Fijn stof 

Komt van (diesel)motoren, fijn zand van woestijnen, zout van zee, intensieve veehouderij, houtkachels, de zware industrie en energiecentrales.
In huis ontstaat ook fijnstof b.v. door het gasfornuis. Dat geeft 20 % meer kans op astma. Tip zet de afzuigkap aan of ga elektrisch koken.
In huis wordt de norm vaak overschreden.

Het zijn deeltjes kleiner dan 10 micrometer = PM 10 deeltjes. Nog gevaarlijker is PM 2,5 deeltjes (kleiner dan 2,5 micrometer).

De wereld gezondheidsorganisatie heeft de norm verscherpt in 2021.
Die mag niet uitkomen boven gemiddeld per dag in μg/m3 

Neus en slijmvliezen houden grovere deeltjes tegen. Kleinere deeltjes gaan via longen -> ontstekingen (astma, bronchitis) naar het bloed -> aderverkalking.

Je leeft er een jaar korter door of om precies te zijn 545 dagen. In Duistland 720 dagen korter in de EU gemiddeld 800 dagen korter en koploper is Bulgarije met 1858 dagen korter.

De laatste 20 jaar is de hoeveelheid fijn stof in de lucht gehalveerd.
Schonere auto's,
minder files.
fietsplannen
schonere bussen
aardgasstations
transferia
autovrije zondagen
oplaadpunten voor elektrische auto's
vervoersmanagement carpoolen
verplichte roetfilter
fiscaal aantrekkelijke schone auto's.
Toch nog veel fijn stof langs (auto)wegen en nabij varkens- of kippenstallen. Die moeten luchtwassers gebruiken.

Maar toch leven we een jaar korter omdat allerhand minuscuul afval in onze longen en bloedvaten komt.
In 2013 komt men er achter dat de norm voor fijn stof zelfs omlaag moet van 25 ug -> 15 ug of nog liever 10 ug. Eigenlijk moeten we naar elektrische auto's e.d.
In 2014 zat er gemiddeld 20,8 in de Nederlandse lucht en in 2015 in Utrecht 19,6 (het meest) dan Brabant 19,5 en het minst in Friesland 14,6.

De concentratie waar je woont is hier te zien.

Met name in China is het een probleem. Wel 10 maal zo hoge hoeveelheden. Maar ook bij windstil weer b.v. in Parijs.

Fijnstofuitstoot in tonnen in 2015

Aan de andere kant zorgen fijnstofdeeltjes in de lucht voor wolken die meer licht reflecteren dan wolken in een 'schone' atmosfeer. Wolken in ‘vervuilde’ lucht bevatten meer waterdruppeltjes. Hun sterkere reflectie geeft een afkoelend effect op de aarde. Nu (2019) blijkt twee maal zo sterk als gedacht. Nu de lucht schoner wordt neemt het verkoeld effect ervan af.

Opdracht

Brommers zijn ultrafijn stofkanonnen

Wetenschappers van de Universiteit Utrecht analyseerden fijn stofmetingen van de Fietsersbond. Ik had niet gedacht dat de pieken zo hoog zouden zijn.

Citaat uit onderzoek fietsersbond

Dat een grote vrachtwagen veel ultrafijn stof uitstoot, zal niemand verbazen. En hoe ouder de vrachtwagen, hoe meer viezigheid uit de uitlaat komt. Geen wonder dat gemeenten milieuzones instellen in de binnensteden. Oude stinkende vrachtwagens komen er niet meer in. Dat is goed nieuws voor iedereen die er woont, werkt of fietst. Maar vrachtwagens zijn niet de enige vieze voertuigen;

ze worden geëvenaard door de populaire brommers. Frank Borgman van de Fietsersbond: Uit onze metingen blijkt dat brommers per seconde meer ultrafijn stof uitstoten dan vrachtwagens. Een vieze vrachtwagen stoot zon 300.000 deeltjes uit per kubieke centimeter. Een scooter komt moeiteloos op 350.000 deeltjes per kubieke centimeter. Het zijn ultrafijn stofkanonnen. 

Maak  een presentatie ( powerpoint, of werkstuk, of een film) die ingaat op het vraagstuk van fijnstof uitstoot door brommers en  scooters.

1 Verken het probleem en maak een presentatie waarbij je rekening houdt met volgende invalshoeken:

A  onderzoek wat fijnstof is en waarom schadelijk is voor de gezondheid?
B  hoe kan de uitstoot van gassen en stoffen door vervoersmiddelen gemeten worden?

Suggesties: Bezoek een garagebedrijf en vraag of ze kunnen demonstreren hoe de meting van fijnstof en uitlaatgassen bij diverse voertuigen daar gebeurt;  onderzoek of de politie hier meetinstrumenten voor heeft.

C Verken het probleem vanuit verschillende partijen/belangen ( zie *) :

- Wat zijn hun belangen?
- en hoe bepaalt dit de wijze waarop zij naar het probleem kijken?

2 Vorm een eigen mening over de stelling: Scooters en brommers moeten verbannen worden uit het verkeer.

Maak je mening duidelijk en geef argumenten hiervoor. Presenteer dit in je klas

3   Op welke wijze kun jij ervoor zorgen dat jouw mening ook buiten je klas bekend wordt en wordt overgenomen door grotere groepen mensen? (Hoe kun jij  invloed uitoefenen  op je omgeving?  Waar kun jij  mening inbrengen om invloed uit te oefenen?)

Websites

	Infomil fijn-stof	Fijn stof wordt gezien als n van de meest schadelijke stoffen van luchtverontreiniging.
	RIVM	Het rapport "Fijn stof nader bekeken"