De smart phone (het mobieltje)
Alleen al in 2014 leverden kleine IT-producten zoals telefoons volgens de The Global E-Waste Monitor van de Verenigde Naties 3 miljoen ton afval op. Minder dan 16 procent van al het elektronisch afval wordt hergebruikt.
Een gemiddelde Iphone bevat
- 0,034 gram goud
- 0,34 gram zilver
- 0,015 gram palladium
- 0,015 gram platina
- 25 gram aluminium
- 15 gram koper
en moeilijk te delven metalen als yttrium en neodymium
Waarde ongeveer 2,5 euro
Maar 10 % wordt gerecycled.
In 1000 kg oude telefoons zit ruwweg driehonderd keer meer goud dan in 1000 kg gouderts.
De fairphone 3
Kosten 450 euro.
Negatief:
Twee keer zo dik als de meeste smartphones
Relatief klein scherm dankzij de brede randen eromheen.
Gezichtsherkenning ontbreekt
Minder werkgeheugen dan telefoons die hetzelfde kosten.
Positief
Modern Android 9, waarmee je de laatste apps kunt installeren en games probleemloos kunt spelen.
De camera doet het zeker bij goed licht prima.
De vingerafdruksensor op de achterkant werkt soepel en snel.
Opslagruimte 64 gigabyte
Extra geheugen toevoegen met een sd-kaartje kan.
Wie de modules wil vervangen kan dat zelf. Nadat je het achterkantje van de telefoon hebt afgeklikt, komen dertien kleine schroefjes tevoorschijn die je met de bijgeleverde schroevendraaier verwijdert, waarna het display loskomt. Vervolgens kun je de modules, zoals die met de camera of de speaker, eenvoudig losschroeven, en met hetzelfde gemak een nieuwe bevestigen. Een kwartiertje prutsen, veel meer komt er niet bij kijken.
Robot Liam
Apple heeft een robot ontwikkeld die mobieltjes kan ontmantelen. Hij heet LIAM. Zie onder. Daisy is de nieuwe demontagerobot van Apple die op efficiëntere wijze waardevolle materialen uit iPhones kan terugwinnen. De robot is gemaakt op basis van de ervaringen met LIAM. Daisy is dan ook deels gebouwd met dezelfde onderdelen als de eerste robot. Bron zie hier
Wereldwijd zijn er in 2021 twee Daisy's: in Austin (Texas) én Breda. omdat daar kapotte iPhones worden gerepareerd. Als blijkt dat ze niet meer zijn te maken, kunnen ze direct worden doorgegeven aan de robot met vijf armen en inmiddels herkent de robot 23 modellen
Aan de hand van gegevens als de lengte weet de machine om welk toestel het gaat. Daarna demonteert de robotarm het scherm dat vervolgens in een bak met andere schermen belandt. In de tweede stap wordt de batterij van de telefoon verwijderd. Alle batterijen worden verzameld in een vat dat vervolgens naar een gespecialiseerde recycler gaat.
Bij de derde stap drukt de robot in één keer alle schroefverbindingen eruit.Na deze stap liggen alle componenten in de telefoon los. Die worden bij het vierde blok eruit gehaald en door een medewerker handmatig van elkaar gescheiden. Al deze materialen worden gescheiden in vijftien bakken. De camera levert koper, goud, tin en zeldzame aardmetalen op. De rand om een telefoon bevat staal en de printplaat levert de meest verschillende materialen op.
Al deze bakken gaan naar bedrijven die gespecialiseerd zijn in het recyclen van bijvoorbeeld tin, glas of zink. De teruggewonnen materialen worden weer gebruikt in nieuwe Apple-apparaten. Zo is de nieuwste laptop gemaakt van gerecycled aluminium en heeft dat model nog de helft van de CO2- voetafdruk ten opzichte van eerdere modellen. Uiteindelijk streeft de techgigant ernaar om in 2030 volledig CO2-neutraal te zijn. En niet alleen het bedrijf zelf moet dan op schone elektriciteit draaien, maar ook de volledige industriële toeleveringsketen.
Uit elke 100.000 iPhones kan de robot 1900 kilo aluminium, 0,97 kilo goud, 710 kilo koper, 7,5 kilo zilver en 770 kilo kobalt uit de batterijen halen.
Daisy is in staat om 1,2 miljoen iPhones per jaar te demonteren, maar draait nog niet op die capaciteit. Er zijn niet genoeg kapotte telefoons om te ontmantelen, terwijl er volgens het bedrijf toch een miljard actieve iPhones in gebruik zijn.
Als de onderdelen uit de smart phone opnieuw gebruikt zouden kunnen worden en de productie gaat op duurzame energie dat is het helemaal geen probleem dat je iedere twee jaar een nieuw mobieltje neemt.
Maar dan moeten de smart phones wel zo ontworpen worden dat alles uit elkaar te halen is om te worden hergebruikt. Dan heb je geen nieuwe grondstoffen nodig uit dubieuze mijnen.
Dat kan.
Circulair smart phones inkopen
2018 Zeven Nederlandse provincies gaan op een circulaire manier hun mobiele telefoons inkopen. Ze hebben daarvoor een contract gesloten met IT-bedrijf Central.
Closing the Loop gaat voor de provincies het grondstoffenverbruik compenseren.
Closing the loop redt kapotte telefoons van de vuilnisbelt in Afrikaanse landen om ze vervolgens te recyclen. De provincies wilden bij de gezamenlijke inkoop van mobiele telefoons iets doen aan de duurzaamheidsproblemen die kleven aan deze communicatiemiddelen, zoals een toenemende grondstoffenschaarste en de problematiek van elektronisch afval in ontwikkelingslanden.
De fairphone 2
Het in 2013 opgerichte Fairphone heeft eerder al 60.000 exemplaren van de eerste editie geproduceerd en verkocht, aan kopers die zo bij willen dragen aan een eerlijkere economie. Dankzij deze betrokkenheid kon Fairphone de productieketen voor consumentenelektronica over de hele breedte positief beïnvloeden, van mijnbouw en ontwerp tot productie en levensduur. De eerste stap van de onderneming was aan te tonen dat sociale waarden en winst samengaan om op een andere, verbeterde manier zaken te doen. Dankzij deze eerste verkopen en de loyaliteit van haar gemeenschap is Fairphone nu zover om een nog groter verschil te maken met een eigen ontwerp.
Ambities voor eerlijkheid een stap verder door origineel ontwerp
De Fairphone 2 bouwt voort op de ingezette initiatieven van de eerste Fairphone, zoals het gebruik van tin en tantalium uit conflictvrije mijnen in de Democratische Republiek Congo, investering in een welzijnsfonds voor werknemers bij de nieuwe productiepartner in China en verbetering van het in Ghana opgezette programma voor recycling van elektronisch afval.
Nadat Fairphone in 2014 het belangrijke strategische besluit nam te investeren in een origineel ontwerp, kan de onderneming haar ambities op het gebied van eerlijkheid nog meer kracht bijzetten. Door het hele ontwerp zelf vorm te geven, krijgt Fairphone een beter overzicht van de productie- en distributieketen, en is zij beter in staat te zorgen voor transparantie en positieve maatschappelijke effecten. Voorbeelden zijn een betere toepassing, controle en traceerbaarheid van materialen, de mogelijkheid om leveranciers te kiezen en sterkere relaties met hen op te bouwen, en de kans om meer invloed uit te oefenen op productieprocessen.
Daarnaast creëert het ontwerpen van binnenuit de mogelijkheid voor Fairphone, om haar waarden tot zijn recht te laten komen in de telefoon zelf: verlenging van de levensduur van het product en bewuster gebruik van de telefoon door toepassing van baanbrekende modulaire architectuur.
Ontworpen om langer mee te gaan en de gebruiker meer controle te geven
De Fairphone 2 telt een aantal vernieuwingen die bedoeld zijn om de levensduur van het product te verlengen. Naast een hoogwaardig Full HD 5" scherm, Qualcomm® Snapdragon™ 801 platform en dual-SIM functionaliteit, zorgt de innovatieve achterkant ervoor dat de telefoon beschermt is zonder dat een extra beschermhoesje nodig is. De gebruiker kan het apparaat eenvoudig openen, de batterij verwijderen en de verschillende “lagen” binnenin bekijken. Omdat de telefoon ook te demonteren is, kan iedereen de meest voorkomende reparaties zelf uitvoeren, zoals het vervangen van scherm, camera, luidspreker of ontvanger.
Door dit unieke ontwerp te combineren met handleidingen en de verkoop van losse componenten, wil Fairphone gebruikers ertoe aanzetten bewuster om te gaan met hun telefoon en meer verantwoordelijkheid te nemen om ze in goede staat te houden. Verder is Fairphone van plan om in samenwerking met ontwikkelaars gebruikers meer keuze en controle te bieden voor het besturingssysteem.
In verband met de lancering van de nieuwe editie heeft Fairphone een interactieve pagina gemaakt om het eerste prototype te introduceren en aandacht te schenken aan die onderdelen van de telefoon die direct aansluiten op de doelen van de onderneming op het gebied van eerlijkheid. Op de pagina staat ook een lijst van algemene technische specificaties en informatie over de leveranciers van de belangrijkste componenten.
De winkelprijs is 525 euro, inclusief btw. Tot eind 2015 zijn de telefoons alleen in Europa leverbaar. Wie de laatste informatie over de telefoon en het voorverkoopproces wil ontvangen, kan zich inschrijven op de lijst belangstellenden Fairphone 2. Tot nu toe hebben ruim 50.000 leden van de Fairphone-gemeenschap laten weten interesse in de nieuwe telefoon te hebben.
www.fairphone.com
Weetjes
De mobiele telecom sector is wereldwijd een van de snelst groeiende industrie met meer dan 4 miljard gebruikers.
In een land als India worden er elke maand maar liefst tien miljoen nieuwe abonnees aangesloten.
Een mobiele telefoon is een krachtig staaltje technologie, maar de groei van de sector legt steeds meer druk op de ecosystemen van onze wereld. Meer dan 140 miljoen mobieltjes belanden elk jaar op de vuilnisbelt en dit elektronische afval is zwaar vervuilend.
In de afgelopen 10 jaar werden er 7 miljard smartphones geproduceerd
Dit kostte 968 miljard kilowattuur aan energie
60 % Van alle mensen in de leeftijd van 18-35 jaar heeft een smartphone.
78 % Van de wereldwijde smartphone-productie bestaat, omdat consumenten hun oude
smartphone inruilen voor een nieuwe.
2 jaar gebruikt de gemiddelde Amerikaanse consument een nieuwe smartphone.
De CO2 productie van een smartphone komt voor
73 % door de productie
19 % distributie
6 % door het gebruik
2 % end of life
Minder dan 16 procent van de afgeserveerde smartphones (e-waste) wordt gerecycled
Metalen
In een smartphone zijn meer dan 60 kostbare metalen verwerkt, van goud tot kobalt. Uit mijnen
van over de hele wereld.
Coltan
Door de behoefte aan steeds kleinere mobieltjes is men de laatste jaren steeds meer Coltan gaan gebruiken. Coltan is een grondstof voor bepaalde onderdelen van mobieltjes en laptops. De stof zorgt er voor dat die apparaten niet oververhitten. Een groot deel van het coltan dat gebruikt wordt, komt uit de grond in het oosten van Congo. Precies in het gebied waar ook de oostelijk laagland gorilla leeft. Om mijnen en wegen aan te leggen en om voldoende voedsel voor de arbeiders te verzamelen wordt een aanslag gepleegd op het regenwoud. Bovendien hebben verschillende rebellengroepen hun oog laten vallen op de lucratieve mijnen waardoor er veel gevochten wordt in de regio. De populatie oostelijk laagland gorillas die in het gebied leeft is door deze activiteiten de afgelopen tien jaar naar schatting met 80% verminderd. Een schrikbarende ontwikkeling voor deze toch al kwetsbare soort. Met de gorillas dreigen ook talloze andere dieren te verdwijnen in het gebied. Dus het is belangrijk mobieltjes in te zamelen en te recyclen. Zie www.eeko.nl of kan je een Fairphone 2 kopen.
Recycling van mobieltjes die niet uit elkaar te halen zijn.
Bij Umicore belandt ons mobieltje in een smelter waar de temperatuur oploopt tot een zonnige 1200 graden Celsius. Bij die temperatuur verbrandt het plastic en worden de metalen vloeibaar. ‘Die scheiden zich vanzelf in twee lagen van koper en lood, op dezelfde manier als water en olie,’ vertelt Meskers. In het koper zijn dan de edelmetalen opgelost, het nikkel en lood bevatten de overige metalen.De metalen die Umicore zo terugwint blijven eigendom van de klanten van Umicore. ‘De klant koopt een dienst: het recycleren van materiaal,’ verklaart Meskers. ‘Hij betaalt smeltkosten per ton aangeleverd materiaal, ongeacht de concentraties waardevolle metalen die er in zitten.’
Aan het eind van de rit krijgen de klanten de metalen uit hun afval in principe weer terug. Niet alle klanten zitten te wachten op de fysieke metalen. Metaalverwerkers meestal wel, die kunnen de metalen weer in hun bedrijfsprocessen gebruiken. Maar een bedrijf als Techreturns ziet liever geld op de bankrekening dan een lading goud, zilver, platina en palladium op de stoep. Dat kan ook. In zo’n geval verkoopt Umicore de metalen op de wereldmarkt, en krijgt de klant de waarde van zijn metalen terug in euro’s.
Een Nokia 3310 heeft 0,008 gram goud, 0,07 gram zilver en 0,006 gram palladium. Bij elkaar is dat zo’n €0,50 waard maar als je er veel verwerkt telt het toch aardg op.
iFixit is een site waarop staat hoe je tablets e.d. kunt repareren. Dat wordt steeds moeilijker omdat ze steeds kleiner worden. Hierdoor worden schoeven vervangen door lijm, taoe en soldeertin.
Aanbevelingen
De electronica industrie zou
de mensenrechten van de werknemers en de gemeenschap moeten respecteren, waaronder:
■ Het recht op veilige en gezonde werkplek;
■ Het recht op een gezonde samenleving en een veilige omgeving;
■ Het recht om te weten wat de gevaren op de elektronica werkplekken zijn en omliggende omgeving;
■ Het recht op een doeltreffende voorziening wanneer schade optreedt;
■ Het recht van werknemers om vakbonden te organiseren zonder inmenging en om collectief te onderhandelen.
■ Nemen van concrete maatregelen in de gehele supply chain:
1. Wees transparant;
2. Gebruik veiliger chemische stoffen;
3. Bescherm werknemers;
4. Bevorder, garandeer en verdedig de medewerking van werknemers en de samenleving
5. Bescherm de samenleving en het milieu;
6. Compenseer en saneer schade aan mens en milieu.
Phonebloks
Dave Hakkens uit Helmond was 29 jaar vond de phone blocks uit.
Project Ara komt voort uit het Phoneblok-ontwerp dat Google in 2014 aan het publiek toonde. Het idee achter de modulaire smartphone is dat gebruikers kapotte onderdelen kunnen vervangen of verouderde delen kunnen upgraden zonder dat een geheel nieuwe telefoon nodig is. Helaas zijn op dit moment de magnetische verbindingen niet sterk genoeg bij een valtest.
Impact desastreus
vindt Greenpeace. Zij zeggen dat ondanks geweldige innovaties in de functionaliteiten van smartphones, het productdesign en de lineaire keten nog steeds lijdt onder achterhaalde beslissingen van producenten, gericht op winst op de korte termijn. Dit staat in het rapport ‘From smart to senseless: the global impact of 10 years of smartphones’.
Dit heeft volgens de milieuorganisatie desastreuze gevolgen, voor mens en milieu:
•Mijnwerkers in afgelegen gebieden werken in levensgevaarlijke omstandigheden om kostbare metalen voor smartphones te winnen.
•Werknemers in elektronicafabrieken worden blootgesteld aan gevaarlijke chemicalien.
•Er wordt meer en meer energie gebruikt voor de productie van smartphones, omdat ze steeds geavanceerder worden.
•De toename in energieverbruik verhoogt de vraag naar kolen en andere fossiele brandstoffen.
•Onvoldoende recycling en hergebruik van materialen verhoogt de stroom van e-waste.
Hergebruik en recycling
Greenpeace pleit onder andere voor slimmer en frequenter hergebruik van onderdelen en componenten van smartphones, om de keten te verduurzamen. Ook efficiëntere recycling van het resterende materiaal is van belang.
De sleutel ligt volgens Greenpeace echter in het design van smartphones; die moeten zo ontworpen worden dat ze gemakkelijk te upgraden zijn, zodat consumenten hem langer blijven gebruiken. De gemiddelde Amerikaanse consument doet namelijk slechts twee jaar met een nieuwe smartphone.
Innovaties
Een mobiele telefoon die je niet hoeft op te laden? Een applicatie waarmee je energie kan besparen? Een oplossing om het recyclen van mobieltjes te verbeteren? Op www.ourmobilegeneration.org kunnen consumenten aan innovatieve oplossingen werken om de mobiele telecom sector te verduurzamen. Dit initiatief daagt gebruikers van mobiele telefoons wereldwijd uit inspirerende concepten te ontwikkelen die de duurzaamheid in deze industrie verbeteren.
Reduceren stroomverbruik (2022)
Door transistoren in chips ook verticaal op te bouwen kan je 85 % stroom besparen. Contacten kunnen dichter bij elkaar gezet worden. IBM en Samsung zijn ermee bezig.