Open menu
 

 

 

 

 

 

 

 

Vragen

Opdrachten

- Mobieltje
- Computer
- Spijkerbroek
- Vis
- Groente
- Voedsel
- Keurmerk
- Leefstijl
- Afvalstromen

Les(sen) over kritisch
consumeren

 

 

 

 

dia6 small                        
               http://www.storyofstuff.com/index.html                             Filmpje in het Engels dat je aan het denken zet over consumptie

               http://strawberryearth.com/nl/                                         Mooie site voor jongeren over duurzaamheid
 

Vragen

1. Een kritische consument denkt duurzaam. Door wat je koopt bepaal je mede de toekomst van je kinderen. Je bepaalt zelf dat je geen producten wilt die erg vervuilen, waar geen eerlijk loon voor betaald is, of waarbij kinderarbeid in het geding is. Goedkoop is vaak (op de lange duur) duurkoop.
Wat gebeurt er indien je hardhout koopt zonder het FSC keurmerk ?

2. Wat gebeurt er indien je een grote koelkast koopt die slecht geoleerd is ?
Leg uit dat je daardoor de kracht van de orkanen laat toenemen en meehelpt aan overstromingen en bosbranden.

3. Waarom zullen je kinderen het uiteindelijk niet waarderen dat je geen genoegen neemt met een gewone auto maar liever een SUV hebt ? Benzine wordt als maar duurder. Leg uit waarom SUV's de prijs van benzine alleen maar verder laten stijgen.

4. Wat wordt allemaal van aardolie gemaakt en kun je je voorstellen wat er gebeurt als het op is of bijzonder duur wordt ?

5. Wat is het voordeel van het kopen van Fair trade producten ?.

6. Waar help je aan mee indien je geen Fair Trade producten koopt ?

7. Wat is het nadeel van beleggen en sparen bij een bank die het geld niet duurzaam investeert ?

8. Waarom is het slecht voor een bedrijf indien er gepest of gediscrimineerd wordt ?

9. Welke nadelen kleven aan niet-duurzaam op vakantie gaan..noem sociale, economische en ecologische nadelen.

10. Leg uit dat je meehelpt aan een betere toekomst voor je kinderen indien je een duurzaam gebouwde woning koopt.


Een kritische consument
 
consument consument consument

spaart en belegt duurzaam

Meer

koopt Fair Trade
producten

Meer

koopt duurzaam in

Meer

consument consument consument
hergebruikt  materialen
 
Meer
bespaart materialen

Meer

bespaart energie

Meer

 

consument consument consument
gebruikt en koopt computers duurzaam
Meer
koopt milieulabels
Meer
discrimineert niet.

Meer

consument consument consument
pest niet

Meer

is tegen kinderarbeid

Meer

is tegen uitbuiting

Meer

 

consument consument consument

gaat duurzaam op vakantie

 

Meer

koopt een duurzaam gebouwd huis

Meer

koopt een schone auto

Meer

consument consument consument

koopt gezonde duurzame voeding

Meer

koopt duurzame kleding

Meer
Switch now

 
Meer
Kerntaak 5 Functioneert als kritisch consument
Beschrijving kerntaak

De consument maakt op een voor hem passende wijze gebruik van de veelheid van producten en diensten. De consument oriteert zich daartoe op (nieuwe) producten en diensten.

Hij beoordeelt zaken als:

-          het gebruiksgemak

-          de kwaliteit

-          prijs

-          milieueffecten

-          gezondheidseffecten, op de korte en lange termijn.

De consument vergelijkt de eigen wensen en mogelijkheden met zijn financie speelruimte, noodzakelijke voorwaarden en keuzen die de financie situatie op de langere termijn bevloeden. Morele overwegingen spelen daarbij een rol. De kritische consument schaft na een afwegingsproces producten en diensten aan. Indien nodig maakt hij gebruik van de mogelijkheden om een aankoop ongedaan te maken en om klachtenprocedures te benutten.

Hij wint advies in bij beslissingen die complex zijn. Toelichting De complexiteit van de beslissingen waar de burger zich als consument voor gesteld ziet neemt door verschillende oorzaken toe. Het soort producten neemt toe en de variatie per product neemt toe. Bovendien komt er door veranderend overheidsbeleid, meer verantwoordelijkheid bij de burger te liggen. Hij moet bij zijn keuzen steeds meer rekening houden met materie en immaterie of morele zaken op de korte en lange termijn.
OnderwerpenMobile telefoon, Scooter, Computer, Spijkerbroek, Leefstijl Opdracht mobiele telefoonBreng je (Bel) gedrag in kaart en hou dit een week bij.
Wat is het budget waarover jij  kunt beschikken per week ( maand)?
Hoeveel van je budget gaat op aan je belgedrag?

Onderzoek mobiel telefoon:

-          wat er bekend is van gevolgen van mobiel telefoneren voor de gezondheid( bv straling zendmasten)? etc

-          wat is levensduur van een mobieltje ( wat zijn de ervaringen bij diverse merken in je klas)?

-          wat is er aan grondstoffen nodig voor productie van mobieltjes?

-          waar is je mobiel geproduceerd (zijn de arbeiders beschermd, Hoe kun je dit achterhalen)?

-          wat gebeurt er met een mobiel in afval fase?

-          waar kun je in toekomst op letten bij aankoop?

-          wat verwacht je van de voorlichting van verkopers van mobiel over levensduur en kwaliteit?

Opdracht ComputerWat zijn de kosten energie van computer in gebruik  en in standby stand?
Wat zijn de kosten van een provider (vergelijken)?
Wat is levensduur van de computer ( wat zijn de ervaringen bij diverse merken in je klas)?
Wat is er aan grondstoffen nodig voor productie?
Waar is je computer geproduceerd (zijn de arbeiders beschermd Hoe kun je dit achterhalen)?
Wat gebeurt er met een computer in afvalfase?
Waar kun je in toekomst op letten bij aankoop?
(VK artikel over computerfabrikant Dell plannen voor groene computer)
Opdracht voer thuis een milieuscan uitMeet het stroomverbruik van allerlei apparaten bij je thuis.
Wat is het meest energieverslindende apparaat bij jullie thuis?
Aanvullen met vragen uit milieuscan ( zie bijlage)
Opdracht SpijkerbroekenDe productie van  spijkerbroeken is niet altijd even mensvriendelijk.Dit is te zien in de  film China Blue. De film gaat over slechte arbeidsomstandigheden bij de productie van spijkerbroek in lage lonenlanden Film is gemaakt door Micha en Peleat ( Jasmine 16 jaar werkt 18 uur per dag).FFI ( Fibre Fabriks, International)- een toeleverancier van  spijkerboeken fabrikant van G-star-  is in 2007 aangeklaagd door de Schone kleren campagne en India werkgroep vanwege de slechte werkomstandigheden voor haar werknemers. Als reactie daarop heeft FFI medewerkers van deze 2 organisaties plus het internetbedrijf Antenna  aangeklaagd. De rechtbank in India heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen medewerkers van deze Nederlandse organisaties. (informatie uit  Brabants Dagblad 4-12-2007)Zoek meer informatie over deze zaak vanuit de diverse partijen.

-          Zijn er nieuwe ontwikkelingen

-          Wat is de klacht vanuit de Nederlandse organisaties tegen de kledingbedrijven.

-          Wat is het standpunt van de indiase fabrikant. Zoek informatie over wat  G-star heeft te melden  over deze zaak.

Eisen aan kleding in het algemeen en/ een spijkerbroek.

-          Welke eisen stel je aan kleding in het algemeen?

-          Spelen daarbij  argumenten over mensvriendelijke behandeling van arbeiders betrokken bij productie een rol?

-          Vaak weet je niet hoe je kleding is geproduceerd, maar stel dat je het zou kunnen aflezen aan een label zou dit  van invloed zijn op je beslissing wel/ niet kopen?

Opdracht Voedsel: VisNederland scoort laag op gebied van duurzame visserij (zie fragment Earth report over overbevissing zie Beeldbank: Nederland staat onderin lijst duurzame visserij).Verbeteringen op dit gebied:Alle Hollandse nieuwe wordt vanaf 2009 op verantwoorde wijze gevangen. De 200 miljoen haringen die jaarlijks als Hollandse nieuwe worden verkocht, hebben dan stuk voor stuk het MSC-certificat (Marine Stewardship Council).In 2011 mogen supermarkten naast gekweekte vis alleen nog wilde  vis verkopen die op duurzame wijze is gevangen.Vis  ( informatie:  viswijzer via www.goedevis.nl)MSC Keurmerk voor vis.
  1. Op welke wijze wordt de visstand bedreigd?
  2. Wat houdt het in als er op een etiket staat deze vis is duurzaam gevangen?
  3. Onderzoek wat het aanbod aan vis is op een aantal visverkooppunten.   Bezoek verkoopplekken en kijk of je gemakkelijk informatie krijgt over herkomst van de vis. Onderzoek op verkooppunten  waar de diverse vissoorten vandaan komen. Wordt er gewerkt met keurmerk. Is het  aanbod veranderd ten opzichte van 25 jaar geleden??
  4. Bezoek een bedrijf waar vis wordt gekweekt:  hoe worden deze vissen gevoed,  hoe vindt waterzuivering plaats, wordt er gelet op duurzaamheid ( bedenk zelf een aantal vragen)
  5.  Maak een verslag en geef daarbij aan of je makkelijk informatie kreeg op je  vragen en of je het idee hebt dat  de antwoorden ook oprecht waren.
Besteed ook aandacht aan de volgende onderwerpen: Wat betekent duurzame visvangst?Vindt je het zinvol om bij visvangst te letten op duurzaamheid? Opdracht GroenteBezoek een groenteafdeling in supermarkt of ander verkooppunt
  1. Welke groenten liggen er in de schappen
  2. Waar komen de groenten vandaan ( land van productie/ teelt), bereken de afstand die de groenten hebben afgelegd voordat ze in het kistje liggen voor verkoop in de supermarkt.
  3. Welke groente is volgens jou op de meest milieuvriendelijke wijze geteeld en geef redenen.  Probeer hiervoor te achterhalen op welke wijze de groenten geteelt zijn (volle grond/ kassen,  energiegebruik tijdens teelt, is bij teelt gebruik gemaakt van biologische bestrijdingsmiddelen of chemische bestrijdingsmiddelen.).  Worden er ook groenten aangeboden met een (eco)keurmerk, wat houdt dit keurmerk in
  4. Een kok als Jamie Olivier promoten het eten van  groenten van het seizoen. Welke groenten, die je in de schappen ziet liggen behoren tot de seizoensgroenten van dit jaargetijde.  Wat zijn de argumenten voor het koken met de seizoenen?
Opdracht  voedsel algemeen Stel zelf een consumenten onderzoek op om verschillende aanbieders van  voedsel met elkaar te vergelijken ( markt, supermarkt, landwinkel)

-          Stel een lijst op van 4 producten.

-          Stel een lijst op van eisen die  jullie  belangrijk vinden  (het gebruiksgemak,de kwaliteit, smaak, prijs,milieueffecten, gezondheidseffecten, op de korte en lange termijn)

-          Vergelijk de producten en geef een beoordeling per verkooppunt  op basis van de eisen die je zelf hebt opgesteld

Wat zijn jullie conclusies?/
Wordt de uitslag van jullie onderzoek anders als het in zomer of winter wordt uitgevoerd.

Opdracht excursie voorbereiden biologisch verkooppunt Biologische markt groeit ( artikel>>) Bereid het bezoek/ excursie aan een biologische winkel  ( of een reguliere winkel) voor

-          Zoek uit waar in je omgeving een biologische winkel te vinden is.

-          Vraag een rondleiding aan

-          Stel een aantal vragen op, die je ter plekke wilt onderzoeken

-          Maak een verslag ( reikwijdte winkel; doelgroep , assortiment, eigenschappen producten,.)

Opdracht keurmerkIn winkels neemt het aantal groene keurmerken toe.
  1. Waarom zou een winkel/supermarkt  fairtrade producten willen aanbieden
  2. Onderzoek voor een 4-tal keurmerken welke eisen zij stellen aan product/ productieproces
  3. Geef per keurmerk aan op welke aspecten van duurzaamheid wordt gelet ( gebruik ook bijgevoegd schema
 
Duurzaamheidsaspecten:  people  planet  profit  Nu en later  Hier en daar
keurmerk
Keurmerk A..          
keurmerk B          
keurmerk B          
keurmerk D          
Reken opdracht keurmerk koffieUtz Kapeh (  betekent Goede koffie) en Max Havelaar koffie zijn twee keurmerken voor koffie die een goede prijs voor de kofieproducent willen bedingen. De tussenhandel wordt zoveel mogelijk uitgeschakeld, zodat de producenten  zelf kunnen profiteren van hun werk.Zoek informatie over een fairtrade -keurmerk voor koffie.Wat zijn de argumenten van de fairtrade organsiatie.Kijk naar het koffie aanbod in supermarkten en ander verkoopplaatsen. Hoeveel schapruimte wordt ingenomen door fairtrade koffie.Hoe groot is het aandeel van dit product in het totale aanbod van koffie en wat is  volgens jou de  verwachting voor het marktaandeel in de toekomst. (Neemt toe/ neemt af) Wat zijn de motieven voor winkels om dit aan te bieden?Maak een presentatie (hierbij kun je gebruik maken van de uitkomsten van de rekenopdracht)In de rekenopdracht Fair trade bereken je de extra opbrengst voor koffieboer

a)  Als een pak koffie van 250 gram dertig eurocent duurder zou worden, hoeveel eurocent gaat een kopje dan meer kosten ( voor een kopje koffie is 6 tot 10 gram gemalen koffie nodig)

 

b)   

Informatie vooraf: Stel dat een koffieboer 72 eurocent ontvangt voor elke kilogram groene koffie (dat zijn onbewerkte koffiebonen). Voor een kilogram gebrande en gemalen koffie is zon anderhalve kilogram groene koffie nodig.

 Stel eens dat die 30 cent geheel ten goede zou komen aan de koffieboeren. Met hoeveel procent zou dan hun opbrengst ( in euros) toenemen?

 c)  Veronderstel dat zon koffieboer 62 eurocent per kilogram groene koffie (onbewerkte koffiebonen) moet uitgeven om de koffie te produceren en te verkopen. Wat betekent vraag b dan: met hoeveel procent neemt zijn inkomen toe? Opdracht Leefstijl: Bekijk de film trippleP:   www.duurzaammbo.nl ( kijk bij..)Hierin  zie je allerlei vormen van verkwisting.
  1. Kun je nog meer vormen bedenken van verkwistend gedrag
  2. Hoe kan energiebesparend gedrag worden gestimuleerd onder jongeren.  Hierbij kun je denken aan afval, vervoer, voedsel, energie,  selectief kopen van producten, merk
 Een andere  documentaire over leefstijl is  te vinden op de Beeldbank ( documentaire One Life) Opdracht afvalstromen op je  BPV plekKun je achterhalen hoeveel afval jaarlijks wordt geproduceerd door het bedrijf.Wat zijn de kosten voor het bedrijf voor verwijderen van het afvalWelk afval wordt gescheiden ingezameldWat zou er nog verder gescheiden kunnen wordenHeb je tips voor het bedrijf om de hoeveelheid afval te verminderenWelke reststromen zouden geschikt zijn voor hergebruikHoe zijn reststromen verder te verminderen Zie ook bron:  platform hergebruikAfvalinzameling Bezoek de milieustraatOnderzoek:welke afvalstromen daar worden ingezameld.Hoe wordt dit afval na inzameling verder verwerktWat is er bekend over de hoeveelheden afval in de toekomst, groeit deze of neemt het af? Kan de gemeente het afval  op dezelfde manier blijven verwerken?? Verder mogelijkheden bij afvalBezoek een kringloopwinkelOnderzoek wat er na inzameling gebeurt met tweede hands autosHergebruik van petflessen>>>>> fleecetruiMVO vergt veel inspanning van bedrijf :  zijn consumenten hiervoor bereid meer te betalen?? http://web.teleblik.kennisnet.nl/tsr/player/bve/fid/2965212Andere onderwerpenSchulden Op jezelf wonen, budgetterenReclame en invloedNationale geldtestVrijheid, Vrijheid van meningsuitingDebatterenRechten en plichten van werknemers, CAOSamenwerkenFunctioneren als werknemer binnen een organisatieLeiderschapsstijlenReclame en invloedWerk en InkomenFunctioneren binnen een arbeidsomgevingRechten en plichten als consument Consumentenorganisaties/programmas (programmas als Kassa over plofkippen, DAS je recht, e.d.)FilmsBeperkt houdbaarSupersize meSchulden (youtube)