Vanwege het grote belang van hygiëne wordt in ziekenhuizen, maar ook in verpleeghuizen, veel aandacht besteed aan reiniging en desinfectie. Dit heeft een grote afvalwaterstroom tot gevolg, die vaak vol zit met de verbruikte chemische middelen.

Door vaste procedures van verplegers en artsen gebruiken we eigenlijk meer steriele gereedschappen dan nodig is. Zonde, want deze kan je maar één keer gebruiken. Een deel van de milieuwinst is al te behalen met het doorbreken van routines en het veranderen van gedrag.

Er zijn verschillende mogelijkheden om dit zonder hygiënische risico’s in hoeveelheid en/of mate van schadelijkheid te verminderen. Voor een optimaal verloop van reiniging en desinfectie is de medewerking van de afdeling, de schoonmaakdienst en de hygiënist(e) van je ziekenhuis of verpleeghuis van groot belang.

Uit de praktijk:

• ontsmettingsmiddelen alleen gebruiken waar en wanneer dit nodig is. Er worden in de praktijk nog vaak ontsmettingsmiddelen toegepast waar reinigingsmiddelen zouden volstaan. Reinigingsmiddelen zijn vaak minder schadelijk.

• zoveel mogelijk kiezen voor het minst milieuschadelijke ontsmettingsmiddel:

• natriumhypocloriet in plaats van lyorthol;

• bij huidontsmetting: ethanol in plaats van chloorhexidine;

• bij wondontsmetting: povidon jodium in plaats van chloorhexidine;

• instrumenten die nog gesteriliseerd worden: reinigen met huishoudelijk reinigingsmiddel;

• instrumenten die niet verhit worden: middelen op ethanolbasis (voorkeur), betadine, NFG jodium;

• kiezen voor reinigingsvriendelijke vloerbedekking, meubilair, etc.;

• beperk het aantal schoonmaakmiddelen (één interieurreiniger, één sanitairreiniger, één spiegelreiniger, één vloerreiniger);

• doseersysteem voor schoonmaakmiddelen toepassen.

Po's moeten in een speciale spoelmachine worden gereinigd. Dat kost elke wasbeurt tussen 25 en 39 liter water. Door papieren pasvormen te gebruiken die zelf worden versnipperd, wordt het watergebruik teruggebracht naar 12 liter.

Welke van de bovenstaande ideeën acht je haalbaar op je stageplek of op de plek waar je stage hebt gelopen (en waarom) ?

Meer over reinigingsmiddelen staat hier

Sterilisatie

Op de sterilisatie-afdeling van het JBZ komt al het operatiemateriaal van OK's, poliklinieken en spoedeisende hulp terecht.  Er zijn drie werkeilanden waar 'vuile instrumenten' binnenkomen: twee voor OK-spullen, één voor materiaal van de (buiten)poliklinieken en huisartsenposten. Gemiddeld zijn er 1600 sets in omloop, dus het is bijna een volcontinu-bedrijf. Wat vuil is komt allereerst in spoelbakken terecht, waar alles met lauw water machinaal wordt gewassen met ultrasone trillingen, want er kunnen nog overblijfselen van de operatie op zitten. De losse instrumenten worden in bakken gelegd. Alle sets zijn voorzien van een barcode. En zo kan precies worden bijgehouden wat erin hoort, op welke plek de set is gebruikt en bij welke patiënt. Een grote wand met zeven wasmachines vormt de afscheiding tussen vuil en schoon. Aan de voorkant gaat de vuile vaat erin, een uur later komt die er aan de achterkant schoon en steriel uit. Als alles schoon en droog is worden de verschillende setjes opnieuw samengesteld en ingepakt. Op een scherm zien medewerkers precies wat in welk pakket hoort. Dan gaat er verpakkingsmateriaal met kleine gaatjes om de bak en verdwijnt de set in een speciale stoommachine (sterilisator) die de boel vacuüm trekt.