Open menu

Landelijk Greenteam werkt aan Groene Operatiekamers. (OK's)

In september 2020 tekende de verenigingen van medisch specialisten en ondersteunende beroepsgroepen -allen werkzaam op de OK- dat zij initiatieven steunen en initiëren die leiden tot verduurzaming van zorgprocessen op de OK of tot kennisontwikkeling.

Ze zijn het landelijk netwerk Groene OK gestart. De Groene OK – Landelijk netwerk de Groene OK

Om operaties goed uit te kunnen voeren is veel energie nodig en iedere operatie geneert daarnaast veel omgevingsonvriendelijke gassen en zakken vol afval.

Nu halen we ijzererts uit de grond, maken er vervolgens in Pakistan een instrument van dat de arts nodig heeft, wordt het naar Nederland gebracht en gooien we het na gebruik weer weg. We verspillen zoveel energie op deze manier, en dat is zonde. In 2018 lukte het Van Straten een sterilisatienet van gerecyclede medische instrumenten te maken. Ook zijn ze gaan verduurzamen op mondmaskers door ze te steriliseren en te hergebruiken. 75.000 mondkapjes werden opnieuw gesteriliseerd wat volgens berekeningen een CO2-reductie van 42 procent opleverde. 
Van het inpakpapier van de operatiekamer is een nieuwe instrumentopener gemaakt zodat instrumenten beter desinfecteerd kunnen worden.
Met het programma Circulair Instrumentbeheer zijn duizenden instrumenten en medische optieken hergebruikt wat 75 procent kosten bespaarde. 

De werkgroep plastic afval op de OK heeft de volgende doelstellingen:

Het verminderen van plastic afval ‘aan de voorkant’ door het verminderen van plastic in verpakkingen.
Het formuleren van standaarden voor plastics in verpakkingsmaterialen, waardoor deze beter hergebruikt kunnen worden.
Het creëren van monostromen plastic, waardoor dit plastic gesmolten kan worden om hergebruikt te worden in de medische industrie.
Het onderzoeken of pyrolyse (verhitten van plastic om er olie van te maken) een oplossing kan zijn voor combinaties van plastics en/of gecontamineerd plastic uit de OK.

Het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam-Noord laat van steriele doeken kunststof tassen maken. 

Narcosegas afvangen

Tijdens een operatie kun je patiënten in slaap houden via het infuus en door het inhaleren met narcosegassen. Het nadeel is dat het broeikasgassen zijn, De ezondheidszorg is verantwoordelijk voor 7 procent van de CO₂-uitstoot die door mensen wordt veroorzaakt. Een groot deel daarvan wordt veroorzaakt door de narcosegassen.

Patiënten die onder narcose gaan krijgen via hun mond een buisje in hun longen waardoor het gas in de longen wordt gebracht. Via datzelfde buisje ademt de patiënt het gas ook weer uit. Maar waar die gassen eerst naar buiten werden afgevoerd, worden kan je ze nu opgevangen in de busjes.

De busjes zijn gevuld met een kokosfilterkorrels, waaraan het gas zich hecht. In de fabriek wordt het gas uit de filters gehaald, schoongemaakt en opnieuw als grondstof gebruikt voor nieuwe narcosegassen. Het is volledig recyclebaar, evenals de materialen.

Dit wordt sinds 2021 toegepast op de Bravis-locatie in Roosendaal In Europa zijn al enkele ziekenhuizen die met het systeem werken. ,,Zo'n dertig in Duitsland, twee in Portugal, in Scandinavië zijn enkele ziekenhuizen net zover als wij. Men verwacht dat binnen twee tot vijf jaar alle ziekenhuizen in Europa met dit systeem werken.

Daarnaast wil de Werkgroep zich inzetten om gedrukte handleidingen uit verpakkingen weg te laten en deze te vervangen door een QR code op verpakkingen. Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Energie

We kunnen wel kijken of apparaten die niet direct nodig zijn bij een ingreep ook uitstaan. In de avond en de nacht zijn er wel mogelijkheden om het energie verbruik te reduceren. Zo kan in bijna alle ziekenhuizen de luchtbehandeling ’s nachts op stand-by gezet worden. Ook kan de meeste apparatuur op de OK uitgezet worden.

Kijk kritisch naar je eigen proces, stop met disposables waar het mogelijk is, en laat bijvoorbeeld de leverancier zelf zijn afval ophalen. Denk vooral creatief mee.

OK

Wie doen mee?

Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) | Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) | Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) | Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) | Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) | Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT) | Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) | Nederlandse Vereniging voor Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie (NVMKA) | Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) | Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied (KNO) | Nederlandse Vereniging voor Neurochirurgie (NVvN) | Landelijke Vereniging van Operatieassistenten (LVO) | Nederlandse Vereniging Van Anesthesie Medewerkers (NVAM) | Beroepsvereniging Recovery Verpleegkundigen (BRV) | Nederlandse Vereniging van Leidinggevenden OK (NVLO)

Wilt u betrokken worden of heeft u informatie nodig dan kan u Hillie Beumer (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.), programmamanager benaderen. 

Hoeveel afval produceer je bij een borstoperatie?

Maria Koijck maakte er een kunstobject van. Goed eens na te denken of dat niet anders kan.

Maria

 (20+) Facebook

Bij al dan niet opereren en hoe je opereeert kan je meenemen:
- overleving
- Ziekte-activiteit
- Ziekteduur
- Kwaliteit van leven
- Kans op complicaties
- Therapietrouw of gebruiksgemak
- Autonomie of zelfmanagement cliënt
- Tijd: impact op dagelijks leven cliënt en naasten (reistijd, wachttijd in wachtkamer, behandeltijd)
- Tijd: hoeveelheid tijd voor zorgverleners
- Gemiddelde tijd tot heroperatie (bijvoorbeeld doordat batterij pacemaker vervangen moet worden, of implantaten als een kunstheup/knie)
- Afval
- CO2-uitstoot
- Watergebruik
- Watervervuiling

Als je maar wil kan je de OK ook verduurzamen. Talitha Hoppe kreeg er de impact award voor.