Microplastics
Microplastics zijn niet met het blote oog waarneembaar en doen er duizenden jaren over om af te breken. Volgens schattingen komt er jaarlijks 8 miljoen ton plastic, waaronder microplastics, via rivieren in de oceaan terecht.
Ze komen vrij tijdens de productie, bij recycling en aan het einde van het gebruik.
Het meeste komt uit autobanden, verpakkingen en het gebruik van plastic in de landbouw, met name folies.
Er kan flink worden verminderd door een slimmer en minder gebruik van plastic, betere banden en een afvangsysteem, beter recyclen en andere soorten plastic kiezen. Supermarkten verkopen steeds meer verpakkingsvrije producten.
De eerste bevindingen tonen aan dat het peil van microplastic in de wateren substantieel hoger is dan aanvankelijk verwacht.
Microplastics (deeltjes < 5 mm) zijn overal. Microplastics kunnen het functioneren verstoren van lichaamscellen, in de darmwand, de longen en zelfs in de placenta en bloedbanen in onze hersenen. Aanvullend en sluitend onderzoek moet echter uitwijzen hoe groot die schade kan zijn, zeker op langere termijn.
Plastic chemicaliën worden in verband gebracht met onvruchtbaarheid, kanker en auto-immuunziekten zoals Alzheimer en Parkinson. Als je ziet wat recente onderzoeken zeggen, is het van de gekke dat het nog mag, al die microplastics in verzorgingsproducten.
Negen op de tien verzorgingsproducten bevatten microplastics bevatten. Die geven de gewenste structuur aan producten. Siliconen in shampoos laten het haar glanzen en microplastics in crèmes bieden een goede textuur om rimpels op te vullen. Er is echter een grote keerzijde. Plastic breekt namelijk niet af. Het verdwijnt door de wasbak en het doucheputje en komt vervolgens in het ecosysteem terecht. Dat betekent dat het eindigt in het water, de vissen, het voedsel en in ons lichaam.
Zo ontwikkelde het bedrijf Smyle tandpastatabletten in hervulbare glazen flesjes en is er wascrème voor kinderen uit zonnebloem- en katoenzaadolie. In de conditioner is lijnzaadolie verwerkt. In de jaren 60 was er ook shampoo en daar zat het niet in.
Microplastics zitten ook vaak in cosmetica. Je kan een App downloaden waarbij je een cosmitica product scant en vervolgens vertelt hij hoe het zit met microplastics in het product. Klik voor de app op de afbeelding hieronder.
Banden zullen altijd slijten maar met een betere materiaalkeuze neemt de slijtage,en dus de uitstoot van microplastics, met 80 procent af. Als de uitstoot tijdens het rijden ook nog eens voor ruim de helft wordt afgevangen - met een soort stofzuigertje of opvangbakje - levert dat een gecombineerde aanname op van 96 procent minder emissies aan microplastics.
Betere technologieën kunnen ervoor zorgen dat er 90 procent minder aan microplastics vrijkomen tijdens recycling. Ook het gebruik van plastics die minder microplastics afgeven, helpt enorm.
Het heffen van statiegeld op kleine plastic flessen gaf 70 procent minder zwerfvuil van deze flesjes.
Daaruit blijkt dat minder gebruik, een slimmere materiaalkeuze, statiegeld op plastic en recycling werken het beste. Als alle regels worden ingevoerd kunnen we volgens TNO de vorming van microplastics terugdringen met 37 procent in 2030, en 70 procent in 2050.
UIt de beautybranche komen microplastics vrij. Het merk Nivea belooft dat alle polymeren in de Europese formules tegen het eind van 2025 biologisch afbreekbaar zullen zijn. Het vraagt om een andere samenstelling van de producten. Nivea is sinds 2021 microplasticvrij.
Mensen ‘consumeren’ jaarlijks tussen tussen 70.000 en 120.000 stukjes microplastic per jaar.
Het rapport Global Warming Releases Microplastic Legacy Frozen in Arctic Sea Ice meldt dat ijs op sommige afgelegen locaties minstens twee keer zoveel plastic bevat als vervuild oppervlaktewater zoals de Garbage Patch (drijvende vuilnisbelt of plastic soep) in de Grote Oceaan – een gebied met plastic afval dat naar schatting groter is dan de Amerikaanse staat Texas.
Onderzoekers achter het rapport dat vorige week is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Earth’s Future, zeggen dat ze bij toeval ongebruikelijk hoge concentraties plastic aantroffen tijdens een studie naar sedimenten in ijs. De onderzoekers zijn verbonden aan Darthmouth College in New Hampshire.
Veel wetenschappers en activisten hebben alarm geslagen over de plasticvervuiling in de oceanen. In de film Midway laat documentairemaker Chris Jordan zien hoe tientallen jonge albatrossen in de noordelijke Grote Oceaan doodgaan aan het plastic in hun maag, vermoedelijk afkomstig uit de ‘Garbage Patch’. Midway is een van de meest afgelegen eilanden op aarde. Dramatisch filmje hierover staat hier.
Door de opwarming van de aarde zullen de nog hogere concentraties plastic in het poolijs waarschijnlijk in de oceaan, en dus in de voedselketen, terechtkomen, staat in het rapport. “We begrijpen de milieugevolgen van microplastics nog niet helemaal, maar het is wel duidelijk dat veel zeedieren ze binnenkrijgen, inclusief commercieel aantrekkelijke soorten”, schrijven de onderzoekers.
De term ‘microplastics’ verwijst naar kleine deeltjes die ontstaan als plastic uiteenvalt, maar niet biologisch afbreekt. Deze microplastics worden in steeds hogere concentraties aangetroffen in oppervlaktewater en bij kustlijnen in de wereld.
De milieukosten van plastic dat bedrijven gebruiken bij de productie van consumentenproducten, lopen op tot naar schatting 75 miljard dollar (55 miljard euro) per jaar. Dat blijkt uit onderzoek van de Verenigde Naties (VN) in 2014.
De schatting is gebaseerd op alle kosten, van de uitstoot van CO2 als gevolg van de productie van plastic tot de eventuele impact van afval op ecosystemen – vooral in de oceanen.
Meegerekend zijn ook de kosten van verloren materiaal, als plastic dat gerecycleerd had kunnen worden, wordt weggegooid. Jaarlijks wordt wereldwijd zo’n 280 miljoen ton plastic geproduceerd. Veel afvalplastic komt in de oceanen terecht, waar het grote schade veroorzaakt aan ecosystemen en voedselketens.
Het plastic is afkomstig van verschillende producten, variërend van microbolletjes uit cosmetica tot halfsynthetische vezels zoals viscose en grotere, weggegooide plastic voorwerpen. Het plastic bereikt de zee via riolen, rivieren en afvaldumping langs de kust of op zee. De onderzoekers zeggen in het rapport dat het poolijs zulke hoge concentraties plastic bevat vanwege de manier waarop zee-ijs gevormd wordt. Het concentreert deeltjes uit omliggende wateren die in het ijs blijven tot het smelt.
De wereldwijde plasticindustrie, met een jaarlijkse omzet van ongeveer 750 miljard dollar, moet toch zeker een paar honderd miljoen dollar kunnen missen om de rotzooi te helpen opruimen die ze zelf hebben veroorzaakt.
De minuscule plastic korreltjes (microbeads) in o.a. tandpasta en scrubs leveren een grote bijdrage aan de plasticsoep. Wetenschappers hebben een biologisch afbreekbaar, hernieuwbaar alternatief ontwikkeld voor de plastic microbeads. Deze bolletjes zijn gemaakt van cellulose, het hoofdbestanddeel van hout en papier.
Laten we hopen dat die snel ingevoerd worden. De cellulosebolletjes kunnen geproduceerd worden door vloeibaar cellulose door kleine gaatjes in een membraan te drukken. Daardoor worden kleine druppeltjes gevormd die na stollen bolletjes worden. De cellulosebolletjes zijn robuust genoeg om in tact te blijven tijdens een douchebeurt, maar kunnen in een rioolwaterzuivering of het milieur gemakkelijk worden afgebroken.
De vervuiling van microplastics door kledingvezels is nog vele malen groter. Zo blijkt dat maar liefst 34,8% van de primaire microplastics na het wassen van synthetische kleding in ons milieu terechtkomt en uiteindelijk belanden deze microvezels weer op ons bord. Het gebruik van synthetische vezels is tussen 1992 en 2010 met 79,3% is gestegen.
Er worden vezels teruggevonden in plankton, in zowel gekweekte als wilde mosselen, in zeezout en zelfs in honing. Het aantal diersoorten dat hinder heeft van plastic ligt in 2017 op 1220 en blijft stijgen en de effecten zijn legio: van verslechterde conditie, inwendige verwondingen tot verhongering en uitdroging.
De opname door organismen van chemische stoffen die aan plastic zitten valt vaak mee. Zie hier.
Filters op wasmachines (Mimbly)
We zullen via filters die microplastics moeten wegvangen uit het afvalwater van onze wasmachines, want met het draaien van één wasje kunnen er wel 700 duizend microplastics vrijkomen in het water. Dat water belandt in de zuiveringsinstallaties en uiteindelijk in de oceanen. Met haar bedrijf Mimbly ontwierp Palmgren de Mimbox: een apparaat dat je kunt aansluiten op iedere wasmashine. Het vangt microplastics op die vrijkomen bij iedere wasbeurt. En dat niet alleen; de Mimbox vermindert tot 70 procent van het watergebruik door het gebruikte water te filteren en te recyclen. (2021)
We moeten ook geen producten meer kopen waar microplastics in voorkomen. Daar is een app voor.
Zoals hier onder te zien is, krijgen we uiteindelijk zelf de rekening gepresenteerd.
Kijk op de app Beat the Microbead welke verzorgingsproducten miniscule plastic korreltjes bevatten. Behalve microbeads bevat veel cosmetica nog andere microplastics. Doe de badkamercheck en onderzoek de etiketten op Polyethylene (PE), Polypropylene (PP), Polyethylene terephtalate (PET), Polymethyl methacrylate (PMMA) en nylon12. Producten met het relatief nieuwe Look for the Zero-logo zijn 100% plasticvrij.