DMBO-symposium Ede 2007

Duurzame ontwikkeling in het middelbaar beroepsonderwijs

Werkconferentie 25 april 2007, ROC A12 te Ede

	In aanwezigheid van rond 80 personen opende dagvoorzitter Roel van Raaij de bijeenkomst. Als secretaris van het programma leren voor duurzame ontwikkeling is hij een warm pleitbezorger voor duurzame ontwikkeling. Het MBO omvat een substantieel deel van het leerlingenbestand. Implementeren en verankeren. Het hele veld is er en kan er een succes van maken.

	Vervolgens verzorgde Peter van Dongen (lid CvB ROC A12) het welkomstwoord.

	De heer Erik van Engelen (manager innovatie van Essent) vertelde hoe Essent inspeelt op de feiten uit de film van Al Gore en hoe het mogelijk is dat Essent toch doet aan energiebesparing en duurzame energie terwijl ze in wezen proberen zoveel mogelijk energie te verkopen.Duurzame energie is big bussiness. Daar vindt de innovatie plaats en daar ligt de toekomst van de sector. Nieuwe medewerkers moeten daar dus ook van weten en weten op basis van welke waarden keuzes gemaakt moeten worden. De presentatie staat hier of is hier te downloaden als ppt

	Vervolgens vertelde Coen Free (CvB Koning Willem I College) over de problemen in zake onze toekomstige energievoorziening, over ICT e.a. ontwikkelingen in de toekomst en over de noodzaak talenten en creativiteit te ontwikkelen bij studenten (om oplossingen aan te kunnen dragen in zake duurzame ontwikkeling). Zijn presentatie (zonder filmpjes) staat hier of is als ppt hier te downloaden

	Daarna kwamen leerlingen aan het woord over de Community Week van het Koning Willem I College. Die was mede georganiseerd door Rob de Vrind. Ze vertelden dat ze 700 leerlingen van 12 opleidingen 100 projecten hebben laten plaatsvinden in de maatschappij. Zo wil het KWIC een echt Community College zijn, een college voor en door de samenleving. De leerlingen konden n week lang hun talenten ter beschikking stellen van de maatschappij. Ook konden leerlingen door de projecten eens iets leren op een geheel ander gebied dan war we voor worden opgeleid. De projecten werden zoveel mogelijk multidisciplinair uitgevoerd. Samen, met veel invalshoeken, ben je sterk. Als leerlingen er een uitdaging in zien, is de motivatie geen probleem, en als er dan ook nog waarding wordt geuit door de opdrachtgevers, ontstaat er magie. De presentatie staat hier of is als ppt hier te downloaden.

	De heer J. Biskop (Tweede Kamerlid van het CDA met het MBO in zijn portefeuille) deed een beroep op ons aller verantwoordelijkheidsgevoel om het probleem te tackelen. In regulatie vanuit de overheid zag hij niet zoveel. Hij zei "duurzame ontwikkeling staat 32 keer in de regeringsverklaring. Onderwijs is topprioriteit. Ondernemerschap heeft ook prioriteit. Dan moet je dus duurzame ontwikkeling juist integreren in het onderwijs van ROC's en AOC's. Dat moet niet vanuit Den Haag geregeld worden maar ieder heeft zijn eigen rol te spelen in het spel. Geef elkaar de ruimte om te scoren. De overheid is hierbij scheidsrechter die op dit moment ook kan stimuleren dat het spel gespeeld wordt. Scheidsrechter krijgt vorm door de lijnen van het leerveld te bepalen. Daar kan duurzame ontwikkeling ook een rol bij spelen. Stimuleren door bijvoorbeeld een prijs uit te reiken"..

	Tot slot vertelden leerlingen van AOC Wellant over het project "Over eten en drinken". Hierbij hebben leerlingen veehouderij van dat college een project uitgevoerd met leerlingen Horeca van het Koning Willem I College. De hele keten, van voedselproductie tot consumptie, kon zo onder de loep genomen worden. Er hebben excursies plaatsgevonden naar gewone (intensieve) veehouderijen, naar biologische, naar Fair Trade, de Kleine aarde, een zorgboerderij en naar het restaurant van het KWIC. Daar eindigde het project met een proeverij waarin bij negen producten biologisch en niet biologisch met elkaar werd vergeleken. \|In het project is ook lesmateriaal ontwikkeld in zake gezonde voeding en duurzame veehouderij. De presentatie staat hier of is als ppt hier te downloaden.

Kortom, de politiek roept om duurzame ontwikkeling, bedrijven vragen om competenties voor duurzame ontwikkeling AOCs en ROCs zetten nu al hun beste beentje voor. Gelukkig steeds meer. Uit de workshops blijkt dat er vooral in de sector Techniek en in de sector groen veel gebeurt. Bij techniek spelen nu vooral praktische zaken als meerzijdig inregelen, warmtekracht, warmtepompen en noem maar op. Zaak is om nu meer interdisciplinair te gaan werken waardoor ook andere invalshoeken dan alleen de technische naar voren komen. In de sector Groen zijn er op dit moment veel projecten, bijvoorbeeld rond duurzame veehouderij, ecologisch groenbeheer e.d. Zaak is om het nu regulier onderdeel te laten worden van de opleidingen in de sector. In de sector handel en economie vindt een interessante ontwikkeling plaats. Veel leerlingen moeten in hun opleiding een minionderneming opzetten. Steeds vakken blijken dat duurzame miniondernemingen te zijn. Duurzaam MBO zet de komende tijd, samen met Jong Ondernemen, een landelijke prijs op voor de duurzame minionderneming.
In de sector gezondheid en welzijn is de link met duurzame ontwikkeling snel gelegd: Het creen van een gezonde en goede leefomgeving voor iedereen. Om dit in het onderwijs concreet en expliciet naar voren te laten komen is lastiger. Duurzaam MBO probeert hier een best practice boekje van uit te geven om een aantal voorbeelden te geven.

Voor alle ROCs en AOCs is er in Nederland bovendien een basismodule ontwikkeld die gratis ter beschikking staat van alle opleidingen op www.duurzaammbo.nl. Inclusief verdiepingsmodules, goede voorbeelden, concrete cases en alles er op en eraan.

Conclusie

ROC A 12, Koning Willem 1 College, Het Wellant College, AOC-oost, ROC WesterscheldeSteeds meer scholen geven concreet vorm aan duurzame ontwikkeling in het onderwijs. Niet als apart vak, of iets bijzonders. Nee, het hoort bij een goede school.
Maar er mag nog wel wat gebeuren. Zoals Biskop al aangaf heeft iedereen zijn eigen rol te spelen:

Scholen kunnen zelf het initiatief nemen om het in het onderwijs vorm te geven. Docenten, studenten en CvBs hebben hierbij hun eigen verantwoordelijkheid. CvB als initiator en eindverantwoordelijke, studenten ook als initiator en als lerende en de docent als vormgever en lerende. De politiek kan het speelveld vorm geven door aandacht te geven aan dit onderwerp, het te stimuleren en aan te geven wat de spelregels zijn. Kenniscentra en het COLO kunnen het opnemen in het kwalificatieprofiel op een wijze die recht doet aan de wensen van bedrijven, overheden en scholen in de betreffende sector. Bedrijven kunnen samenwerkingsverbanden aangaan met scholen en kunnen vragen om MBO-ers met competenties voor duurzame ontwikkeling.

En dan natuurlijk het netwerk Duurzaam MBO. Wij blijven elk jaar een netwerkbijeenkomst organiseren, de website goed bijhouden en publicaties maken. Binnenkort verschijnt er een e-maillijst zodat u alle nieuwtjes in een keer in uw mailbox krijgt.

Workshops

1. Gezondheid en Welzijn

"Duurzaam Onderwijs in de gezondheidszorg"
In een korte act worden de drie p's van duurzaamheid: people, planet en profit in de pratijksituatie van de verpleegkundige verduidelijkt. Vervolgens wordt aandacht besteed aan de te ontwikkelen competenties binnen de opleidingen verpleging en verzorging. Vraag hierbij is: hoe kan duurzaamheid hierin meegenomen worden?

Voorzitter: Monica Bronsgeest - ROC Aventus

M.m.v. Hannie Manders en Vera Hertsens - Koning Willem 1 College

2. Groen onderwijs

"Grenzeloos Duurzaam"
AOC Oost wil voor haar leerlingen attractief en uitdagend onderwijs organiseren.Leerlingen deden in het kader van een project een bedrijfsvergelijking in de grensstreek. In de workshop wordt met medewerking van studenten nagegaan welke competenties zij hebben verworven. Wat heeft duurzame ontwikkeling extra bijgedragen bij het verwerven van deze competenties? Vraag aan de deelnemers: hoe geef je het competentiegericht onderwijs zelf vorm en wat kan duurzame ontwikkeling daaraan bijdragen?

Voorzitter: Harry Krul - AOC Oost locatie Doetinchem

3. Techniek

"Energiemanagement en duurzame energie in de (school)praktijk"
In de workshop komen de volgende onderwerpen o.a. aan de orde:
         Energiemanagement van schoolgebouwen; ook iets voor u?
         De persoonlijke duurzaamheidsscan; hoe staat het met jezelf?
         Een mini-onderneming voor innovatie en duurzaamheid
         Een kennismaking met enkele kleine projecten (o.a. waterstof)
Voorzitter: Dirk de Knecht - VAPRO-OVP

4. Duurzaam bouwen

(2 onderwerpen) "Virtuele rondleiding door het duurzame Rijkswaterstaatgebouw te Terneuzen"
De geur van hout en natuurlijke verf. Een binnenklimaat dat comfortabel aanvoelt. Het vele daglicht dat binnendringt. Een mooi uitzicht op het levendige sluizencomplex en in het hart een intiem atrium als ontmoetingsplek. Het gebouw is bijzonder, omdat de mens, en meer specifiek mensen in het werkveld van Rijkswaterstaat, een inspiratiebron voor het ontwerp vormen.
Door: leerlingen bouw/infrastructuur ROC Westerschelde
Voorzitter: Patrick de Bruijn
"Duurzaam bouwen in het MBO-onderwijs"
Tools, instrumenten en regionale samenwerking.
Bedrijven en overheden vragen om kennis en vaardigheden voor duurzaam bouwen. Het onderwijs loopt hierbij achter en kan de vraag niet aan. SenterNovem heeft samen met DHO een netwerk opgezet om hier wat aan te doen. In de workshop komen vooral praktische tools en instrumenten aan bod voor het MBO-onderwijs.
Voorzitter: Olivier Bello - SenterNovem

5. Economie en Handel

"De Mini-onderneming en duurzaamheid"
Aandacht voor de invoering van duurzaamheid bij een mini-onderneming en het opstellen van een ondernemersplan. De beoordeling en werking van de milieubarometer en de uitreiking van de duurzaamheidsprijs.
Voorzitter: Henk Meuter - ROC A12
M.m.v. Revin A. Ramnandanlall - Stimular en studenten ROC A12

6. Algemeen

"Basismodule duurzame ontwikkeling en burgerschapscompetenties"
Aan de hand van de basismodule duurzame ontwikkeling die is gemaakt voor het MBO wordt u gevraagd daar zelf ook actief mee aan de slag te gaan. Vervolgens zal de module op basis van uw opmerkingen en verbeterpunten worden aangepast.
Voorzitter: Rob de Vrind - Stuurgroep DMBO

Details: Hits: 37654