Open menu


SDG 14 |
Leven onder water |

SDG14
Op school

De school is een plaats waar men zorg draagt voor alle watersystemen (rivieren, zeeën en oceanen) . Dit doet de school door een beleid/ visie te hanteren dat rekening houdt met de impact op alle watersystemen. De leerlingen verdiepen zich in het belang biodiversiteit in het water en het gevaar van watervervuiling. Daarbij onderneemt de school acties om het leven in het water te beschermen.©SDGsatschool.be

Wat wordt bedoeld?

Behoud en maak duurzaam gebruik van oceanen, de zeeën en de maritieme hulpbronnen
We moeten vervuiling van de zee voorkomen en verminderen. We moeten het kustecosysteem beheren en herstellen waar mogelijk. We moeten de verzuring van de oceanen minimaliseren en aanpakken. We moeten een einde maken aan overbevissing.

Leven onder water

Conserveer en duurzaam gebruik van de oceanen, zeeën en mariene bronnen voor duurzame ontwikkeling.

De oceanen van de wereld - hun temperatuur, chemie, stroming en leven - drijven globale systemen aan die de aarde bewoonbaar maken voor de mensheid.

Ons regenwater, drinkwater, weer, klimaat, kustlijnen, veel van ons voedsel en zelfs de zuurstof in de lucht die we inademen, worden allemaal uiteindelijk door de zee geleverd en gereguleerd. Door de geschiedenis heen zijn oceanen en zeeën belangrijke kanalen geweest voor handel en transport.

Zorgvuldig beheer van deze essentiële wereldwijde hulpbron is een belangrijk kenmerk van een duurzame toekomst.

Feiten

• Oceanen beslaan driekwart van het aardoppervlak, bevatten 97 procent van het aardwater en vertegenwoordigen 99 procent van de leefruimte op aarde op volume
• Meer dan drie miljard mensen zijn afhankelijk van de biodiversiteit van zee- en kustgebieden voor hun levensonderhoud
• Wereldwijd wordt de marktwaarde van mariene en kustbronnen en -industrieën geschat op $ 3 biljoen per jaar of ongeveer 5 procent van het wereldwijde BBP
• Oceanen bevatten bijna 200.000 geïdentificeerde soorten, maar de werkelijke aantallen liggen misschien in de miljoenen
• Oceanen absorberen ongeveer 30 procent van de kooldioxide die door mensen wordt geproduceerd, waardoor de gevolgen van het broeikaseffect worden opgevangen
• Oceanen dienen als 's werelds grootste bron van eiwitten, met meer dan 3 miljard mensen, afhankelijk van de oceanen als hun primaire eiwitbron
• Zeevisserij heeft direct of indirect meer dan 200 miljoen mensen in dienst
• Subsidies voor de visserij dragen bij aan de snelle uitputting van veel vissoorten en voorkomen inspanningen om de wereldwijde visserij en aanverwante banen te redden en te herstellen, waardoor de oceaanvisserij US $ 50 miljard minder per jaar genereert dan ze zouden kunnen
• Maar liefst 40 procent van de oceanen in de wereld wordt zwaar getroffen door menselijke activiteiten, zoals vervuiling, uitgeputte visgronden en verlies van kusthabitats.

Hittegolven in de oceaan hebben geleid tot massale koraalverbleking en tot het verlies van de helft van de ondiepwaterkoralen op het Great Barrier Reef in Australië. Verwacht wordt dat maar liefst 99% van de tropische koralen verloren gaat als de wereldwijde gemiddelde temperatuur met 2 ° C stijgt als gevolg van interacties tussen opwarming, verzuring van de oceaan en vervuiling.

In 2023 werd de totale oppervlakte van beschermd natuurgebied in de Noordzee meer dan verzestienvoudigd. Vijf procent van de Nederlandse Noordzeebodem is vanaf nu beschermd gebied. Tot nu toe was dat 0,3 procent. In 2030 moet dat 15 % zijn.

Haaien

De  vraag naar haaienvinnen blijft maar groeien. De populaties zijn wereldwijd al met 65 - 85 % geslonken. Per jaar vallen honderd miljoen haaien ten prooi aan vissers. Daarom moeten sommige haaien en roggen beschermd worden als de witpunthaai en de makreelhaai. 

Zeekomkommers

Ze worden zwaar overbevist want ze zijn een delicatesse in Azie. Ze vormen de stofzuigers van de oceanen en reinigen de zeebodems en zijn van belang bij het behoud van de koraalriffen.

Onderwerpen

Vervuiling van de zeeën
Mariene ecosystemen
Verzuring van de oceanen
De visstand
Beschermde gebieden op zee
Illegale visserij
Inkomen duurzame visserij
Onderzoek mariene technologie
Ondersteuning kleine vissers
Invoeren van internationaal zeerecht

Cognitieve leerdoelen

1. begrijp de elementaire mariene ecologie, ecosystemen, relaties tussen roofdieren en prooien, enz.
2. begrijp de verbinding van veel mensen met de zee en het leven dat ze vasthoudt,
inclusief de rol van de zee als leverancier van voedsel, banen en opwindende kansen. 3. ken het uitgangspunt van klimaatverandering en de rol van de oceanen in het modereren van ons klimaat.
4. begrijp bedreigingen voor oceaansystemen zoals vervuiling en overbevissing en herkent en kan de relatieve kwetsbaarheid van veel oceaanecosystemen verklaren, inclusief koraalriffen en hypoxische dode zones.
5. ben op de hoogte van kansen voor een duurzaam gebruik van levende rijkdommen van de zee.

Socio-emotionele leerdoelen

1. Kan pleiten voor duurzame visserijmethoden.
2. Kan mensen de impact tonen die de mensheid heeft op de oceanen (verlies van biomassa, verzuring, vervuiling, etc.) en de waarde van schone, gezonde oceanen.
3. Is in staat om groepen te beïnvloeden die zich bezighouden met niet-duurzame productie en consumptie van producten uit de oceaan.
4. Kan nadenken over zijn eigen voedingsbehoeften en zich afvragen of zijn voedingsgewoonten duurzaam gebruik maken van beperkte visbestanden.
5. Kan zich inleven in mensen van wie het levensonderhoud wordt beïnvloed door veranderende vismethoden.

Gedragsdoelstellingen

1. Kan onderzoek doen naar de afhankelijkheid van hun land van de zee.
2. Kan debatteren over duurzame methoden zoals strikte visquota en moratoria op soorten die met uitsterven worden bedreigd.
3. Ben in staat duurzaam geoogst marien leven te identificeren, te benaderen en koop ecolabel gecertificeerde producten.
4. Kan contact opnemen met zijn vertegenwoordigers om overbevissing te bespreken als een bedreiging voor het lokale levensonderhoud.
5. Kan campagne voeren voor uitbreiding van de niet-viszones en mariene reservaten en voor hun bescherming op wetenschappelijke basis

Onderwerpen 

De hydrosfeer: de waterkringloop, wolkenvorming, water als de grote klimaatregelaar
Beheer en gebruik van de rijkdommen van de zee (hernieuwbare en niet-hernieuwbare energiebronnen): mondiale bestanden en overbevissing, quota's en hoe hierover wordt onderhandeld, aquacultuur, zeewier, minerale rijkdommen
Duurzame Mariene Energie (hernieuwbare energie, windturbines en hun controverse)
Mariene ecologie - het voedselweb, roofdieren en prooien, concurrentie, ineenstorting
Koraalriffen, kusten, mangroven en hun ecologisch belang
Zeespiegelstijging en landen die geheel of gedeeltelijk landverlies zullen ervaren; klimaatvluchtelingen en wat een verlies aan soevereiniteit zal betekenen
De oceanen en het internationale recht: internationale wateren, geschillen over territoria, goedkope vlaggen en hun aanverwante kwesties
Oceaanverontreinigende stoffen: kunststoffen, microbeads, riolering, voedingsstoffen en chemicaliën
De diepzee- en diepzeewezens
Culturele relaties met de zee - de zee als een bron van culturele ecosysteemdiensten zoals recreatie, inspiratie en het opbouwen van een culturele identiteit

Wat kan je mogelijk doen?

Ontwikkel een (jeugd) actieproject met betrekking tot het leven onder water
Doe excursies naar kustgebieden
Debat over duurzaam gebruik en beheer van visbestanden op school
Rollenspelbewoners verplaatsen het land vanwege zeespiegelstijging
Voer een casestudy uit over culturele en subsistente relaties met de zee in verschillende landen
Voer laboratoriumexperimenten uit om studenten te voorzien van bewijs van verzuring door de oceaan
Ontwikkel een op onderzoek gebaseerd project: "Hebben we de oceaan nodig of heeft de oceaan ons nodig?"

Subdoelen

14.1 Tegen 2025 de vervuiling van de zee voorkomen en in aanzienlijke mate verminderen, in het bijzonder als gevolg van activiteiten op het land, met inbegrip van vervuiling door ronddrijvend afval en voedingsstoffen.

14.2 Tegen 2020 op een duurzame manier zee- en kustecosystemen beheren en beschermen om aanzienlijke negatieve gevolgen te vermijden, ook door het versterken van hun veerkracht, en actie ondernemen om deze te herstellen en om te komen tot gezonde en productieve oceanen.

14.3 De impact van de verzuring van de oceanen minimaliseren en aanpakken, ook via verhoogde wetenschappelijke samenwerking op alle niveaus.

14.4 Tegen 2020 op een doeltreffende manier de visvangst reguleren en een einde maken aan overbevissing, aan illegale, niet-aangegeven en ongereguleerde visserij en aan destructieve visserijpraktijken, en op wetenschap gebaseerde beheerplannen implementeren, om de visvoorraden zo snel mogelijk te herstellen, op zijn minst op niveaus die een maximale duurzame opbrengst kunnen garanderen zoals bepaald door hun biologische kenmerken.

14.5 Tegen 2020 minstens 10% van de kust- en zeegebieden behouden, in overeenstemming met het nationale en internationale recht en gebaseerd op de beste beschikbare wetenschappelijke informatie.

14.6 Tegen 2020 bepaalde vormen van visserijsubsidies afschaffen die bijdragen tot overcapaciteit en overbevissing, komaf maken met subsidies die bijdragen tot illegale, niet-aangegeven en ongereguleerde visserij en geen nieuwe vergelijkbare subsidies invoeren, erkennen dat een passende en doeltreffende speciale en gedifferentieerde behandeling van de ontwikkelingslanden en van de minst ontwikkelde landen integraal deel zou moeten uitmaken van de onderhandelingen inzake visserijsubsidies van de Wereldhandelsorganisatie.

14.7 Tegen 2030 de economische voordelen vergroten voor kleine eilandstaten en voor de minst ontwikkelde landen van het duurzaam gebruik van mariene rijkdommen, ook via het duurzaam beheer van visserij, aquacultuur en toerisme.

14.a De wetenschappelijke kennis vergroten, onderzoekscapaciteit ontwikkelen en mariene technologie overdragen, waarbij rekening wordt gehouden met de criteria en richtlijnen van de Intergouvernementele Oceanografische Commissie inzake de overdracht van mariene technologie,

om de gezondheid van de oceaan te verbeteren en de bijdrage te verruimen van de mariene biodiversiteit tot de ontwikkeling van ontwikkelingslanden, in het bijzonder kleine eilandstaten en de minst ontwikkelde landen.

14.b Toegang verschaffen aan kleinschalige ambachtelijke vissers tot mariene hulpbronnen en markten.

14.c Het behoud en het duurzaam gebruik van oceanen en hulpbronnen versterken door het implementeren van internationaal recht zoals dat wordt weerspiegeld in het VN-Zeerechtverdrag, dat een wettelijk kader voorziet voor het behoud en het duurzaam gebruik van oceanen en hun hulpbronnen, zoals ook wordt vermeld in paragraaf 158 van ‘De toekomst die wij willen’. 

In Nederland en in 2019 De cijfers van 2021 staan hier

SDG 14 betreft de bescherming van zeeën en oceanen. Zeewater bedekt ongeveer drie kwart van de planeet en vormt het grootste ecosysteem ter wereld. De toenemende negatieve effecten van klimaatverandering, overbevissing en vervuiling vormen een bedreiging voor zowel de intrinsieke waarde van het ecosysteem zelf, als voor het nut en plezier dat mensen eraan ontlenen. Het Nederlandse mariene areaal omvat een deel van de Noordzee, de Waddenzee en de zeearmen. In dit dashboard wordt onder andere aandacht besteed aan het voorkomen en verminderen van vervuiling van de Noordzee (SDG 14.1) en de duurzaamheid van visserij in de Noordzee (SDG 14.4). Omdat niet alle EU-landen aan zee grenzen is het maken van een Europese vergelijking hier minder goed mogelijk.

Op dit moment zijn voor dit dashboard maar zeer weinig gegevens bekend die een beeld geven voor het gehele mariene areaal en die voldoen aan de kwaliteitseisen voor data van deze publicatie. De komende jaren zal gewerkt worden aan de verbetering van de invulling van dit dashboard.

Middelen en mogelijkheden betreffen de omvang van het mariene areaal en de middelen die worden ingezet om het te onderhouden en beschermen. Een groot deel van de Nederlandse mariene wateren is beschermd gebied. Omdat verschillende vormen van bescherming en gebruik elkaar overlappen is niet overal de bescherming volledig geïmplementeerd. Daardoor is het nog niet mogelijk een eenduidig beeld van de ontwikkelingen hieromtrent te geven.

Gebruik betreft de benutting van de zee voor economische activiteiten, recreatie en natuurbescherming. Het Nederlandse mariene areaal wordt intensief benut voor scheepvaart, visserij en recreatie. Daarnaast wordt een toenemend areaal van de Noordzee gebruikt voor de aanleg van windmolenparken en zijn er experimenten met andere vormen van duurzame energie. Op dit moment zijn voor deze verschillende vormen van gebruik geen indicatoren bekend die een beeld geven voor het gehele Nederlandse mariene areaal én die voldoen aan de kwaliteitseisen van deze publicatie.

Uitkomsten gaan over de kwaliteit van zeewater en het natuurlijke leven in en rondom de Nederlandse mariene wateren. De duurzaamheid van bevissing (SDG 14.4) is voor zes belangrijke soorten consumptievis bepaald door de huidige visstand te vergelijking met de duurzame visstand, die nodig is voor het in stand houden van een gezonde populatie. In 2018 gold voor vijf van de zes vissoorten dat de populatie groot genoeg was om van een duurzame visstand te spreken; voor kabeljauw was dat niet het geval. In 2018 heeft bijna 74 procent van het zwemwater langs de Nederlandse kust een uitstekende kwaliteit. Dit is een afname van 7 procentpunt ten opzichte van het voorgaande jaar, waardoor de trend nu is omgeslagen van positief naar neutraal. Nederland staat hiermee in het midden van de Europese ranglijst. In de meer algemene clean water index (SDG 14.1) staat Nederland in vergelijking met EU-landen laag.

Een indicator voor biodiversiteit van water en bodemleven inclusief zeevogels is de Trend fauna Noordzee. Deze indicator laat een trendmatige daling zien. De meest recent gemeten ontwikkeling is een relatief sterke daling van 9 procent. De indicator heeft betrekking op het offshore deel van de Noordzee, en niet op de kustwateren, de zeearmen en de Waddenzee. De biodiversiteit van de diepe Noordzee staat dus onder druk. Dit geldt met name voor de bodemdieren.

Beleving heeft betrekking op de zorgen van mensen over de vervuiling van en het leven in zeeën en oceanen. Ook hiervoor zijn nog geen indicatoren beschikbaar.

14 1 2019

 

Zie verder Duurzame visserij