de samenstelling van het visvoer OK is ( waar komt het vandaan en hoeveel eet de gekweekte vis)
- de effecten op de omgeving OK zijn (en het water niet wordt vervuild of ziektes verspreid kunnen worden)
- er rekening wordt gehouden met de regels en of iets extra's gedaan wordt
- er op een verantwoorde manier met antibiotica wordt omgegaan
- kinderarbeid vrij is
Op de Philipijnen is 2/3e van de mangrovebossen verdwenen door de garnalenteelt.

Er bestaat nu de Aquaculture Stewardship Counsel (ASC) een keurmerk voor gekweekte vis.

vis

Viskweek op land

De eerste benadering houdt in dat fish farms van de oceaan worden verplaatst naar hercirculerende aquacultuursystemen (RAS), waarin vissen worden gehouden in binnentanks die worden gereguleerd door pompen, verwarmingsinstallaties, beluchtingsinstallaties en filters. Dat kost wel veel energie. Een van de grootste voordelen van deze aanpak is de aanpasbaarheid ervan: een RAS kan vrijwel overal worden geplaatst, van stedelijke kavels tot afgedankte varkensschuren.

Nog beter is dat deze systemen zijn ontworpen om vrijwel al het water dat zij gebruiken te recyclen, wat het probleem van kustvervuiling elimineert. Dientengevolge geeft de organisatie Seafood Watch alle vis die afkomstig is uit RAS-systemen momenteel een “Best Choice”-tag.

De andere optie is het verplaatsen van aquacultuur in de tegenovergestelde richting: naar de open zee. Buitengaatse systemen maken gebruik van de krachten van de oceaan, door diepere wateren en sterkere stromen te gebruiken om overtollige voedingsstoffen en afval weg te voeren van gevoelige ecosystemen langs de kust. Als gevolg daarvan hebben zij geen behoefte aan mechanische pompen of filters (hoewel gemotoriseerde afrasteringen uiteindelijk hun weg naar zee zouden kunnen vinden).

In de Verenigde Staten is de aquacultuur-industrie begonnen zich in de richting van RAS-systemen te bewegen. Een Noorse firma heeft bijvoorbeeld zojuist plannen bekendgemaakt om een grote, nieuwe, op het land gevestigde zalmfokkerij te bouwen in Maine. En voorbeelden van buitengaatse projecten kunnen worden aangetroffen langs de kusten vanNoorwegen, Californië enHawaii. Maar beide systemen zijn nog steeds eerder een niche dan de norm.

Op de korte termijn kunnen fish farms schoner gemaakt worden via het monitoren van de voedselopname via videocamera's tot het integreren van zogenoemde filter feeders als schelpdieren en zeewier in hun systemen. Anderen proberen hun afhankelijkheid van prooivissen terug te dringen door vismeel te vervangen door plantaardige proteïnen, of door nieuwe biotechnologieën te adopteren om op duurzamer wijze visvoedsel te kunnen produceren. Maar zolang deze aquacultuursystemen ingebed zijn in kust- of zoetwatermilieus zullen ze blijven bijdragen aan habitatverlies en ecologische ontwrichting.

Op de langere termijn zien deskundigen twee routes voorwaarts: op het land gebaseerde hercirculatiesystemen en buitengaatse aquacultuur. Beiden kunnen in potentie de negatieve externaliteiten van de aquacultuur verzachten en de visproductie ook in de toekomst duurzaam maken.

vis

Keurmerken

Fish tales, MSC, ASC zijn allemaal duurzame viskeurmerken. Fish tales zegt strenger te zijn want alle tonijn wordt met hengel en lijn gevangen. Die methode voor tonijn is de enige echte duurzame manier, omdat je zo weinig bijvangst hebt.

Zie verder SDG 14 duurzame zeeen en oceanen

De visprijs
De visprijs is hoger dan ooit vnl door grotere vraag van China. gemiddeld 16 % hoger en zalm is 27 % duurder geworden in 2013.
 

Vijf van de acht soorten tonijn in onze oceanen staan op het punt uit te sterven. Als er geen onmiddellijk wereldwijd vangverbod komt, is hun lot nu al bezegeld. De drie andere soorten doen het niet veel beter.

vis

Zalm

Zalmkweek in Schotland en Patagonie. In 2012 10 % zalm dood door een ziekte (amoebe). 

De vis zit dicht op elkaar en uitwerpselen vormen een probleem -> water moet gezuiverd worden
Daarom gebruik men veel geneesmiddelen en het gebruik daarvan moet omlaag.
Geluidgolven kunnen zalmluis doen verminderen. (2022)
Kweekvijvers moeten verder uit elkaar en verder op zee. Maar het keurmerk is duur.
Beter is de zalm aan land te kweken. Helemaal gecontroleerd. Onafhankelijk van wat men allemaal in het water gooit. Men wil het water gaan zuiveren en hergebruiken en methaangisting gaan toepassen.  

Zalm is een vleeseter en at 40 % vismeel maar dat is nu teruggebracht naar 15 %

Je zou zeggen dat visfarms een oplossing zijn maar de vis kan ziek worden, schurft of zeeluis krijgen en vergeet niet dat de zalm vis eet die elders gevangen is. Vis in de vorm van vismeel en visolie. 1,2 keer meer dan er uit komt. Al 50 % van de vis komt ui de farms. Elke farm produceert evenveel afval als een dorp van 10-20.000 personen. Schotland produceert nu evenveel organisch afval door de farms evenveel als de bevolking zelf. Ook is het vlees grijs maar ze voegen spul toe om het vlees te kleuren. 50 % van de productie "valt uit'. 

Vissticks van McDonalds zijn MSC. Dupan = duurzame paling = misleidend want paling is bedreigd.

Tonijn

Tonijn: de vangst is in 2011 met 10 % afgenomen zodat de prijs verdubbelde.
In de 19e eeuw had Sicilie 80 tonijnfabrieken en nu is de blauwvintonijn zo goed als uitgestorven. Van de 10.000 tonijnen zijn er nog maar teintallen over. Ze wegen ook geen 700 tot 800 kg meer maar nog maar 100 of minder.90 % van de tonijn is niet duurzaam gevist. 

Makreel

Er wordt 40 % meer makreel gevangen dan verantwoord is. 

Haring 

Op haring wordt nog te veel op gevist. Overheden rond de Noordzee slagen er niet in om onderling afspraken te maken over de verdeling van quota. Daarom hebben die vissen geen MSC keurmerk. 

Andere vissoorten

Een andere vissoort Claresse leeft van nature dicht bij elkaar en is minder gevoelig voor ziekten en vrijwel vegetarisch. Ook de meerval en de tipalia.

Koraal

Door massatoerisme, vervuiling, stijging van zeetemperatuur als gevolg van klimaatverandering en visserij met dynamiet is ook al de helft van het koraal verdwenen. Daardoor is een derde van alle vissoorten in het rapport, omdat ze afhankelijk zijn van koraal, de afgelopen decennia flink afgenomen.

De situatie van haaien, zeekomkommers en zeeschildpadden, die essentieel zijn voor gezonde ecosystemen, is zorgwekkend. Koraal is onder meer afhankelijk van haaien die de riffen in balans houden door zieke en zwakke rifvissen op te eten. Een op de vier haaiensoorten wordt echter bedreigd door zware overbevissing voor alleen hun vinnen.

vis

Plastic

De helft van het plastic van de plastic soep komt van visnetten. Als ze koraalriffen leegtrekken sterft het koraal omdat het leeft op uitwerpselen van vis.
De industriele manier van vissen is desastreus voor de oceanen. Er worden 2.700 miljoen vissen per jaar gevangen. 5 miljoen per minuut. Als we zo doorgaan zijn de oceanen en zeeen in 2048 leeg. Nu is 5 % van de wereldzeeeen beschermd maar dat zou 30 % moeten zijn. De sleepnetten over de bodem raggen alles weg over veel grotere oppervlakten dan bossen die gekapt worden. Illegale visserij met industriele schepen haalt de vis weg voor de locale bevolking die honger krijgt, naar dieren op land uitwijkt met alle gevolgen van dien. In Azie wordt veel vis gevangen door slaven op de boten die gewoon over boord worden gezet als ze niet preseteren. Aan wal drink je gezellig iets met de leiding maar als je op zee bent beginnen de problemen.