Duurzame veehouderij

- Wat is er mis in de veehouderij. Noem vijf zaken. (zie onder)
- Noem acht oplossingen (zie onder)
- Welke twee zaken zijn nog meer nodig naast aanpassen van de bedrijfsvoering 
- Waarom is eten van vis vaak niet duurzaam ? (zie website onder)
- Welke vis kun je gerust eten en welke niet ?  

Theorie

Duurzame veeteelt is veeteelt die milieu, klimaat en natuur ontziet, dieren niet uitbuit en een normaal rendement oplevert. Dit is ook mogelijk zonder drastische vermindering van de veestapel en massale overschakeling op biologisch (aldus de minister in 2008)

Rond 2025 moet de veehouderij volledig duurzaam zijn.
- geen transport van slachtvee meer over lange afstanden
- veevoer komt uit Europa
- supermarkten verkopen alleen nog maar duurzaam geproduceerd vlees, melk en eieren
- dieren kunnen zich natuurlijk gedragen en krijgen genoeg daglicht
- castreren, het kappen van snavels en couperen van staarten komt niet meer voor
- dieren worden gevaccineerd tegen besmettelijke ziekten
- de grootschalige import van soja moet stoppen. Die invoer mag alleen indien de grondstoffen duurzaam zijn geteeld
- de kringlopen moeten gesloten worden, beperking van kunstmest en import van mineralen uit het verre buitenland.

Om het bovenstaande te kunnen realiseren is een totaalconcept nodig van
- aanpassing stallen
- aanpassing techniek
- aanpassing onze manier van consumeren
- aanpassen van de manier waarop we de keten organiseren Koppel b.v. veehouderij, glastuinbouw en energievoorziening

We gaan alleen topkwaliteit leveren aan de Europese markt.

Het welzijn van dieren is goed als
- als het goed produceert
- als het dier het hier en nu als goed ervaart
- als het zo natuurlijk mogelijk kan leven.

In de kwatrijnstal wordt mest en urine gescheiden afgevoerd. In de Pig Plazza stal blijven varkens langer bij elkaar in groepen. In de moderne kippenstal te Raalte hebben kippen weer hun natuurlijk ritme, is diervriendelijk, minder milieubelasting en de stal is mooi ingepast in het landschap.

Nertsen zijn solitaire dieren. In een nertsenfarm worden ze gek. Dieren zouden in artikel 1 van de grondwet moeten worden opgenomen (zeggen sommigen).In Nederland is het houden van nertsen na 2020 verboden.

Je bent wat je eet… Wat eet jij wel en wat eet je niet? Waar komt het vandaan? Van de koude landbouwgrond of uit de kas, met of zonder kunstlicht? En hoe wordt het gekweekt?

Een Europeaan eet 22 kg vlees Een Amerikaan eet 26 kg vlees, een Afrikaan 4 kg vlees

Er bestaat nu ook meatless vlees = 2/3e vlees en 1/3e rijstbloem,water (80%) en zeewier (als bindmiddel) 30 % minder vet.
Ook wil men vlees in laboratoria gaan kweken en er is wel eens geopperd kippen e.d. te fokken zonder grote hersenen zodat ze alleen groeien en zich verder nergens van bewust zijn.

Vlees eten heeft een (te) grote klimatologische impact, zeker als alle Chinezen evenveel vlees gaan eten als Amerikanen en Europeanen. De uitstoot van dieren is groter dan van auto's vliegtuigen en vrachtwagens. Zelfs als we allemaal kip gaan eten. Als de hele wereld overschakelt op biologische landbouw wordt de productie nog eens 32% groter. Biologische bodems bevatten meer leven en organisch materiaal waardoor ze een betere structuur hebben. Bij droogte en schaarste wordt water beter vastgehouden, bij overstromingen beter opgenomen. En er vindt minder erosie plaats. Bij droogte hebben de bodems 33-41% meer opbrengst. Omdat geen pesticiden en kunstmest wordt gebruikt verbruikt de biologische landbouw maan de helft van de energie en is de emissie van broeikasgassen 1/3 lager. Als productie en consumptie niet meer dan 20 km van elkaar plaatsvindt kan b.v. Engeland al 3 miljard aan milieukosten besparen
 
Zie verder de lesprogramma's over duurzame voeding

1/3e vindt dieren gelijkwaardig aan mensen. De veredelaars hebben de prestaties van de dieren nu zo opgekrikt dat de grenzen van wat aanvaardbaar is overschreden zijn.  

Er bestaat dierenpolitie en de Partij voor de Dieren

Kippen

Je kan onderscheid maken in vleeskippen (plofkippen) en legkippen. In 2012 mogen kippen niet meer met 9 op elkaar in hokjes van 50-100 cm zitten. Ze lopen nu vrij. De kippenhouders hebben 8-9 ct per ei nodig maar de prijs is 3 ct. Een Nederlander eet 180 eieren per jaar.

Alleen in Nederland lopen al 100 miljoen kippen rond.

Vleeskippen

In 1960 was 6 kg voer nodig om een kip in 100 dagen (14 weken) 20 gram per dag te laten groeien tot 2 kg.
In 2010 was 9 kg voer nodig om een kip in 40 dagen (6 weken) 65 gram per dag te laten groeien tot 2,6 kg.
De beesten kunnen niet altijd meer de grote spiermassa torsen - ze kunnen moeilijker lopen - mest geeft blaren op de poten en borst - hartproblemen - spontane dood. Na 40 weken is 40 % dood.

Legkippen
In 1960 230 eieren per 100 weken in 2010 meer dan 300 (360) in 80 weken. Nadeel dat calcium een probleem wordt en de kippen er van gebrek krijgen in de botten -> botbreuken - gebroken borstbeenderen.
De voederprijzen en de aandacht voor het milieu gaan omhoog dus moet e.e.a. nog efficienter.Veredelaas hebben al kippen van 500 eieren in 100 weken soms zelfs 570.
IN 2013 liepen er 33 miljoen leghennen rond die 10,3 miljard eieren leggen. 65 % gaat naar het buitenland. Ze kosten 7 ct per ei, de boer krijgt er 4,5 voor en in de supermarkt betaal je 17 ct. Graan en soja zijn 30-40 % duurder geworden. De EU heeft legbatterijen verboden. Veel zijn scharrelstallen of stallen met vrije uitloop. Er bestaat veel concurrentie met de Oekraine en Argentinie. Daar mag men wel legbatterijen hebben en er bestaan geen importrestricties.  

In 2020 moet de KvM rondlopen = de Kip van Morgen. De supermarkten zullen die dan alleen nog maar verkopen. Ze mogen nog maar 50 gram per dag groeien en biologische kippen maar 45 gram.
Ze krijgen 6 uur donker (rust). 19 kippen per m2 ipv 21. Iedere kip krijgt er dus een oppervlak van een Iphone bij. Ook aandacht voor ammoniak, fijn stof en antibiotica. Dat moet 70 % omlaag in 2015 tov 2009 maar in de pluimveesector lukt dat nog niet zo goed.Lekker dier zegt een plofkip in een flauwekulsausje. Daarbij geldt de KvM alleen voor Nederland maar 75 % wordt gekweekt voor het buitenland.

Kippen zijn verantwoord te houden in rondeel stallen. Zie hier

Bij Rondeel worden kippen met veel zorg voor dierenwelzijn en milieu gehouden, gebaseerd op alle natuurlijke behoeften van de kip.

Kalkoenen zijn zo zwaar geworden dat het vrouwtje doorzakt als ze gedekt zou worden door een mannetje. Ze kunnen zich niet meer natuurlijk voortplanten.

In 2018 wil men het snavelkappen gaan verbieden. Momenteel worden per uur 6000 kuikens ontdaan van hun snavel. Het verbod vormt wel een probleem want dan zullen meer kippen worden doodgepikt. Misschien moet men starten met het fokken van socialere kippen. 

In de toekomst heb je geen eieren meer nodig als ingredient in b.v. mayonaise of cake. "Beyond egg"is een volledig plantaardig middel dat dezlefde eigenschappen heeft. Het maakt luchtig, het bindt etc.

Op vleesafval zou je maden kunnen kweken die je weer aan de vissen geeft (of scharrelkippen). 
 

Varkens

Tegenwoordig eten varkens minder, groeien sneller en prduceren meer biggen. In 1960 14 biggen in 2010 meer dan 20.
Dit geeft poot- en skeletproblemen.
De eisen op milieugebied worden steeds strenger, het voer duurder dus het moet nog efficienter.
Veredelaars hebben al varkens die 35 biggen grootbrengen. Ze werken met genoomanalyses.
Varkensvlees heeft 1 ster als de beesten 1 m² bewegings ruimtehebben. Biggen gaan van 0,3 -> 0,4 m2

2 sterren als ze 2,2 m² hebben + stro + overdekte uitloop
Het antibioticagebruik moet in 2015 70 % bedragen van 2009. In 2013 was dat al 60 % minder.
Er komt verbod op tandensijpen en castratie en minder drastisch couperen van de staart.
Minder antibiotica, minder ammoniak en fijnstof en verantwoorde soja
In Nederland is 70 % van de varkens voor de export. We hebben 7500 varkenshouders met gemiddeld 5000 zeugen en 25 000 vleesvarkens.
  

Runderen

 

Zie lesprogramma duurzame veehouderij

Melkkoeien gaven in 1960 6000 liter melk en nu meer dan 10.000. Dat geeft problemen met de vruchtbaarheid en meer kans op poot- en uierontstekingen. Er bestaan al koeien met 16.000 liter productie.
Belgische witblauw vleeskoeien hebben zulke extreme spierproductie dat de kalveren alleen geboren kunnen worden via de keizersnede.
Een koe levert 2,4 kWh via de mest.

Als je vlees wilt kopen rechtstreeks van de boer die de koeien goede heeft verzorgd kan dat via www.koopeenkoe.nl

.

Groen Kennisnet heeft m.b.t. veehouderij e.d. de volgende aandachtsgebieden / lessen of informatie