Klimaatadaptatie

Tegen wateroverschotten en -tekorten, tegen hitte of ter bevordiring van de biodioversiteit.

Het gaat dan om zaken als hittebestendige gebouwen, dijken tegen overstromingen, en een landbouwsysteem dat langdurige droogte aankan. Met name in kwetsbare gebieden, waar extreem weer relatief snel ontwrichtend werkt, is dat essentieel.

Om wateroverschotten en watertekorten tegen te gaan kan je doen aan klimaatadaptatie. 

Daarvoor kan je b.v. waterbassins maken in parkachtige omgevingen 

Buffermogelijkheden maken

Riolering en open water creeren

Doorlatendheid vergroten

Buffers in en om gebouwen creeeren

Waterwoningen maken

Tegen hitte

In de stad is het vaak flink warmer door verharding, weinig vegetatie en lage terugkaatsing (albedo).

Je kan er hittekaarten van maken.

Wat te doen.

Geen zwarte bitumendaken meer maar groene daken.

Schaduw creeren

Stromend water in en om gebouwen

Groen in, om en op gebouwen.

Ultrawitte verf op daken

De Universiteit van Californië ontwikkelde een ultrawitte verf die bijna 100 procent van het zonlicht reflecteert maar ook de warmtestraling van de zon; het infrarode deel van zonlicht. 

Kameleonverf

Deze verf uit China verandert van donkergrijs naar wit als het warmer wordt. Dus in de winter reflecteert die minder wat meer warmte oplevert. Dit kan 20 % energie schelen. 

Reflecterende dakpannen

Verf verweert. In Hongkong maken ze dakpannen van aluminium en is zelfs verkrijgbaar metverschillende patronen.  

Bomen

In 93 Europese steden (zoals Londen en Barcelona) stierven er in 2015 ongeveer 6.700 mensen vroegtijdig door hitte. Door bomen te planten kan dat aantal flink omlaag, Gemiddeld ligt zo’n 15 procent van de oppervlakte in de schaduw van bladerdak. Als het lukt om dit percentage op krikken naar 30 procent, dan kan het jaarlijkse aantal doden door hittestress met 40 procent dalen.

Koeljas met ventilator

Een jas kan bescherming bieden tegen een hitteberoerte. Bovendien blijft je lichaam koel doordat de jas de koelte kan vasthouden. Je hebt er wel batterijen voor nodig. is.

Agrariers

Zand: Boeren die telen op zandgrond hebben sneller te maken met negatieve gevolgen van droogte. Zandgrond houdt water niet goed vast door de grove structuur van het zand. Boeren die telen op kleigrond hebben juist sneller last bij te veel water. De graansoort sorghum heeft minder water nodig.
Je kan drainagesystemen maken die water vasthouden.

Klei: In Flevoland kan de kleigrond regenwater bij hevige buien niet snel genoeg opnemen. De bovenste kleideeltjes slaan kapot, en de toplaag wordt dichtgesmeerd met kleinere gronddeeltjes waardoor bodems langer nat blijven in de herfst en winter. Als boeren er met zware machines overheen rijden, is er kans op verdichting van de bodem. Zo kunnen planten minder diep wortelen. In droge zomers is dat zeer nadelig.
Robotisering en lichtere machines als robottrekkers kunnen een oplossing zijn of gewassen met een kortere groeiperiode.

Verzilting
De zomers worden droger, waardoor zout water meer het binnenland indringt. Gewassen die beter tegen zout kunnen zijn dan een oplossing.

Natuur

Het belang van de natuur is

De natuur staat onder druk want de komende 25 jaar komen er in Nederland 50.000 - 80.000 nieuwe inwoners bij.
Dat geeft druk op de ruime en op het groen.
Groen is belangrijk vanwege
- gezondheid
- het tegengaan van hittestress
- het voorkomen van wateroverlast

Natuurinclusief bouwen is het oprecihten van bouwwerken en inrichting van de omgeving van gebouwen zodanig dat natuurwaarden er baat bij hebben.
- nestkasten - tuinen etc.

- voor beschermde soorten of algemene soorten
Het levert een bijdrage aan
- een prettige leefomgeving
- de mogelijkheden voor natuurbeleving in de stad
- het welzijn van mensen

Gebouwgebonden kleine ingrepen

Gebouwgebonden ingrepen

Overgang van privé naar publieke ruimte

Buitenruimte

Infrastructuur

Integrale maatregelen op gebouwniveau

Klimaatadaptatie was één van de drie hoofdthema’s op de Klimaattop Zuid in 2018, waar ruim 80 overheden, 100 maatschappelijke organisaties en 130 bedrijven ideeën uitwisselden en afspraken maakten. Het eindresultaat was het Slot- en Startakkoord Klimaatstroom Zuid, dat via de voorzitter van de Overlegtafel Nationaal Klimaatakkoord Ed Nijpels bij minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes terechtkwam. En inmiddels dus ook bij minister Van Nieuwenhuizen.

Kunstgrasvelden

Onder het innovatieve veld bevinden zich waterreservoirs van 85 millimeter hoog, gemaakt van 100 procent gerecycled materiaal. Hier kan regenwater opgeslagen worden. Dat regenwater kan op latere tijdstippen weer in het kunstgrasveld geïnjecteerd worden, zodat het verdampt en een verkoelend effect heeft. Hierdoor draagt het kunstgrasveld juist bij aan het verkoelen van de stad, in plaats van het opwarmen ervan.

Wat doen gemeenten?

Gemeenten stimuleren de opvang van regenwater in tuinen, op vergroende daken en in gesubsidieerde regentonnen. Of het subsidieren van het vergroenen van schoolpleinen en het weghalen van tuintegels door de stenen gratis te laten storten in de strijd om het NK Tegelwippen of gesubsidieerde regentonnen. 

Nieuwe initiatieven

OSKA   = overleg standaarden klimaatadaptatie van de NEN,

Platform KAN, Klimaatadaptief bouwen met de natuur.

Nationaal Dakenplan

 Hoe om te gaan met hittestress in de stad is hier te vinden.